Else Beekman
Na de dodelijke overstroming van oktober in de regio Valencia, waarbij 228 mensen omkwamen, stellen biólogen dat verhuizen uit overstroomgebieden onvermijdelijk wordt. Volgens hen zijn de huidige waterwerken niet opgewassen tegen het veranderende klimaat. Alleen een nieuwe aanpak, gericht op veilig wonen en herstel van het landschap, kan toekomstige rampen voorkomen.
“Er is geen waterinfrastructuur die nog bestand is tegen een nieuwe DANA,” aldus María Diago, decaan van het Colegio Oficial de Biólogos de la Comunidad Valenciana. Tijdens een persconferentie presenteerde zij 30 voorstellen voor het herstel van het zwaar getroffen gebied na de catastrofale overstroming van 29 oktober. Die ramp eiste het leven van 228 mensen en legde kwetsbaarheden in het huidige beleid bloot.
Volgens Diago leidt het veranderende klimaat, met warmere zeeën en hevigere regenbuien, tot steeds gevaarlijkere situaties. “We moeten fundamenteel anders gaan denken over hoe we omgaan met water en ruimte.”
Bewoners laten verhuizen uit overstroomgebieden
Een van de meest ingrijpende voorstellen is het laten verhuizen van bewoners uit overstroomgebieden. Diago erkent dat dit gevoelig ligt: “Veel mensen willen hun woning en herinneringen niet achterlaten.” Toch is het volgens haar een noodzakelijke discussie, gezien de toenemende dreiging van extreme weersomstandigheden.
In de regio Valencia bevinden zich nog altijd tal van woonwijken, industriegebieden en landbouwgronden in of nabij natuurlijke waterlopen. Dat maakt de impact van overstromingen nog groter.
‘Sloop huizen in risicogebieden’, aldus Spaanse milieugroepen
Herstel van landschap en bodem
De biólogen wijzen erop dat de natuurlijke afwatering van gebieden zoals het barranco del Poyo ernstig is verstoord. Door bebouwing en economische activiteit is de natuurlijke loop van het water geblokkeerd. Herstel van vegetatie, bodemstructuur en het traditionele landschap moet de stroom van water vertragen en de schade beperken.
Daarom pleiten zij onder meer voor:
- Herintroductie van het traditionele droge landschap
- Hrebebossing van hellingen rond stroomgebieden
- Versterking van de bodemkwaliteit
- Verwijdering van invasieve plant- en diersoorten
Opnieuw bekijken van mobiliteit en infrastructuur
Opmerkelijk is ook het voorstel om het aantal privévoertuigen te verminderen ten gunste van collectief vervoer. “Dat is een van de moeilijkste maatregelen,” erkent Diago, “maar essentieel voor duurzame ruimtelijke ordening.”
Deze maatregel vormt een belangrijk onderdeel van de aanpak van overstromingsrisico’s. Minder auto’s betekent minder asfalt en verharde oppervlakken, waardoor regenwater beter in de bodem kan trekken. Zo komt er ruimte vrij voor groene zones, wateropvang en natuurlijke buffers tegen overstromingen. Een klimaatbestendige inrichting van steden vereist daarom volgens Diago ook aanpassing van ons mobiliteitssysteem.
Ook worden technische maatregelen voorgesteld, zoals het vergroten van de capaciteit van riolering, herinrichting van regenwaterafvoer en herstel van oude riviernetwerken.
Nieuw plan voor wetland Albufera
In september volgt een aanvullend plan voor natuurpark Albufera, dat door de DANA zwaar werd getroffen. Daarnaast pleit het College van biologen voor fiscale maatregelen, zoals het betalen voor milieudiensten, om natuurbeheer structureel te ondersteunen.
Volgens Diago toont de DANA-ramp aan dat herstel en aanpassing aan het klimaat geen keuze meer zijn, maar een noodzaak. “We moeten herstellen wat we ondoordacht hebben weggehaald.”
Bron: El País
Greenpeace: Spaanse kust zwaar onder druk door klimaat en bouwwoede