Else Beekman
Gelukkig heeft het de afgelopen weken geregend in de grotdroge delen van Catalonië. Die neerslag heeft de droogte niet opgelost, maar wel de spanning op de watervoorraden verminderd. Daardoor heeft de interdepartementale droogtecommissie besloten om de noodtoestand voor het Ter-Llobregat gebied op te heffen.
Dat zijn de gebieden rond de rivieren Ter en Llobregat in de provincies Girona en Barcelona. Deze moeten een groot stedelijk gebied van water voorzien, met daarin onder andere Girona en Barcelona. Sinds eind januari 2024 was hier de noodtoestand van kracht wegens droogte. Het niveau van de watervoorraad is nu ruim 25%. Dat is een aanzienlijke stijging sinds de 15% van maart.
Op basis van deze verbetering heeft de regionale minister van Klimaatactie, Voedsel en Plattelandsagenda, David Mascort, besloten de overgang naar een uitzonderingsscenario te bevestigen. Daardoor kunnen strengere maatregelen dan tot nu toe gelden worden vermeden.
Met de beschikbare gegevens kan de genoemde regio ten minste tot het einde van dit jaar in de uitzonderingstoestand blijven. Dat is op basis van een verwachting van ‘historisch minimale regenval’ gedurende deze periode. Dus zelfs als de regen minimaal zou zijn, wordt niet verwacht dat de noodtoestand vóór het einde van het jaar opnieuw wordt afgekondigd. Als er daarentegen in de herfst meer regen valt dan gewoonlijk, zoals tot nu toe deze lente het geval was, kan de uitzonderingsfase nog verder worden verlengd of zelfs verlicht.
Wat verandert er vanaf maandag 13 mei?
De versoepeling van de maatregelen, die officieel zal worden aangekondigd in het regionale staatsblad van Catalonië, gaan aanstaande maandag van kracht. De wijzigingen zijn positief voor ongeveer 6 miljoen inwoners.
De volgende regels gelden vanaf maandag:
- Het waterverbruik per inwoner mag dagelijks niet de limiet van 230 liter overschrijden. Die limiet lag op 200 liter per inwoner tijdens de noodtoestand.
- Voor recreatief gebruik wordt watergebruik in stedelijke gebieden met 15% verminderd en voor irrigatie met 50%.
- Industriële gebruikers moeten hun waterverbruik met 15% verminderen. Dat is een versoepeling vergeleken met de 25% reductie tijdens de noodtoestand.
- In de landbouw wordt het waterverbruik met 40% verminderd. Dat was 80% tijdens de noodtoestand. Voor veehouderij geldt een vermindering van 30% (dat was 50%).
- Voor zowel openbare als privézwembaden is alleen gedeeltelijk bijvullen of een eerste vulling (als ze nieuw gebouwd zijn of zijn gerenoveerd of gerepareerd) toegestaan. Wel op voorwaarde dat deze beschikken over een waterrecirculatiesysteem (en alleen in de hoeveelheden die nodig zijn om de sanitaire kwaliteit van het water te garanderen).
- Tuinen en groene zones mogen alleen zodanig worden besproeid dat planten en bomen het overleven.
- Gras besproeien mag niet, behalve op sportvelden voor georganiseerde sporten.
- Het reinigen van straten en stoepen in stedelijke gebieden met drinkwater is verboden.
- Voertuigen mogen alleen in gespecialiseerde bedrijven worden gewassen.
De zomer komt eraan
Ondanks deze verlichting van de droogtemaatregelen, waarschuwt de Catalaanse droogtecommissie nog wel waakzaam te blijven en heel bewust met water om te blijven gaan. De zomer komt eraan. Dat betekent dat er weinig regen meer valt te verwachten. Bovendien is het een periode van hoge waterconsumptie door zwembaden, openbare douches en irrigatie. Dat wordt verergerd door de toename van de gebruikers in de regio door alle toeristen die hun vakanties in het gebied komen doorbrengen.
Kritiek op verlichting maatregelen
De Catalaanse milieuorganisatie Aigua és Vida is kritisch over de beslissing van de regering om de noodfase vanwege droogte in het Ter-Llobregat-systeem op te heffen en enkele beperkingen te versoepelen. Volgens de organisatie is de droogte “nog lang niet voorbij”. De te verwachten warmte de komende zomer zal ook bijdragen aan een grotere verdamping van de watermassa’s. Volgens berekeningen van de instantie daalden de waterreserves tussen mei en oktober 2023 met 6 punten. Op basis daarvan voorspelt Aigua és Vida dat na de zomer al “de grens van het opnieuw ingaan van een noodfase bereikt zal worden”. Bovendien zou de boodschap van de regering contraproductief werken voor de inspanningen en bewustwordingscampagnes om water te besparen.