Else Beekman
Spanje is opnieuw Europees leider in biologische landbouw. Het land heeft Frankrijk ingehaald en bezit nu bijna drie miljoen hectare biologische landbouwgrond. Toch blijft de consumptie van biologische landbouwproducten in Spanje achter vergeleken met andere Europese landen.
Na een tijdelijke terugval tijdens de coronapandemie, waarin Frankrijk de leiding nam, staat Spanje weer bovenaan als grootste producent van biologische landbouw in Europa. Voor de pandemie was Spanje al jarenlang de Europese leider, maar de crisis veroorzaakte een scherpe daling die Frankrijk wist te benutten om de eerste plaats over te nemen.
Volgens cijfers van het Spaanse Ministerie van Landbouw en branchevereniging Ecovalia beslaat de biologische landbouw nu circa 13% van de totale agrarische oppervlakte. Vooral in Andalusië, Castilla-La Mancha en Catalonië floreert deze landbouwvorm. Deze drie regio’s zijn samen goed voor 75% van alle biologische landbouwgrond in Spanje.
Diego Granado, secretaris-generaal van Ecovalia, benadrukte dat de nieuwe Europese landbouwpolitiek (PAC), die in 2023 van start ging, hier een belangrijke rol in heeft gespeeld. Dankzij nieuwe subsidies is het aandeel biologische landbouw in regio’s als Asturië met 52% gestegen en in Extremadura en Castilla y León met bijna 30%.
Consumptie blijft ver achter
Hoewel Spanje Europees koploper is in productie, blijft het land achter op het gebied van consumptie van biologische producten. Waar Zwitsers jaarlijks gemiddeld 468 euro uitgeven aan biologische producten, Denen 362 euro en Oostenrijkers 292 euro, blijven Spanjaarden steken op een gemiddelde van 66 euro.
Ter vergelijking: twaalf jaar geleden lag dat nog op 26 euro. De groei is aanzienlijk, maar er is nog een lange weg te gaan. In Frankrijk, met een vergelijkbaar inkomensniveau, bedraagt de gemiddelde uitgave inmiddels 176 euro per jaar.
Toegenomen ‘greenwashing’
Granado wijst op een ander probleem: de toegenomen ‘greenwashing’. Veel producten in de supermarkt dragen vage claims zoals “duurzaam” of “milieuvriendelijk”, maar alleen gecertificeerde biologische producten – herkenbaar aan het Europese Euroleaf-logo – voldoen daadwerkelijk aan strenge regelgeving.
Ondanks de huidige achterstand in consumptie, tonen de cijfers en de toegenomen bewustwording een veelbelovende trend voor de toekomst van biologische landbouw in Spanje. Het land verstevigt zijn positie als wereldwijde pionier in duurzame landbouwmethoden.
Wat is biologische landbouw?
Bij biologische landbouw wordt geen gebruik gemaakt van kunstmatige bestrijdingsmiddelen, synthetische meststoffen of genetisch gemodificeerde organismen. Landbouwers richten zich in plaats daarvan op natuurlijke processen om hun bodem vruchtbaar te houden en om platen en ziekten te bestrijden. Ook bevorderen dergelijke natuurlijke processen tegelijkertijd de biodiversiteit. Men zet dan bijvoorbeeld vaak compost in, natuurlijke plaagbestrijding met insecten en zet niet-gemodificeerd zaadgoed in. Ook zet men de grond steeds in voor andere gewassen. Producten uit biologische landbouw zijn gecertificeerd en herkenbaar aan het Europese Euroleaf-logo.
Is droge landbouw het antwoord op klimaatverandering in Spanje?