Hoe transformeer je Black Friday in Spanje tot iets duurzamers?

November is niet alleen de maand van vallende bladeren, maar ook van vallen voor koopjes. Black Friday in Spanje, en nieuwere initiatieven zoals Cyber Monday en zelfs Travel Tuesday hebben zich in razend tempo in onze kalender genesteld. Maar we kunnen deze dagen ook inruilen voor iets mooiers dan een gestresste koopjesjacht. Maak er bijvoorbeeld duurzame koopjesdagen van waarmee je de planeet helpt in plaats van uitput.

Niet met zijn allen op Black Friday in Spanje hijgend naar de hoogste kortingen rennen, maar tover de koopgekte om in iets dat je wellicht een beter gevoel geeft. Met alternatieven zoals Buy Nothing Day, Green Friday, Fair Saturday, Buy Sustainable Day en Giving Tuesday is er volop keuze. Hier volgen enkele duurzame koopjesdagen als alternatief.

Buy Nothing Day: Koop niets, maar beleef!

In plaats van je te storten op de nieuwste gadgets en het zoveelste paar schoenen, kun je Black Friday omarmen als “Buy Nothing Day”. Koop niets en zeg ‘nee’ tegen overconsumptie. Want geef toe: heb je de dingen die je op deze koopjesdag zou aanschaffen nu echt nodig? In plaats van je winkelmandje vul je deze dag met ervaringen.

Een andere manier om op deze dag een statement tegen materialisme te maken is om de deeleconomie te stimuleren. Volgens Andrew Simms, schrijver van het boek The New Materialism zouden we een nieuw soort materialisme kunnen omarmen, gebaseerd op een economie van ‘beter, niet meer’. Een economie die rijk is aan goede, zinvolle banen en die producten voortbrengt die lang meegaan, gerepareerd kunnen worden en uiteindelijk gerecycled worden. Het idee van “repareren, verminderen, hergebruiken, recyclen” kan de basis vormen van een nieuw economisch model dat vraag stimuleert zonder de consumptie te vergroten.

Leuke activiteiten voor een goed gespendeerde Buy Nothing Day

• Wandel over een van Spanje’s prachtige natuurpaden.  Elk dorp of stad kent wel zijn eigen routes waarvan je de beginpunten al wandelend kunt bereiken. Meestal vind je die eenvoudig door op internet te zoeken naar ‘senderos’ en dan je plaatsnaam in te vullen.
• Bezoek een natuurparken of ‘paraje natural’ in jouw buurt. Deze beschikken bovendien vrijwel altijd over picknickzones (areas recreativas), zodat je er ook nog gezellig in de herfstzon kunt genieten van een hapje en een drankje.
• Doe mee aan een lokaal plogging-evenement – hardlopen terwijl je afval verzamelt in jouw buurt of een nabijgelegen natuurgebied. Je kunt natuurlijk ook een plastic zak meenemen als je gaat wandelen of fietsen of langs het strand lopen en onderweg zwerfvuil meenemen.
• Organiseer een ruilmarkt in je eigen omgeving. Ruil kleren, boeken of andere spullen die je niet meer gebruikt met buren of vrienden.

Green Friday

Green Friday, dat sinds 2015 zijn intrede heeft gedaan in Spanje, heeft de steun van organisaties zoals WWF. De beweging is ontstaan als reactie op de consumptiedrang van Black Friday. Het moedigt consumenten aan om bewuster en duurzamer te kopen, met nadruk op het ondersteunen van lokale bedrijven en tweedehands of gerecyclede producten en het verminderen van onnodige aankopen. Verminder de negatieve milieu-impact van overconsumptie en bevorder een duurzamer consumptiepatroon.

Fair Saturday

Fair Saturday wordt gevierd op de zaterdag na Black Friday en nodigt mensen uit om kunst en cultuur met een sociale boodschap te ondersteunen. Op deze dag organiseren kunstenaars en culturele organisaties wereldwijd evenementen (muziek, dans, theater, literatuur, kunst en films) waarbij een deel van de opbrengst naar een door hen gekozen sociaal doel gaat. Het initiatief, gestart in 2015 in Bilbao, streeft naar een rechtvaardigere en menselijkere wereld door middel van culturele activiteiten die empathie en sociale betrokkenheid bevorderen. Bezoek eens een museum waar je nog niet bent geweest, woon een flamenco-voorstellen van lokale artiesten bij of koop kaartjes voor een leuk concert.

Buy Sustainable Day: bewust inkopen doen

In plaats van de nieuwste technologie voor bodemprijzen te scoren tijdens Cyber Monday, maak er een Buy Sustainable Day van. Gebruik deze dag om iets te kopen dat goed is voor de planeet, het liefst van lokale bodem en niet van multinationals of via grote platforms als Amazon, Bol, AliExpress of Shein.

• Kies voor lokale producten: Koop bijvoorbeeld olijfolie van een biologische boerderij in Andalusië of handgemaakte keramiek uit Granada. Wandel voor nieuwe kleding eens een kleine, lokale winkel binnen.
• Doe boodschappen bij een verpakkingsvrije winkel en neem je eigen bakjes en zakjes mee.
• Investeer in duurzame kleding van lokale ontwerpers die werken met gerecyclede stoffen of natuurlijke materialen.
• Steun initiatieven die bijdragen aan de Spaanse biodiversiteit, zoals een kleine boerderij of een imker die zich inzet voor bijenbescherming.

Giving Tuesday

Giving Tuesday is een wereldwijde beweging die draait om het stimuleren van geven en het bevorderen van solidariteit. Het vindt plaats op de dinsdag na Thanksgiving (direct na Black Friday en Cyber Monday). Dit jaar dus op 3 december. De dag is bedoeld om de focus te verschuiven van consumptie naar altruïsme en filantropie en het bevorderen van solidariteit tussen mensen, bedrijven en organisaties. Sommige bedrijven die deelnemen aan Black Friday doen mee aan dit initiatief door een deel van hun winst van de vrijdag te doneren aan goede doelen.

Tien duurzame activiteiten in Spanje

In plaats van koopjesjagen, kun je tijdens deze ‘koopgekte-dagen’ kiezen voor een van de vele duurzame ervaringen die Spanje te bieden heeft. Hier zijn tien activiteiten die je inspireren en de planeet geen kwaad doen:

1. Bezoek een eco-vriendelijke boerderij en leer meer over biologische landbouw.
2. Doe vrijwilligerswerk bij een strandopruiming aan de Costa del Sol of Costa Brava.
3. Plant bomen tijdens een van de lokale herbebossingsprojecten.
4. Maak een fietstocht over een Via Verde, oude spoorlijnen die nu zijn omgetoverd tot prachtige fietspaden.
5. Bezoek een duurzaam wijnhuis in Extremadura en leer hoe wijnmaken samen kan gaan met zorg voor de natuur.
6. Ga vogels spotten in een wetland zoals Doñana Nationaal Park, de Ebro-delta of natuurpark Tablas de Daimiel.
7. Volg een workshop upcycling en leer hoe je oude spullen nieuw leven kunt inblazen.
8. Ga kamperen op een eco-camping en ervaar hoe het is om volledig in harmonie met de natuur te leven.
9. Leer meer over permacultuur en volg een cursus bij mensen die duurzame en circulaire landbouw en leefomgevingen nastreven
10. Bezoek een slow food-markt en geniet van lokale, seizoensgebonden gerechten, gemaakt met liefde voor mens en milieu.

Duurzame cadeaus

De traditionele cadeautradities zoals Sinterklaas, Kerstmis en in Spanje Driekoningen brengen vaak een golf van consumptie en verpakkingsafval met zich mee waar dagen als Black Friday en Cyber Monday gretig op inspelen. De zoektocht naar cadeaus kan leiden tot impulsieve aankopen die weinig betekenis hebben en vaak ongebruikt in een kast verdwijnen. Maar het kan ook anders: kies bijvoorbeeld cadeaus die én de ontvanger blij maken én goed zijn voor de aarde. Hier zijn enkele duurzame cadeausuggesties die niet alleen origineel zijn, maar ook bijdragen aan een betere wereld:

• Adopteer een olijfboom in Spanje en geef de olijfolie van “jouw” boom cadeau.
• Geef een boom cadeau via een herbebossingsproject, zoals Tree-Nation, en help de Spaanse bossen groeien.
• ‘Adopteer’ een bedreigd dier in Spanje, zoals een Iberische lynx of een wolf via een natuurbeschermingsorganisatie.
• Geef een lokale ervaring cadeau – bijvoorbeeld een workshop traditionele Spaanse dans of een cursus pottenbakken bij een lokale kunstenaar.
• Een donatie aan een goed doel dat zich inzet voor onderzoek naar zeldzame ziekten, dierenasiels, het Wereld Natuurfonds of organisaties die menen helpen na de recente overstromingen in Spanje.