Judith Goeree
Valse Black Friday kortingen staan opnieuw in de schijnwerpers nu de Spaanse overheid vijf grote bedrijven heeft beboet voor misleidende prijsacties. Uit onderzoek van het Ministerie van Consumentenzaken blijkt dat onder meer MediaMarkt, Carrefour, Notino Italia, Gestaweb 2020 en PC Componentes in 2023 prijzen verhoogden vóór de kortingsweek, om vervolgens een “deal” te presenteren die in werkelijkheid geen korting was.
Boetes voor Mediamarkt en Carrefour
De totale boetes voor zeven betrokken bedrijven lopen op tot 350.000 euro. Notino Italia, een grote webwinkel gespecialiseerd in parfums, cosmetica en schoonheidsproducten, kreeg de hoogste sanctie (110.000 euro), gevolgd door Gestaweb 2020 (100.000 euro), dat huishoudelijke en elektronische apparaten verkoopt. MediaMarkt werd beboet met 25.000 euro, Carrefour met 21.500 euro en PC Componentes met 1.500 euro. Van twee bedrijven zijn de namen niet openbaar gemaakt, maar zij ontvingen eveneens financiële sancties.
Naast de geldboete kregen de bedrijven een aanvullende sanctie: hun namen zijn door de overheid openbaar gemaakt en alle elementen van de misleidende aanbiedingen moeten worden verwijderd. Het ministerie wil hiermee duidelijk maken dat prijsmanipulatie niet alleen onwettig is, maar ook zichtbaar bestraft wordt.
Strengere controle tijdens Black Friday
Met het nieuwe kortingsseizoen in aantocht intensiveert Consumentenzaken het toezicht. Inspecteurs monitoren zowel webshops als fysieke winkels en letten vooral op praktijken die consumenten onder druk zetten of bewust misleiden.
Een van de veelvoorkomende trucs is het zogeheten “drip pricing”, waarbij bijkomende kosten pas verschijnen tijdens de laatste stappen van het aankoopproces. Consumenten zien pas laat de werkelijke prijs, waardoor vergelijkingen moeilijk worden.
Tactieken die onder een vergrootglas liggen
Consumentenzaken kondigt aan scherp te letten op drie soorten praktijken:
Verkoopdruk en schaarste-illusies
Webshops zetten klanten aan tot snelle beslissingen met aftelklokken, pop-ups over fictief lage voorraad of meldingen dat “andere klanten het product zojuist hebben gekocht”. In veel gevallen gaat het om automatische scripts, niet om echte voorraadinformatie.
Variabele en gepersonaliseerde prijzen
Ook dynamische prijsveranderingen vallen op. Als een product tijdens het bestelproces zonder duidelijke reden van prijs verandert, onderzoekt Consumentenzaken of dit eerlijk gebeurt. Daarnaast wordt gekeken naar prijsverschillen die gebaseerd zijn op persoonlijke data van de klant.
Misleidende prijsvergelijkingen
Sommige winkels tonen een oude referentieprijs die nauwelijks of nooit in de markt heeft bestaan. Daardoor lijkt de korting groter dan die werkelijk is. De Spaanse wet schrijft voor dat alleen de laagste prijs van de afgelopen 30 dagen als referentie mag worden gebruikt.
Consumenten beter beschermen tegen misleiding
Met de aangescherpte controles wil het ministerie consumenten wapenen tegen agressieve verkoopstrategieën. Black Friday blijft populair in Spanje, maar de overheid benadrukt dat transparantie centraal moet staan. Echte kortingen zijn toegestaan; kunstmatig opgeblazen deals niet.
De zaak rond de valse Black Friday kortingen uit 2023 laat zien dat de overheid bereid is hard op te treden. Het is nu aan de winkels om te bewijzen dat zij dit jaar schoon zaken doen.
Grote ketens waarschuwen voor gevaarlijke producten van Shein, Temu en AliExpress