De Spaanse centrale bank neemt strikte maatregelen om te waarborgen dat banken hun kredietverleningsnormen niet versoepelen. Dit is vooral van belang bij het verstrekken van hypotheken, gezien de verhoogde financiële risico’s.
De ervaring van de financiële crisis die in 2008 losbarstte in Spanje als gevolg van het uiteenspatten van de vastgoedbubbel heeft geleerd dat men niet voorzichtig genoeg kan zijn. Mercedes Olano, directeur van het toezicht bij de Banco de España, benadrukte tijdens de presentatie van het Supervisieverslag 2023 dat de risico’s van kredietverlening, met name hypotheken, een voornaam risico vormen voor het financiële systeem in Europa. De banksector, die voornamelijk gericht is op commerciële activiteiten, wordt door toezichthouders nauwlettend in de gaten gehouden. Er zijn al specifieke controles uitgevoerd om na te gaan of banken hun kredietcriteria hebben versoepeld.
Focus op commercieel vastgoed
Volgens Olano is het aandeel van commercieel vastgoedkrediet in de balansen van Spaanse banken beperkt tot 8%. Dat type krediet is voornamelijk geconcentreerd in kantoren, winkels en hotels, en minder in winkelcentra. Laatstgenoemde worden momenteel als risicovoller beschouwd. De Banco de España is relatief gerust over de kredietverstrekking voor woningaankopen en de kredieten aan projectontwikkelaars. Die maken ook slechts 8% van de totale kredietportefeuille uit.
Samenwerking met de Autoriteit voor Financiële Klantendefensie
Het is cruciaal dat er een intensieve samenwerking bestaat tussen de Banco de España en de nieuw te vormen Autoriteit voor Financiële Klantendefensie. Deze autoriteit zal klachten van financiële consumenten behandelen. Die taak is momenteel verdeeld onder de Banco de España, de Nationale Commissie voor de Effectenmarkt (CNMV), en de Directie-Generaal van Verzekeringen.
Verhoogde inspecties en voortdurend toezicht
Een belangrijk doel voor de Spaanse Bank dit jaar is het verhogen van de ‘in situ’ inspecties bij banken. Deze aanpak komt overeen met de doelstellingen van het voorgaande jaar, maar legt nu meer nadruk op directe controles. De prioriteiten omvatten het versterken van de veerkracht van de financiële sector tegen macrofinanciële en geopolitieke schokken. Ook het continue monitoren van de aanhoudende tekortkomingen die tijdens de pandemie van 2020 werden geïdentificeerd horen daarbij.
Toename van sancties
In de strijd tegen nalatigheid en risicovol management, heeft de Banco de España vorig jaar 11 sanctieprocedures gestart tegen verschillende banken en hun leidinggevenden. Dat waren er meer dan in 2022. Deze sancties waren voornamelijk gericht op prudentiële aspecten (regels en voorschriften die zijn ontworpen om de stabiliteit en solvabiliteit van financiële instellingen te waarborgen). Daarbij kwamen zes van de negen procedures tot een besluit. Deze maatregelen zijn essentieel om de stabiliteit van het Spaanse banksysteem te waarborgen en consumenten te beschermen tegen mogelijke financiële instabiliteit.