Terwijl in Spanje nog behoorlijk wordt geprotesteerd over de arrestatie van rapper Pablo Hasél en de grenzen van vrijheid van meningsuiting, loopt het land opnieuw tegen een negatieve uitspraak aan van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Aanleiding hiertoe vormde de veroordeling van twee woordvoerders van ngo’s, die in het openbaar kritiek hadden geuit op een rechter.
Rechtszaak uit 2015 leidt tot kritiek op Spaanse rechter
Het begon met een rechtszaak uit 2015 over een conflict tussen een onderneming en de gemeenteraad van Teruel. Sergio Benítez en Ivo Aragón, woordvoerders van de burgervereniging Plataforma Aguilar Natural, waren het niet eens met de uitspraak van de rechter.
In 2010 schreven de woordvoerders een open brief in het dagblad van Teruel aan onderzoeksrechter María Elena Marcén. In deze brief stond dat de rechter partijdig was omdat deze niks gedaan zou hebben met bewijsstukken die hun onschuld zouden aantonen. De rechtbank van Teruel vatte dit op als een persoonlijke aanval waarin de rechter ‘onwetendheid, partijdigheid en onrechtvaardig gedrag’ wordt verweten. De mannen kregen beiden een geldboete van 2.400 euro opgelegd.
Europees Hof vindt dat rechtbank onjuist heeft gehandeld
Deze zaak is vervolgens in behandeling genomen door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Hier besloot de meerderheid van de betrokken rechters dat de Spaanse rechtbank onjuist heeft gehandeld. Een Spaanse en een Cypriotische rechter van het Europees Hof zijn het echter niet eens met de conclusie van de andere vijf rechters.
In een verklaring van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens staat dat rechters binnen de toelaatbare grenzen aan kritiek mogen worden onderworpen. De kritiek waar het hier om gaat zou echter gericht zijn op de uitspraak en niet op de persoon. Hoewel overheidsinstellingen door bevoegde autoriteiten moeten worden beschermd, kan het opleggen van een geldboete in dit verband zelfs zorgen voor een afschrikkend effect op het uitoefenen van de vrijheid van meningsuiting.
EU veroordeelt Spanje tot betalen schadevergoeding
Met deze uitspraak veroordeelt het Europees Hof Spanje tot het schadeloosstellen van beide heren met een bedrag van 6.779 euro (de boete plus de kosten voor de rechtbank). Ook krijgen de heren beiden 6.000 euro voor morele schade en 3.341 euro voor kosten die ze hebben moeten maken om zich te verdedigen in de rechtbank en vervolgens in beroep te gaan tegen de uitspraak.