Het is zomer in Spanje, en in veel regio´s veel eerder dan gebruikelijk en goed is voor het land en de inwoners. De zomer brengt niet alleen veel zonuren en warmte met zich mee maar ook de seizoensgebonden bezoekers. De welbekende mug is weer terug van weggeweest in de winter, maar ook een andere niet-welkome bezoeker maakt zijn rentree in Spanje: de teek.
Toename teken in Spanje blijkt uit wetenschappelijk onderzoek
Vroeger waren teken voornamelijk buiten de stad in de bossen en op het platteland te vinden. Tegenwoordig komen teken steeds vaker voor, ook in de stad. Zozeer zelfs dat de Spaanse media spreken van heuse plagen. Afgezien van de krantenkoppen blijkt ook uit wetenschappelijk onderzoek dat het aantal teken de afgelopen jaren zorgwekkend is toegenomen.
Deze teken komen voor in Spanje
Over de hele wereld bestaan er ongeveer negenhonderd soorten teken waarvan er momenteel zes in Spanje voorkomen, zo meldt het Europees Centrum voor Ziektepreventie en -bestrijding (ECDC). De teken kennen verschillende gebieden in Spanje waar ze voorkomen maar gezamenlijk bestrijken ze het gehele Iberische Schiereiland. Het gaat om de volgende soorten: de gewone teek (Ixodes ricinus), de hondenteek (Rhipicephalus sanguineus), twee soorten Hyalomma (H. marginatum en H. lusitanicus), Dermacentor reticulatus en Ornithodorus erraticus.
Teken zijn niet alleen vervelend maar ook gevaarlijk aangezien ze tal van ziekteverwekkers bij zich kunnen dragen. In Spanje bestaat vooral het risico op de overdracht van de zogenaamde rickettsia-bacterie. Wanneer een teek hiermee is besmet en dit overdraagt op een mens dan is de kans vrij groot op verschillende koortsvirussen of de ziekte van Lyme.
Teken steeds meer in de Spaanse steden
Enkele studies tonen aan dat teken zeker niet alleen meer voorkomen op het platteland. Bij een onderzoek in 2023 in Lugo (Galicië) bleek dat 96 procent van de verzamelde tekenbeten waren geregistreerd in woonwijken in voorsteden van Lugo. In 2022 werd in een andere studie vier soorten teken gevonden op wilde zwijnen in het stadsgebied van Barcelona waarvan er velen waren besmet met de rickettsia-bacterie.
Nog weinig officiële besmettingsgevallen maar wel met gevaarlijke afloop
In 2016 doken de eerste menselijke besmettingen met de krim-congokoorts (veroorzaakt door tekenbeten) op in Spanje. Tot op heden zijn hiervan tien bevestigde gevallen geregistreerd maar wel drie met fatale afloop. In 2022 waarschuwde het Gezondheidsinstituut Carlos III voor een toename van 191 procent (bijna een verdrievoudiging) van het aantal ziekenhuisopnames van patiënten met de ziekte van Lyme.
Meer dieren betekent meer teken
De toename van het aantal tekenbeten is volgens deskundigen het gevolg van de toenemende interactie tussen de mens en wilde dieren. Zo komen wilde zwijnen en andere dieren nu veel meer in stedelijke gebieden dan vroeger en deze dieren brengen nu eenmaal meer ziektes met zich mee. Ook zijn de winters sinds jaren al milder dan vroeger waardoor veel parasieten nu de winterperiode kunnen overleven.
Deskundigen benadrukken wel dat een tekenbeet niet altijd leidt tot een besmetting. Alleen besmette teken kunnen ziektes overbrengen en die zijn nog altijd in de minderheid, zo blijkt uit steekproeven die de afgelopen jaren in Spanje zijn gedaan.
Wat te doen bij een tekenbeet?
Ondanks dit lijkt het Russisch roulette wanneer je gebeten bent door een teek. Preventie is voorlopig de oplossing. Check jezelf dus altijd aan het einde van de dag, zeker als je veel buiten bent geweest. Controleer vooral de warmere plekken op je lichaam, zoals je oksels en je liezen.
Ben je toch gebeten door een teek, verwijder deze dan zo snel mogelijk met een pincet of een tekenpen. Maak een foto van de plek en houdt de plek in de gaten bij reacties. Raadpleeg eventueel een arts wanneer er sprake is van huidreactie of een grieperig gevoel of duizeligheid.