Judith Goeree
Voor het eerst bestaat nog maar iets meer dan de helft van de inwoners van de Balearen uit mensen die er geboren zijn. Volgens recente cijfers van het Spaanse Bureau voor de Statistiek (INE) is dat aandeel gedaald naar 51,5%, het laagste percentage van heel Spanje. Hoewel de bevolking op de eilanden blijft groeien, verandert de herkomst van de nieuwe bewoners. De groei komt vooral van buitenaf, waardoor de traditionele samenstelling van de eilandbevolking snel verandert.
Ook in andere regio’s neemt het aandeel inwoners dat er geboren is af, maar nergens zo sterk als op de Balearen. In Madrid ligt het percentage bijvoorbeeld op 53,9%, nog altijd hoger dan op de eilanden. De Balearen zijn volgens de statistieken inmiddels de meest gemengde regio van het land.
Instroom Balearen groter dan aantal geboorten
Uit gegevens van het INE blijkt dat de eilanden aanzienlijk meer nieuwe inwoners ontvangen van buitenaf dan dat er baby’s worden geboren. Mensen uit andere Spaanse regio’s zoeken er werk en een nieuwe start, terwijl ook steeds meer internationale bewoners de Balearen kiezen als vaste woonplek. De aantrekkingskracht van klimaat, banen in de toeristische sector en de opkomst van thuiswerken versterkt deze trend jaar na jaar.
Gemeenten waar locals al jaren de minderheid zijn
In verschillende plaatsen is de verandering al lang zichtbaar. Calvià, een van de grootste gemeenten van Mallorca, telt volgens cijfers nog maar 37% inwoners die op de eilanden zijn geboren. In de straten klinkt een steeds internationaler mengelmoes van gesprekken en hoor je niet alleen Spaans en Catalaans, maar ook veel Engels, Duits, Frans en Nederlands.
Die smeltkroes van nationaliteiten is ook duidelijk merkbaar op de scholen, waar sterk gemengde klassen ontstaan. Ook op Ibiza en Formentera groeit het aantal nieuwkomers sneller dan het aantal eilanders.
Zichtbare verandering in het dagelijks leven
De verschuiving in bevolkingssamenstelling raakt vrijwel alle aspecten van het dagelijks leven. De woningmarkt blijft onder zware druk staan omdat de vraag sneller stijgt dan het aanbod. Jongeren die op de eilanden zijn geboren, merken dat betaalbaar wonen steeds lastiger wordt. De gezondheidszorg speelt in op een gevarieerder publiek en scholen ontwikkelen nieuwe manieren om leerlingen met uiteenlopende achtergronden te ondersteunen. Gemeenten proberen de balans te bewaren tussen een open internationale samenleving en het behoud van lokale cultuur en taal.
Toekomst van een snel veranderende eilandengroep
De archipel telt inmiddels ruim 1,24 miljoen inwoners, een historisch hoog aantal. Daarmee wordt duidelijk dat de Balearen niet alleen meer aantrekkelijk zijn voor toeristen, maar ook als woonbestemming voor een internationaal publiek. Bestuurders benadrukken dat economische groei alleen kan worden volgehouden als er voldoende ruimte blijft voor de mensen die de eilanden altijd hun thuis hebben genoemd. De grote vraag voor de komende jaren is hoe eilandidentiteit en een steeds diversere bevolking naast elkaar kunnen blijven bestaan in een regio die sneller verandert dan ooit.
Málaga en Palma de Mallorca gaan strijd aan vervuiling op straat