Uit een onderzoek naar de effecten van klimaatverandering op het natuurgebied Doñana volgt de conclusie dat de beroemde wetlands tussen 2066 en 2213 volledig kunnen verdwijnen. Dat is slecht nieuws voor een van de belangrijkste natuurreservaten van Europa.
De toenemende temperaturen en afnemende neerslag vormen de oorzaken van die verdwijning met hun drastische invloed op kwetsbare ecosystemen. De studie werd gepubliceerd door onderzoekers van de Universiteit van Sevilla, in samenwerking met het Laboratorium voor Teledetectie van de Technologische Universiteit van Peru.
Opmerkelijke afname van het wateroppervlak
De onderzoekers wijzen op een zorgwekkende afname van het oppervlak van de moerassen en verstoringen in de sedimentdynamiek. Deze veranderingen bedreigen de biodiversiteit en het ecologische evenwicht van Doñana, een van de belangrijkste natuurreservaten van Europa en biosfeerreservaat van UNESCO.
Het team gebruikte geavanceerde technieken zoals teledetectie, Lidar-data en klimaatmodellen om de effecten van klimaatverandering in de periode van 2009 tot 2020 te analyseren. Hiervoor werden maar liefst 792 satellietbeelden bestudeerd.
Het onderzoek toont een significante afname van de waterstanden en een verminderde sedimentvernieuwing, wat essentieel is voor het behoud van dit ecosysteem. Deze resultaten onderstrepen de urgente noodzaak van actie.
Dringend behoefte aan maatregelen
In de studie benadrukken de onderzoekers dat zonder ingrijpen de afname van de moerassen zal blijven verergeren. Het mogelijke gevolg daarvan is een ecologisch instorten van dit rijke biodiversiteitsgebied. Zij pleiten voor een striktere beheersing van waterbronnen, herstel van getroffen gebieden en een betere controle op illegale landbouwactiviteiten rondom Doñana. Bovendien raden zij aan om geavanceerde technologieën te blijven gebruiken voor toekomstige studies, zodat beleidsmakers weloverwogen beslissingen kunnen nemen om het natuurgebied te redden.
De bedreigingen van Doñana
Allereerst heeft wateroverexploitatie, zowel legaal als illegaal, voor landbouw geleid tot een sterke daling van de waterstanden. Daarnaast zorgt de verontreiniging door het gebruik van meststoffen en chemicaliën in de landbouw voor vervuiling van het oppervlakte- en grondwater. Klimaatverandering verergert de situatie met minder neerslag en hogere temperaturen, waardoor het gebied verder uitdroogt. Tot slot draagt urbanisatie, vooral rond de toeristische badplaats Matalascañas, bij aan de druk op de natuurlijke hulpbronnen. Hoewel deze bedreigingen al decennia spelen, blijkt uit recente rapporten dat de situatie de laatste jaren aanzienlijk is verslechterd.
Lees ook: Code rood voor wetland Doñana: biodiversiteit in vrije val