De opwarming van de aarde heeft een grote impact op het klimaat in Spanje. In een halve eeuw tijd is de intensiteit van de hevige regenval 4,5 maal zo groot geworden. In het algemeen valt er minder regen, maar wat er valt komt in de vorm van stortbuien en is zeer hevig.
Dat blijkt uit een gegevensverzameling uitgevoerd door de Polytechnische Universiteit van Catalonië. Vooral in de regio’s Andalusië, Castilla-La Mancha, Murcia, de Valenciaanse Gemeenschap, het zuiden van Catalonië, de Balearen, Aragon, Navarra en Baskenland neemt het aantal stortbuien toe. De gebieden met de grootste intensiteit zijn vooral geconcentreerd aan de Middellandse Zeekust. De toename is “significant”, aldus de UPC-onderzoekers in El Diario. Zowel voor perioden van zeer zware regenval – met meer dan 30 mm regen – als voor perioden van hevige regen – 60 mm of meer – die volgens deze berekeningen “een toename in intensiteit van 360% laten zien” sinds 1971.
Hevige buien en dodelijke incidenten
De opwarming van de aarde leidt tot zwaardere buien. De extreme regenval is nu vier keer zo krachtig als vijftig jaar geleden. Dat vergroot de kans op overstromingen, modderstromen en andere natuurrampen. De laatste jaren zijn de gevolgen van hevige stortbuien in Spanje goed merkbaar. In 2024 alleen al vielen er zes slachtoffers door zware regenstormen. Vier bij storm Nelson in maart en twee afgelopen week toen twee Britse toeristen werden meegesleurd door water tijdens een wandeling in de Sierra de Tramuntana op Mallorca. Nog maar twaalf maanden geleden, in september 2023, veroorzaakte een nieuwe episode van hevige regenval zes doden. De storm Gloria van 2020 zorgde voor dertien doden. Een zeer gewelddadige en zeer plaatselijke storm veroorzaakte in 2018 het verlies van 13 levens op Mallorca.
Temperatuurstijging drijft veranderingen aan
De onderzoekers benadrukken dat hogere temperaturen, vooral ’s nachts, een sterke invloed hebben op de hoeveelheid en intensiteit van regenval. Tropische nachten, waarbij de temperatuur boven de 20 graden blijft, komen steeds vaker voor en zijn normaal geworden. Tegelijkertijd zijn de zogenaamde verzengende nachten (+25ºC) sinds 1980 verzesvoudigd, aldus de AEMET. De de warmste jaren ‘s nachts zijn de jaren zijn waarin een sterkere neiging tot extreme neerslag bestaat, terwijl het totale aantal regendagen juist afneemt.
Klimaatverandering zorgt voor paradox
De opwarming van de aarde zorgt voor een paradox in het Spaanse klimaat. Terwijl er in het algemeen minder regen valt, worden de buien die wel komen steeds heviger. Deze afname van regenval kan Spanje in de komende decennia transformeren van een mediterraan klimaat naar een meer droog, steppeachtig klimaat.
Lees ook: Kust Spanje ‘kritieke zone’ door drie stormen in negen maanden tijd