Waarom praten die Spanjaarden toch zo snel?

Het is een veelgehoorde opmerking onder niet-Spaanstaligen: wat praten die Spanjaarden toch snel! Dat klopt! Onderzoek laat zien dat het Spaans gemiddeld 7,82 lettergrepen per seconde telt, tegenover 6,19 in het Engels. Voor het Nederlands ligt de snelheid gemiddeld rond de 6 tot 7 lettergrepen per seconde, afhankelijk van de spreeksituatie. Daarmee is de spreeksnelheid in het Spaans structureel hoger dan in het Engels en Nederlands. Alleen het Japans haalt een vergelijkbare spreeksnelheid.

Vijf klinkers zorgen voor snelheid

Volgens de populaire taalcoach Conor Sullivan, die met zijn analyse miljoenen kijkers trok op TikTok, is de verklaring voor het rappe spreektempo van de Spanjaarden eenvoudig. Het Spaans kent slechts vijf klinkers (a, e, i, o, u). Deze klinkers worden vrijwel altijd uitgesproken zoals ze geschreven zijn. Dat maakt de lettergrepen rechtlijnig en kort.

Het Nederlands lijkt qua spelling weliswaar op Spaans, met vijf klinkerletters (a, e, i, o, u), maar in de uitspraak bestaat er een veel grotere variatie. Taalkundigen onderscheiden 13 tot 14 klinkerklanken, plus een reeks tweeklanken (ui, ij/ei, ou/au en combinaties als ieuw of aai). Daardoor wordt dezelfde letter soms heel anders uitgesproken (man vs. maan), of kan één klank meerdere schrijfwijzen hebben (ij en ei).

Deze rijkdom aan klinkervarianten maakt Nederlandse lettergrepen qua uitspraak complexer. Bovendien laat het Nederlands veel medeklinkercombinaties toe, zoals in straks of schroot. Door die complexiteit en onregelmatigheid klinkt het ritme minder gelijkmatig dan in het Spaans, waar lettergrepen vaak eenvoudig uit “medeklinker + klinker” bestaan, zoals in ca-sa (huis) of so-li-do (stevig)

Conor Sullivan vat het beeldend samen: “Spaans is als een mitrailleur van lettergrepen, terwijl Engels (en in zekere zin ook Nederlands) klinkt als een langzame jazzsolo.”

@conor.sullivan5Why does Spanish sound so fast?🧐♬ original sound – Conor Sullivan

Ritmeverschil tussen talen

Het Nederlands behoort tot de stress-timed talen. Dat betekent dat de tijd tussen beklemtoonde lettergrepen ongeveer gelijk blijft. Om dit ritme te behouden, worden de onbeklemtoonde lettergrepen vaak korter en minder duidelijk uitgesproken. Bijvoorbeeld in de zin Ik heb het vandaag ontzettend druk vallen vooral vandaag en druk op, terwijl de rest van de woorden sneller en minder duidelijk klinkt. Dit zorgt ervoor dat het ritme ongelijk en minder vloeiend klinkt.

Spaans is een syllable-timed taal. Daar krijgt elke lettergreep ongeveer evenveel tijd. In de zin Me gusta la casa hoor je dat elke lettergreep (me / gus / ta / la / ca / sa) duidelijk en met een vrijwel gelijke lengte wordt uitgesproken. Het ritme klinkt daardoor vloeiender en regelmatiger, alsof de lettergrepen in een vast tempo achter elkaar worden ‘afgevuurd’.

Sneller, maar niet altijd duidelijker

De hoge spreeksnelheid betekent niet automatisch dat Spanjaarden meer zeggen in dezelfde tijd. Integendeel: onderzoek laat zien dat Spaans gemiddeld meer lettergrepen nodig heeft om dezelfde hoeveelheid informatie over te brengen als het Engels of Nederlands. Per seconde komt de hoeveelheid informatie verrassend dicht bij elkaar uit. Voor mensen die Spaans leren kan het snelle ritme wel lastig zijn: wie de uitspraaklogica niet kent, raakt snel de draad kwijt.

Razendsnel ritme in het Spaans

De Spanjaard zal zich er zelf niet van bewust zijn, maar voor luisteraars die de taal niet of slechts beperkt beheersen, klinkt het Spaans razendsnel. Buitenlanders voelen zich vaak overdonderd door de waterval aan klanken. Toch is het Spaans een heldere taal: strak en zonder franje. Dankzij het eenvoudige klinkersysteem en het regelmatige syllabe-ritme klinkt elke lettergreep als een tik van een metronoom. In vergelijking met het Nederlands en Engels, met veel uitgerekte, vervormde of ingeslikte klanken, springt het Spaans eruit met korte, consistente lettergrepen. Het resultaat? Voor veel luisteraars voelt het alsof ze worden bestookt met een salvo van woorden, in een mitrailleurtempo dat indruk maakt. Toch is dat vooral gehoorbedrog: de hoeveelheid informatie verschilt nauwelijks van andere talen. Spaans mag dan sneller klinken, maar zegt niet per se méér.

Kies je voor je Spaanse taalschool in een grote of kleine stad?