Else Beekman
Volgens een rapport van het Catalaanse wateragentschap van 9 augustus 2023 zijn 24 gemeenten in Catalonië in staat van droogte-noodtoestand, 473 in een uitzonderlijke staat en 90 in alarmtoestand. Het agentschap vermeldt op haar website dat de ernstigste situatie van droogte-noodtoestand betekent dat de reservoirs onder de 16% zijn gedaald. Dat leidt tot beperkingen in het waterverbruik per inwoner. In Andalusië werd de situatie in het laatste droogterapport van juni als “ernstig” beoordeeld.
Wanneer spreekt men van ‘hydrologische ineenstorting’?
Hoewel het niet strikt een theoretisch concept is, kan hydrologische ineenstorting worden gedefinieerd als “een scenario waarin er niet genoeg water is voor de bevolking”. Dat zegt Alberto Garrido, directeur van het waterobservatorium van de Stichting Botín in Newtral.es. De consequentie is een absolute schaarste aan middelen. Dit tekort treft eerst de landbouw en leidt uiteindelijk tot beperkingen voor de watervoorziening van de bevolking, zoals momenteel gebeurt in sommige Catalaanse en Andalusische gebieden.
De oorzaken zijn de lage neerslag en het gebrekkige waterbeheer. Ook zijn er teveel illegale putten waaruit mensen en bedrijven water onttrekken. Zoals Julio Barea, verantwoordelijk voor de watercampagne van Greenpeace, benadrukt: “Er is niets gedaan om de vraag te beheersen”. Hij wijst ook op de overmatige consumptie in gebieden zoals Doñana. Erika González, woordvoerder van het watergebied van Ecologistas en Acción, beschouwt overexploitatie, voornamelijk gekoppeld aan irrigatie en industriële veeteelt, als een extra factor die het risico op een hydrologische ineenstorting verhoogt.
Nieuw waterbeheerplan noodzakelijk
Om een watertekort te voorkomen, pleit Barea voor verbeterd waterbeheer met maatregelen om het waterverbruik te verminderen. Jorge Olcina, professor in de geografie aan de Universiteit van Alicante, meent dat op dit moment alleen noodmaatregelen van toepassing zijn. Hij pleit echter voor een nieuwe langetermijnwaterregeling die gebruik maakt van onconventionele bronnen zoals ontzilt water of gezuiverd restwater. “In de context van klimaatverandering blijven vertrouwen op regen is een grote vergissing”, concludeert hij.
Klimaatmigranten
Volgens Barea is het bereiken van een waterinstorting logisch “wanneer je meer consumeert of de consumptieverwachtingen veel groter zijn dan het water dat je beschikbaar hebt.” “Het kan gebeuren dat we in eigen land de komende decennia klimaatmigranten hebben”, besluit hij.
Bekijk ook: Catastrofe voor Malaga: Avocado-oogst mislukt door droogte