Else Beekman
Een Belgische eigenaar van onroerend goed op de Balearen heeft een opvallende overwinning geboekt bij het Spaanse Hooggerechtshof. Die bepaalde dat Spanje buitenlandse vastgoedeigenaren fiscaal niet langer mag benadelen. Daarmee komt er een einde aan een praktijk die jarenlang als oneerlijk werd ervaren, zeker door niet-ingezeten Europese burgers.
De zaak draait volgens Ultima Hora om een Belg met vastgoed in Spanje ter waarde van zo’n 9,4 miljoen euro. Hij woont zelf in België, maar betaalde in 2016 en 2017 samen meer dan 284.000 euro aan vermogensbelasting in Spanje. Dat was volgens hem een onterecht hoog bedrag. Vooral omdat Spaanse ingezetenen gebruik mogen maken van een fiscale regeling waarbij de gecombineerde belastingdruk (inkomstenbelasting en vermogensbelasting) niet meer mag zijn dan 60 procent van hun jaarlijkse inkomen. Die regeling gold echter niet voor buitenlanders, fiscale discriminatie dus.
De man vroeg daarom aan de Spaanse belastingdienst om een correctie én terugbetaling, met rente. In zijn optiek hebben ook niet-residenten recht op dat fiscale plafond. De belastingdienst wees zijn verzoek echter af. Ook het regionale belastingorgaan op de Balearen wilde niet meegaan in zijn redenering.
Fiscale discriminatie tot aan het Hooggerechtshof
Vastbesloten gaf de Belg niet op. Zijn advocaat, Alejandro del Campo van DMS Legal, legde de zaak voor aan het gerechtshof op de Balearen. Die rechtbank gaf hem gelijk. Maar het bleef niet bij die uitspraak. Het Spaanse Hooggerechtshof bevestigde eind oktober en begin november 2025 in twee arresten dat Spanje inderdaad onterecht onderscheid maakte tussen inwoners en niet-inwoners.
Volgens de rechters is dat onderscheid in strijd met Europese regels. Die garanderen onder meer het vrije verkeer van kapitaal binnen de EU. Belastingmaatregelen die buitenlandse investeerders kunnen ontmoedigen, mogen niet, tenzij daar een zwaarwegende reden voor is. Die reden zag het hof hier niet.
Wat betekent dit voor andere buitenlanders?
De uitspraak is belangrijk nieuws voor duizenden niet-residenten in Spanje, onder wie veel Nederlanders en Belgen met een tweede woning. Tot nu toe betaalden zij vaak meer belasting dan Spaanse inwoners met vergelijkbare bezittingen, simpelweg omdat ze buiten Spanje wonen.
Door de beslissing van het Hooggerechtshof is dat onderscheid niet langer houdbaar. Volgens advocaat Del Campo opent dit de deur voor andere buitenlanders om belastinggeld terug te vragen, als ze in een vergelijkbare situatie verkeren. Volgens de Spaanse belastingwet kunnen onterecht betaalde bedragen namelijk tot vier jaar terug worden teruggevraagd. Dit principe is vergelijkbaar met eerdere gevallen waarin buitenlanders recht kregen op terugbetaling, bijvoorbeeld na uitspraken over erf- en schenkbelasting. Of iemand daadwerkelijk geld terugkrijgt, hangt wel af van de individuele situatie en of er tijdig bezwaar is gemaakt.
Meer dan een individuele overwinning
Deze rechtszaak gaat dus veel verder dan het verhaal van één Belg, maar raakt aan het fundamentele principe van gelijkheid binnen de Europese Unie, ook op fiscaal gebied. Wie in Spanje investeert, moet erop kunnen vertrouwen dat hij of zij niet wordt achtergesteld omwille van een ander adres.