Hoe het ‘Malibu van Huelva’ kwetsbaar Doñana verder onder druk zet

door Else BeekmanElse Beekman
Het net geopende ON City Resort naast Doñana

De feestelijke opening van wat als ‘het Malibu van Huelva’ wordt aangeduid, krijgt een kritische nasleep. ON City Resort in Matalascañas aan de Andalusische westkust voert volgens milieuorganisaties de druk op de schaarse watervoorraden in het gebied nog verder op. Het resort van 70.000 vierkante meter en meer dan 560 kamers grenst aan een van Europa’s belangrijkste wetlands: het Nationaal Park Doñana.

Het resort positioneert zich als hét premium vakantieoord van Zuidwest-Spanje, ‘het Malibu van Huelva’, zo klonk het. De luxe is all-inclusive met een eigen waterpark, foodtrucks, animatie en maar liefst 900 strandstoelen. Volgens de gemeente Almonte betekent de opening een “historische uitbreiding van de toeristische capaciteit” in Matalascañas. Ruim 400 directe en indirecte banen zijn ermee gemoeid.

Grootste lagune in wetland Doñana voor derde jaar op rij opgedroogd

Wie het gebied kent, zal net als de milieuorganisaties grote vraagtekens hebben bij dit ogenschijnlijk economische succesverhaal in een van de meest fragiele ecosystemen van Spanje.

Doñana al jaren onder druk

Het resort ligt op slechts enkele honderden meters van het Nationaal Park Doñana, een UNESCO-biosfeerreservaat dat bekendstaat om zijn wetlands, gevuld met zeldzame flora en fauna, waaronder de beschermde Iberische lynx. Al jarenlang waarschuwen wetenschappers en ecologen dat het waterpeil in Doñana zorgwekkend laag is. De oorzaak? Illegale waterputten, intensieve landbouw in de omgeving én toerisme.

In 2024 bracht een rapport van WWF España aan het licht dat Matalascañas een aanzienlijk deel van zijn watervoorziening haalt uit hetzelfde aquifersysteem dat Doñana voedt. Toen al werd gewezen op de grote hoeveelheid water die hotels en toeristenverblijven gebruiken voor zwembaden, irrigatie en dagelijkse voorzieningen.

Hoe het Andalusische Benidorm een einde maakt aan wetland Doñana

Nieuwe zorgen rond waterverbruik

De komst van een megacomplex als ON City Resort versterkt die zorgen. “Elk extra hotel in deze regio vergroot het risico voor Doñana,” aldus Teresa Gil van de ecologische organisatie Ecologistas en Acción tegenover El País. “We vragen ons af hoe het waterbeheer wordt gegarandeerd zonder verdere schade aan het aquifer.”

Tot nu toe ontbreekt transparantie over de herkomst van het water voor het resort. De gemeente Almonte stelt dat alle vergunningen in orde zijn. Desondanks blijft de vraag hoeveel extra druk dit zet op de al overbelaste grondwatervoorraden.

Verlichting door recente regens

Na maanden van extreme droogte heeft recente regenval in maart en april 2025 wel enige verlichting gebracht. Volgens gegevens van het Spaanse meteorologisch instituut AEMET viel er in Huelva in april gemiddeld 84 liter per vierkante meter, bijna het dubbele van het maandgemiddelde van de afgelopen vijf jaar. Ook de Junta de Andalucía meldde een lichte stijging van het grondwaterniveau in enkele meetpunten rond Doñana. Toch waarschuwen experts dat deze neerslag slechts een tijdelijke verlichting biedt. Het betekent zeker geen structurele oplossing voor de uitgeputte aquifers.

Politiek en toerisme op gespannen voet

De Spaanse regering en de Junta de Andalucía liggen al jaren met elkaar overhoop over de bescherming van Doñana. Terwijl Madrid aandringt op strengere regelgeving, geven lokale autoriteiten vaak ruimte aan economische ontwikkeling, zoals in Matalascañas.

Het ON City Resort is een toonbeeld van deze moeilijke dynamiek: economische groei versus ecologische houdbaarheid. Voor veel bewoners betekent het banen en levendigheid. Voor wetenschappers en natuurbeschermers betekent het een nieuwe klap voor een kwetsbaar natuurgebied dat al aan het uitdrogen is.

Verval natuurpark Doñana heeft impact op vogels in heel Europa