In Nederland, België en veel andere landen is 1 april de perfecte dag om 1 april-grappen met iemand uit te halen. België kent de aprilvis, in Nederland kennen we ‘1 april, kikker in je bil’. In Spanje hoef je wat minder op je hoede te zijn voor 1 april-grappen. Want bijna in heel Spanje halen Spanjaarden grappen en grollen uit op 28 december. Maar waar moet je wel op je hoede zijn?
Dat is in Galicië en op Menorca. Op Menorca viert men op 1 april de Día del Engaño, de dag van bedrog, gewijd aan grappen en leugens. Deze traditie op het eiland begon tijdens de Britse regeringen, in de zeventiende eeuw. De naam aprilvis, gegeven aan het slachtoffer van de grap, is gekoppeld aan de dierenriem: elke gebeurtenis die op die datum plaatsvond, houdt verband met het feit dat de zon het sterrenbeeld Vissen verliet.
Ook in Galicië viert men de ‘dag van de misleiding’ en haalt men graag grappen uit. Daar geldt het gezegde: op de eerste april gaan ezels waar ze niet moeten gaan.
Rest van Spanje haalt grappen uit op 28 december
Op el Dia de los Inocentes, 28 december, net na Kerst, gaan Spanjaarden los en doen ze hun uiterste best om de titel van de beste Spaanse grappen te maken. Van onschuldige grappen tot verzonnen nieuwsberichten die het internationale nieuws halen. Deze dag is als onze 1 April. Je kunt je met grappige pruiken of hoeden verkleden, en je kunt leuke grappen uithalen met de mensen om je heen. Wanneer je dit doet, is het de bedoeling dat je vervolgens “innocente, innocente!” roept. Ook heel gebruikelijk op deze dag is dat iemand een tekening op je rug plakt.
Bijbelse oorsprong
De oorsprong van 28 december is verre van grappig. In tegenstelling tot andere festiviteiten zoals April Fool’s Day, die zijn ontstaan uit een komische gebeurtenis, begon deze dag in Spanje te worden gevierd vanwege het bloedbad van de kinderen van Bethlehem door koning Herodes. Hij had vernomen dat Jezus was geboren, en liet alle jongens onder de twee jaar ombrengen. Zo was hij er zeker van dat hij zijn positie als vorst kon behouden.
Zo verwijst de feestdag naar de kinderen die volgens de Bijbel en legendes werden geofferd. Het verklaart nog niet waarom er tijdens deze data grappen worden gemaakt. De reden zou de humoristische cultuur kunnen zijn die in het vroege voorjaar overvloedig aanwezig was onder gewone burgers. Bijvoorbeeld met het heidense feest de ‘Saturnalia’. Daar werd een nepkoning gekozen die grappen uithaalde met de aanwezigen. Maar ook het Feest der Dwazen, waar een kind verkleed was als bisschop en op die dag de baas speelde.