Buurtbewoners en lokale organisaties in Girona hebben een platform opgericht tegen de gevolgen van overtoerisme in hun stad. In Loredo, Cantabrië, gingen op zaterdag duizenden inwoners de straat op uit protest tegen hetzelfde. Op Mallorca zijn inwoners van Soller de dagelijkse files en parkeerpoblemen zat en in Valencia worden toeristische woningen beplast en hun bezoekers uitgescholden.
Op veel plaatsen in Spanje nemen de spanningen tussen bewoners en bezoekers toe door de negatieve gevolgen van het overtoerisme.
Girona
In Girona uit het platform in een manifest dat donderdag is gepubliceerd, hun zorgen over de negatieve gevolgen van massatoerisme en gentrificatie in Girona. Het nieuwe ‘Plataforma pel decreixement turístic Girona’ roept in hun manifest op tot dringende maatregelen en zoekt steun om druk op overheden uit te oefenen. De initiatiefnemers benadrukken dat er te laat wordt gehandeld en dat Girona en omliggende stedelijke gebieden aan hun limiet zitten.
Ze stellen voor om inspecties uit te voeren om illegale toeristische accommodaties op te sporen. Ook willen ze dat de autoriteiten een register opricht waarin het aantal expats dat in de stad woont wordt bijgehouden. De toename van toerisme zonder daar beperkingen aan te stellen, heeft volgens hen geleid tot de vorming “elitaire ghetto’s”. In deze buurten kunnen lokale bewoners niet meer terecht vanwege de stijgende kosten van levensonderhoud.
“De toeristische monocultuur was voor enkelen een goede zaak, maar een doodvonnis voor de lokale bevolking”, zo staat in het manifest te lezen. De buurtbewoners stellen dat het beperken van de huurprijzen en het aantal toeristische appartementen als maatregelen onvoldoende zijn. Specifiekere maatregelen zijn nodig om de effecten van het massatoerisme ‘om te keren’.
Expats en fietstoerisme
Een van de woordvoerders van het platform, Jordi Mateu, bekritiseerde de ‘massale’ komst van expats. Die komen wel in Girona wonen, maar hebben geen verbinding met het sociale netwerk van hun buurt. Een ander punt van kritiek richt zich op het fietstoerisme. De afgelopen jaren heeft Girona een enorme toestroom gezien van mensen van over de hele wereld die in Girona willen wonen vanwege de mogelijkheden die het biedt om te fietsen. Het fietstoerisme heeft een geschatte economische impact van 89 miljoen euro op de stad en is sinds de pandemie veel groter geworden. Naast de professionele wielrenners die in Girona wonen, zijn er velen gekomen om bedrijven op te zetten, van touroperators tot fietscafés. Maar activisten zeggen dat dit ertoe heeft geleid dat veel lokale bedrijven zijn gesloten.
De provincie Girona ontving in 2023 8.514.972 toeristen. Dat is een stijging van 1,4% ten opzichte van 2022. Het resulteerde in totaal 27.654.210 overnachtingen, een stijging van 4,44% ten opzichte van het voorgaande jaar.
Weerwoord
Een studie van de Universiteit van Girona betwist dat de opkomende ’toerismofobie’ in Girona terecht zou zijn. Volgens het onderzoek, uitgevoerd in opdracht van de gemeente Girona, zijn de klachten gerelateerd aan overtoerisme voornamelijk geïmporteerd vanuit Barcelona. De onderzoekers benadrukken dat de toeristische activiteiten in Barcelona qua volume en impact niet vergelijkbaar zijn met die in Girona. Daarom zou de retoriek dienovereenkomstig aangepast moeten worden.
Cantabrië
De politieke formatie Cantabristas heeft opgeroepen tot de manifestatie van zaterdag 17 mei in Loredo. De geschatte opkomst van de organisatie is 8.000 personen tegenover 3.000 geschat door de lokale autoriteiten. De demonstranten hebben “genoeg van de toeristische massificatie en de gevolgen daarvan voor de huizenmarkt aan de Cantabrische kust. Specifiek verwijst men naar een nieuwe ontwikkeling waarbij honderden woningen en een golfbaan worden gebouwd tussen Loredo en Langre (twee Cantabrische kustplaatsen).
“Waartoe dient de stedelijke speculatie en de toeristische massificatie als wij Cantabriërs problemen hebben met het vinden van woonruimte en we lijden aan de gevolgen van deze massificatie als deze alleen maar slechtbetaalde banen oplevert?” Dat zei de algemeen voorzitter van de formatie tegen de aanwezige pers. Nieuwe manifestaties zijn in de planning tegen de ontwikkeling en om gehoor te krijgen van de autoriteiten. Een inwoonster noemde de bouwontwikkeling zelfs “een zelfmoord” voor Cantabrië omdat het aantal toeristen de laatste jaren al explosief is gestegen. “Jonge mensen die hier komen om te werken, kunnen geen woning meer vinden. Het massatoerisme is brood voor vandaag, maar honger voor morgen’, aldus voegde de inwoonster toe, ook verwijzend naar de problemen die zijn ontstaan in steden zoals Barcelona, Valencia en Málaga.
Malloca
Over Mallorca verschenen de afgelopen dagen berichten in diverse Spaanse media, waaronder ElDiario over de kilometerslange files die het begin van het toeristenseizoen op het eiland illustreren. Eindeloze verkeersopstoppingen om bijvoorbeeld het emblematische dorp Soller te bereiken met een prachtige ligging in de Serra Tramuntana met uitzicht over de zee. Bewoners kunnen hun eigen dorp niet meer bereiken of er hun auto niet meer kwijt. Stoepen zijn onbewandelbaar omdat er auto’s staan geparkeerd. Het nieuw opgerichte platform SOS Soller is op Change.org een petitie gestart om een einde aan de (parkeer)problematiek te eisen. Iemand stelt: “Mallorca is in zijn geheel verzadigd. Het is als Disneyland met Soller als de coolste attractie”. Inwoners van het eiland kunnen aanstaande 25 mei hun ongenoegen uiten tijdens een massabijeenkomst tegen massatoerisme en woningtekort. De slogan die dan wordt gebruikt is “Mallorca is niet te koop”.
Valencia
In Valencia werd vorige week aangifte gedaan door eigenaren van toeristische woningen op de begane grond die waren beklad. Andere werden geconfronteerd met voordeuren waar tegenaan was geplast of sloten die met siliconengel waren dichtgesmeerd. Ook werden verschillende toeristen die in deze ruimtes verbleven, zich niet bewust van de bestaande spanningen, uitgescholden. Twee van hen besloten daarop hun tijdelijke verblijf te verlaten. Gevraagd naar de spanningen verzekerde de burgemeester van Valencia, María José Catalá, dat ze begrip heeft voor het ‘ongemak’ dat dit soort toerisme in de samenleving genereert. Wel maakte ze duidelijk dat dergelijke op de persoon gerichte aanvallen niet de oplossing zijn. Ze beloofde verder te werken aan oplossingen.
Lees ook: Groeiende opstand tegen massaal toerisme in Spanje