De afgelopen dagen heeft de Middellandse Zee recordtemperaturen bereikt van 30 graden Celsius. Op sommige plekken kwam het water zelfs boven de 30 graden uit, zoals bij de Dragonera-zeeboei ten westen van Mallorca met een historisch record van 31,87ºC.
Die temperaturen worden op deze site bijgehouden. Op 11 augustus 2024 bereikte de gemiddelde oppervlaktetemperatuur van de Middellandse Zee 28,67 graden. Een temperatuur bijna gelijk aan het historische maximum van 28,71 graden dat op 24 juli 2023 werd gemeten. Dat bevestigde Justino Martínez, onderzoeker bij het Barcelona Instituut voor Mariene Wetenschappen en het Catalaanse Onderzoeksinstituut voor het Bestuur van de Zee in de krant El Periódico.
Meteoroloog Juan Jesús González Alemán uit Aemet benadrukte op het sociale netwerk ‘X’ dat meer dan 90% van het Middellandse Zeegebied extreem warme oppervlaktetemperaturen kent voor deze tijd van het jaar. Bij de Dragonera-zeeboei, gelegen ten westen van Mallorca, brak de temperatuur ook historische records met 31,87ºC. Daarmee overtrof het het vorige record van twee jaar geleden van 31,36ºC. Zorgwekkende cijfers, aangezien 18 van de 20 hoogste dagwaarden sinds 1982 in de afgelopen twee jaar zijn geregistreerd, de andere twee dateren uit 2018.
Lo del mar Mediterráneo como punto neurálgico del impacto del cambio climático en la Tierra está en su máxima expresión este verano.
En estos momentos, prácticamente toda su extensión ha adquirido temperaturas superficiales cálidas extremas (>90%) para la época.
En estas… pic.twitter.com/29leyMJp3X
— Dr JJ González Alemán (@glezjuanje) August 12, 2024
Deze nieuwe metingen zijn gebaseerd op satellietgegevens van het Europese Copernicus Observatorium. Ze bevestigen volgens de onderzoekers dat de Middellandse Zee een van de gebieden is waar de gevolgen van de opwarming van de aarde het sterkst voelbaar zijn.
Langdurige periodes van hitte
Volgens Justino Martínez, onderzoeker bij het Instituut van Zeewetenschappen in Barcelona, is het opvallend dat de hoge temperaturen niet alleen op piekdagen worden bereikt. De periodes waarin de zeewatertemperaturen abnormaal hoog blijven zijn nu langer. “Sinds 2022 zien we dat de oppervlaktetemperaturen van de Middellandse Zee gedurende lange tijd ongewoon hoog blijven, zelfs in het kader van klimaatverandering,” aldus Martínez. Hoewel dit jaar het recordniveau van 2023 iets later werd bereikt, blijft de verwachting dat de temperaturen pas eind augustus zullen beginnen te dalen.
Tropische temperaturen hoger dan delen van het Caribisch gebied
De Middellandse Zee is tijdens de zomermaanden een tropische zee geworden, legt ook Samuel Biener, meteoroloog bij Meteored, uit. De afgelopen weken zijn de temperaturen in sommige delen van de Middellandse Zee hoger geweest dan in sommige delen van het Caribisch gebied. Jaren geleden was zo’n feit ondenkbaar. Afgelopen dinsdag varieerden de wateren van het Caribisch gebied tussen 26,7 ºC en 32,3 ºC in Tía Juana.
Impact op marien leven en ecosystemen
De Middellandse Zee is een semi-gesloten bekken met weinig waterverversing. Dat betekent dat het water gevoeliger is voor opwarming dan andere gebieden. Het verlies aan mariene biodiversiteit is een van de eerste resultaten van de stijging van de temperatuur van het zeeoppervlak. Hierdoor daalt het zuurstofgehalte in het water en wordt het voor veel soorten onbewoonbaar. Ook bevordert het de verspreiding van invasieve soorten. Deze veranderingen kunnen op hun beurt de visbestanden verminderen. Dat heeft gevolgen voor de voedselzekerheid in verschillende delen van de wereld.
Daarnaast herinneren onderzoekers eraan dat de oceanen tot ongeveer 90 procent van de overtollige warmte absorberen die door menselijke activiteiten sinds het begin van het industriële tijdperk is gegenereerd. Warmer water kan echter minder kooldioxide (CO2) opnemen. Dat draagt op zijn beurt weer bij aan de versnellende cyclus van opwarming van de aarde.
Met temperaturen die nu vier graden boven het normale niveau liggen langs de kusten van Spanje, Frankrijk en Italië, lijkt de Middellandse Zee een belangrijke indicator te zijn van de versnellende klimaatverandering.
Mediterrane orkanen
Extreme hitte, gecombineerd met atmosferische instabiliteit, verhoogt het risico op stortregens en ongunstige weersomstandigheden. Denk hierbij aan ‘medicanes’: orkanen in de Middellandse Zee die een hybride zijn tussen een Europese storm en een orkaan in het Caribisch gebied. Volgens het Intergouvernementeel Panel voor Klimaatverandering (IPCC) is de Middellandse Zee, als gesloten bekken met weinig waterverversing, bijzonder kwetsbaar voor deze verschijnselen.
Lees ook: Trend hoge watertemperatuur Middellandse Zee zet door