Het dorpje Pernelles in Lleida, met slechts 500 inwoners, stond net als vele andere landelijke gebieden in Spanje voor de dreiging van ontvolking. Maar een onverwachte redding diende zich aan: street art.
Als er iets is dat kunstenaars zoals Banksy ons hebben geleerd, is het wel dat je niet per se naar New York of Parijs hoeft te reizen om indrukwekkende kunstwerken te zien. Sterker nog, je kunt ook gewoon naar het Catalaanse dorpje Penelles op anderhalf uur rijden vanaf Barcelona. Daar wordt sinds 2016 jaarlijks het Gargar Festival van muurschilderingen en landelijke kunst georganiseerd. Tijdens dit evenement komen verschillende lokale en internationale kunstenaars samen om het dorp letterlijk tot leven te brengen met prachtige kunstwerken. Van graffitikunstenaars en muurschilders tot tatoeëerders en beeldhouwers, allerlei soorten artiesten zijn aanwezig bij dit festival, dat buitengewoon veel bezoekers naar de regio trekt.
Street art als toeristische trekpleister
Het unieke van het festival is dat het zich door het hele dorp uitstrekt en voornamelijk draait om het beschilderen van de buitenmuren van de huizen. Hierdoor transformeert Pernelles in een openluchtmuseum en dat draagt bij aan het tegengaan van de leegloop die niet alleen dit dorp, maar ook het hele Catalaanse platteland treft. Jordi Solsona, medepromotor van het festival, benadrukt het succes: “In ons beste jaar, 2019, trokken we ongeveer 12.000 mensen gedurende de drie dagen van het festival,” zegt hij. “Bovendien ontvangen we het hele jaar door meer dan 50.000 bezoekers die komen om de muurschilderingen te bewonderen of deel te nemen aan de verschillende workshops die we organiseren.”
Het festival is ook geliefd onder kunstenaars zelf en ontvangt jaarlijks meer dan 300 aanvragen van kunstenaars van over de hele wereld. Van alle aanvragen kiest de organisatie tussen de 20 en 30 kunstenaars uit om deel te nemen, waarbij ze drie dagen lang kunstwerken creëren op muren, hoeken, gebouwen en verschillende gevels die Penelles ter beschikking stelt. Naast het aanbieden van de ‘canvassen’, bekostigt het dorp ook het materiaal, de reis en het verblijf van de kunstenaars. Hierdoor hebben zij alle ruimte om de stad onder te dompelen in hun kunst.
Steun van de gemeente
Het succes van het Gargar Festival is te danken aan de onvoorwaardelijke steun van de gemeente en met name van burgemeester Eloi Bergós, die het festival vanaf het begin heeft omarmd. Bergós zegt hierover: “We streven ernaar om de levendigheid in het dorp te behouden en mensen het hele jaar door aan te trekken met activiteiten die gerelateerd zijn aan het festival.” De naam van het festival, Gargar, verwijst volgens de burgemeester naar het geluid van de perdiu de garriga, een steppevogel die met uitsterven wordt bedreigd, “net als de levendigheid in deze regio’s“.
Daarnaast willen de organisatoren met dit festival laten zien dat stedelijke kunst niet alleen te vinden is in grote steden, maar ook in plaatsen zoals Penelles. Volgens de burgemeester weten velen het dorp al te vinden en zorgt het festival het hele jaar voor bezoekers. Zowel in het weekend, als doordeweeks wanneer scholen de muurschilderingen komen bezoeken. In het weekend komen de bezoekers uit heel Spanje, en in de zomer vooral uit het buitenland.