Else Beekman
De Spaanse communistische partij PCPE is bezorgd over de geleidelijke privatisering van pensioenen in Spanje. De partij beschuldigt de regering PSOE-Sumar en de vakbonden CC.OO en UGT van het bevorderen van private pensioenplannen, ondanks hun beweringen dat ze de publieke pensioenen willen verdedigen.
Dat heeft de partij in een verklaring laten weten. De Partido Comunista de los Pueblos de España (PCPE) volgt een marxistisch-leninistische ideologie en positioneert zich aan de extreem linkse kant van het politieke spectrum. De partij werd opgericht tijdens een congres dat plaatsvond tussen 13 en 15 januari 1984 door verschillende organisaties die zich afsplitsten van de Partido Comunista de España (PCE).
Nieuwe pensioenwet ‘Wet Escrivá’
In juni 2022 werd de Wet ter regulering van de stimulering van werkpensioenregelingen goedgekeurd, beter bekend als de ‘Wet Escrivá’. Deze wet is een reactie op de uitdagingen van het huidige pensioensysteem en richt zich op duurzaamheid, toereikendheid en billijkheid, met het oog op de stijgende pensioenuitgaven tegen 2040 door de ‘babyboom’-generatie.
Belangrijke maatregelen zijn:
- Boetes voor vervroegde pensionering en bonussen voor uitgestelde pensionering.
- Maandelijkse berekeningen voor pensioenverminderingen, met grotere straffen voor vervroegd pensioen.
- Verhoging van pensioenbijdragen en -uitkeringen vanaf 2022 gedurende dertig jaar.
Deze hervorming is goedgekeurd door het Spaanse Congres van Afgevaardigden, ondanks enige tegenstand vanwege de vermeende ‘belastingzucht’ van de maatregelen. Volgens de PCPE vormt de wet echter een bedreiging voor de publieke pensioenen. Een van de maatregelen in deze wet stelt bedrijven in staat om tot 400 euro per werknemer minder bij te dragen aan de Sociale Zekerheid.
Impact op werknemers
De PCPE stelt dat door de invoering van de werkpensioenregelingen (PPE), een deel van de sociale bijdragen wordt overgeheveld naar private pensioenplannen. Dit vermindert de basis voor publieke pensioenbijdragen, zonder het welzijn van werknemers met lage en middelhoge inkomens of jonge werknemers in precaire situaties te verbeteren.
Daarnaast benadrukken de communisten dat de PPE’s een besparing voor bedrijven betekenen, maar tegelijkertijd leiden tot een verlies aan koopkracht voor werknemers. Bovendien profiteren de instellingen die de fondsen beheren. Zij ontvangen namelijk gegarandeerde commissies. De vijf beheerders die financieel zullen profiteren van de PPE’s zijn Caser Pensiones, GPP (CC.OO.-UGT en BBVA), Ibercaja Pensiones, Santander Pensiones en VidaCaixa.
Rol van de vakbonden
Ondanks hun retoriek ter verdediging van het publieke pensioensysteem, nemen de vakbonden CC.OO en UGT deel aan de beheerders van werkpensioenplannen. Volgens het PCPE dragen zij daardoor bij aan de geleidelijke ontmanteling en privatisering van het publieke pensioensysteem.
Het Spaanse pensioensysteem
Het Spaanse pensioensysteem is een sociaal verzekeringssysteem dat werkt volgens het omslagstelsel. Dit betekent dat de huidige werkende bevolking met hun bijdragen de pensioenen van de huidige gepensioneerden financiert.
Enkele belangrijke punten over het systeem zijn:
- Pensioentypes: Er zijn verschillende soorten pensioenen, waaronder ouderdomspensioen, weduwen-/weduwnaarspensioen, wezenpensioen en pensioen voor familieleden in geval van overlijden.
- Bijdrageperiode: De hoogte van het pensioen wordt berekend op basis van de bijgedragen periode en het salaris gedurende de werkzame jaren.
- Pensioenleeftijd: De wettelijke pensioenleeftijd wordt geleidelijk verhoogd naar 67 jaar, maar kan variëren afhankelijk van het aantal jaren dat men heeft bijgedragen.
- Financiering: Het systeem wordt gefinancierd door bijdragen van werkgevers, werknemers en zelfstandigen, evenals door algemene belastingmiddelen.
De uitdagingen waar het systeem voor staat, zijn onder meer de vergrijzing van de bevolking, de toename van de levensverwachting en de economische druk die dit met zich meebrengt voor de financiering van de pensioenen.