Judith Goeree
De Spaanse regering wil een einde maken aan de halfjaarlijkse klokverzetting binnen de Europese Unie. Volgens premier Pedro Sánchez is het verzetten van de klok in het voor- en najaar een “achterhaalde praktijk” die geen energiebesparing meer oplevert en bovendien schadelijke gevolgen heeft voor de volksgezondheid.
In een bericht op X kondigde Sánchez aan dat Spanje het voorstel officieel zal indienen tijdens de volgende Energieraad van de EU. Hij benadrukte dat de huidige tijdswissel niet meer aansluit bij de leefstijl en behoeften van Europese burgers.
Negatieve impact op gezondheid en dagelijks leven
Zomer- en wintertijd werden ooit ingevoerd om energie te besparen, met name tijdens de Eerste Wereldoorlog en opnieuw in de jaren zeventig tijdens de oliecrisis. Door het daglicht beter te benutten, hoopten landen minder kunstlicht en brandstof te verbruiken. Uit onderzoek en praktijk blijkt dat de tijdswissel tegenwoordig nauwelijks nog bijdraagt aan energiebesparing. Tegelijkertijd veroorzaakt het verstoringen in het biologische ritme van mensen, met klachten als slaapproblemen, verminderde concentratie en verhoogde stressniveaus tot gevolg. “Het heeft negatieve effecten op de gezondheid en op het dagelijks leven van mensen,” aldus Sánchez.
Europese burgers zijn tegen klokverzetting
Eerdere peilingen tonen aan dat een meerderheid van de Spanjaarden én andere Europeanen zomer- en wintertijd willen afschaffen. In 2018 gaf maar liefst 84 procent van de 4,6 miljoen deelnemers aan een EU-enquête aan dat ze van de halfjaarlijkse klokwissel af willen. Wetenschappelijke studies bevestigen dat het effect op energieverbruik inmiddels verwaarloosbaar is geworden.
EU-besluitvorming ligt stil sinds 2019
Hoewel het Europees Parlement in 2019 met ruime meerderheid stemde voor afschaffing van de tijdswissel, bleef uitvoering uit. De lidstaten konden het niet eens worden over welke tijd — zomer- of wintertijd — permanent ingevoerd zou moeten worden. Voor een definitief besluit is een gekwalificeerde meerderheid in de Europese Raad vereist, maar die werd tot nu toe niet bereikt.
2026: kans om klokverzet definitief te stoppen
De Europese Commissie publiceert elke vijf jaar een tijdschema voor de klokwissel. De huidige regeling loopt tot eind 2026. Spanje ziet dit als hét moment om de tijdzone-verandering definitief te beëindigen. Volgens het kabinet zou het opstellen van een nieuw schema zonde zijn, gezien de brede steun voor afschaffing.
Of Spanje kiest voor permanente zomertijd of wintertijd is nog niet bekend. Voorlopig richt het land zich op het beëindigen van het tweemaal per jaar verzetten van de klok.
Grote stroomuitval zet Spaanse energietransitie op scherp