Else Beekman
De Spaanse zorg is van oudsher goed georganiseerd. Toch merken steeds meer mensen dat medische zorg in Spanje, zeker via een particuliere verzekering, flink duurder wordt. Hoe werkt het Spaanse zorgsysteem eigenlijk? En waarom lopen de premies zo op? Ilse Burggraaf van Hypotienda Agencia de Seguros deelt haar visie op deze ontwikkeling.
Spanje kent een publiek gezondheidssysteem dat volledig wordt betaald uit belastinggeld. Iedereen die sociale lasten afdraagt in Spanje, heeft recht op deze publieke zorg. De meeste behandelingen en medicijnen zijn (grotendeels) kosteloos, maar de wachtlijsten kunnen lang zijn. Daarom kiezen volgens de Spaanse Unie van Verzekeraars UNESPA ruim 11 miljoen Spanjaarden, dat is meer dan een kwart van de bevolking, voor een particuliere verzekering die naast de publieke zorg bestaat.
De particuliere zorg geeft toegang tot snellere consulten en meer comfort, zoals een eenpersoonskamer bij een ziekenhuisopname. Toch is dat geen garantie dat alles zonder vragen wordt vergoed, merkt Burggraaf in haar dagelijkse praktijk: “Veel mensen denken dat je met een particuliere polis alles kunt declareren, maar verzekeraars controleren streng.”
Zorg werd eerst goedkoper, nu fors duurder
Volgens gegevens van het Spaanse statistiekbureau INE stegen sinds 2020 de premies gemiddeld met 44,5%, bijna 10% per jaar. Dat is meer dan het dubbele dan de stijging bij autoverzekeringen (+21%). Deze cijfers illustreren hoe snel de kosten oplopen.
Bovendien is volgens ICEA (Coöperatief Onderzoek tussen Verzekeringsmaatschappijen en Pensioenfondsen) de schadelast (verhouding tussen uitgekeerde schade en ontvangen premies) in de zorg in slechts vijf jaar gestegen van 64% naar 72%. De oorzaak? ‘Meer gebruik, hogere zorgkosten, meer dekking en een groter bewustzijn van de gebruiker’, aldus ICEA op LinkedIn.
Waarom particuliere zorgverzekeringen belangrijk zijn, zelfs als je bijdraagt aan de sociale zekerheid
Voor de coronapandemie woedde er een ware ‘premie-oorlog’ tussen verzekeraars. De gemiddelde premies daalden in die jaren omdat maatschappijen elkaar probeerden te overtreffen met goedkope pakketten.
Tijdens de pandemie kwam veel zorg grotendeels stil te liggen. Ook viel veel zorgpersoneel uit. Na de pandemie zorgden uitgestelde operaties en diagnostiek voor een enorme inhaalslag vanaf 2022. Met langere wachttijden en tekorten aan specifieke zorg tot gevolg.
Vergrijzing en druk op de zorgsector
Daar bovenop begint vergrijzing een grote rol te spelen: Spanje behoort tot de landen met de oudste bevolking ter wereld. Volgens cijfers van het ministerie van Volksgezondheid is ruim 20% van de inwoners ouder dan 65 jaar, en dat aandeel stijgt gestaag. Met die veroudering van de bevolking stijgt ook het aantal kwalen en het beroep dat op de zorg gedaan wordt.
“Het zorggebruik neemt toe, terwijl de premie-inkomsten achterblijven,” legt Burggraaf uit. ‘En dat geldt niet alleen voor de publieke zorg, maar ook voor de particuliere zorg’. Ze benadrukt hoe hoog de kosten van goede zorg zijn: “Een enkele ziekenhuisopname kan qua kosten gelijkstaan aan tien jaar premiebetaling. Dat beseffen veel verzekerden niet.”
Tekort aan artsen en meer macht voor ketens
Het artsentekort, waar ook de particuliere zorg last van heeft, werkt eveneens kosten opdrijvend. De Consejo General de Colegios Oficiales de Médicos (CGCOM) waarschuwde onlangs dat Spanje in 2027 meer dan 9.000 artsen tekortkomt. Steeds meer ziekenhuizen worden overgenomen door grote ketens zoals Quirónsalud, HM Hospitales of Vithas, die meer onderhandelingsmacht hebben richting verzekeraars. Dat betekent dat zij hogere tarieven kunnen bedingen en dat verzekeraars soms strengere voorwaarden stellen aan vergoedingen, wat patiënten direct merken in goedkeuringstrajecten en premies.
Om verspilling tegen te gaan, nemen verzekeraars maatregelen merkt Burggraaf. Zo zet DKV een digitale dokter in: een app die op basis van klachten adviseert wat te doen. Zo hoopt men onnodige consulten te voorkomen. Quirónsalud controleert tegenwoordig eerst of een afspraak met een specialist wel medisch noodzakelijk is. Dit leidt soms tot frustratie bij patiënten die gewend zijn direct naar de ‘urgencias’ (spoedeisende hulp) te gaan. Burggraaf ziet dat gedrag vaak: “In Spanje is er amper triage. Mensen stappen bij buikpijn of koorts liever meteen het ziekenhuis binnen.”
Particulier versus publiek: wat kies je als buitenlander?
Hoewel veel buitenlanders kiezen voor een particuliere verzekering om wachttijden te vermijden, verschilt het zorggebruik sterk van dat in Nederland of België. In Spanje gaat men sneller en vaker naar specialisten, wat kostbaar is. Dat leidt tot strengere controles en soms uitgestelde goedkeuringen voor dure behandelingen.
In dit opzicht ziet Burggraaf bewustwording als essentieel: Verzekeraars doen niet moeilijk om de patiënt dwars te zitten, maar omdat de ziekenhuizen alle rekeningen moeten kunnen verantwoorden.”
Vragen over uw zorg in Spanje?
Voor wie langdurig in Spanje verblijft of woont, is een zorgvuldige afweging nodig tussen het gebruik van publieke zorg en het afsluiten van een particuliere verzekering. Met de oplopende premies en vergrijzing zullen de verschillen tussen beide systemen waarschijnlijk alleen maar groter worden.
Wilt u weten welke particuliere zorgverzekering het beste bij uw situatie past? Neem dan vrijblijvend contact op met Hypotienda. Zij denken graag met u mee. Ook als u eenmaal verzekerd bent, kunt u bij Hypotienda terecht met vragen over claims en andere informatie.
Verwachte premiestijging particuliere zorgverzekeringen raakt miljoenen Spanjaarden