Else Beekman
het Spaanse dorp Escalona (Toledo) heeft er genoeg van en maakt korte metten met krakers. Het dorp ziet de strijd tegen woningbezetting als een serieuze zaak. Daarom heeft de gemeente het ‘antiokupas’ plan in het leven geroepen.
Met het anti-krakersplan zet de gemeente alle middelen in om illegale bewoning terug te dringen. De nieuwste stap: gratis juridische en notariële ondersteuning voor inwoners die hun woning binnen 48 uur ontruimd willen zien.
Gratis bijstand en snelle actie
Sinds mei biedt de gemeente deze dienst aan zodat huiseigenaren het juridisch werk volledig uit handen kunnen geven. Wie zijn woning bezet ziet, kan via een notariële volmacht de gemeente machtigen om namens hem of haar een gerechtelijke procedure te starten. De kosten hiervoor, juridisch én notarieel, neemt de gemeente voor haar rekening. Zo wil men optimaal gebruikmaken van het juridische venster van 48 uur waarin ontruiming relatief snel en eenvoudig kan plaatsvinden.
Versnelde uitzetprocedure krakers Spanje geldt niet voor huurders met betalingsachterstand
Zichtbaar resultaat
Dat het plan werkt, blijkt volgens medium Xataka uit de cijfers. Volgens de laatste gegevens is het aantal illegale woningbezettingen in dit Spaanse dorp met meer dan 60% gedaald. In 2023 meldde de burgemeester al een daling van 75% ten opzichte van het jaar ervoor. Ook het aantal misdrijven in de gemeente nam met 70% af.
Huis leeg? Dan dichtgetimmerd
Een andere pijler van het plan antiokupas is het voorkomen van nieuwe bezettingen. Woningen die langdurig leegstaan, zoals die van banken en investeringsfondsen, worden verplicht voorzien van speciale deuren of ramen, of worden dichtgetimmerd. In 2022 werden in één maand al 40 huizen op die manier afgesloten. Inmiddels zijn het er meer dan vijftig.
Belastingdruk en boetes voor banken
Om banken aan te zetten tot actie, voert de gemeente ook fiscale druk op. Wie een leegstaande woning niet beschikbaar stelt voor sociale huur of niet beveiligt, krijgt een speciale heffing opgelegd. Volgens de gemeente is het doel niet om te straffen, maar om financiële instellingen tot verantwoordelijkheid te dwingen.
Samenwerking met politie en nutsbedrijven
Naast juridische stappen werkt Escalona ook samen met de Guardia Civil en heeft het de lokale politie uitgebreid. Er zijn afspraken gemaakt met nutsbedrijven om illegale aansluitingen in bezette woningen snel af te sluiten. Tijdens vakantieperiodes schakelt men ook particuliere beveiliging in.
Achtergrond: seizoensbewoners en drukte
Escalona telt zo’n 3.800 geregistreerde inwoners, maar in de zomer groeit dat aantal tot wel 25.000. Veel Madrilenen hebben er een tweede woning, wat het risico op seizoensbezetting vergroot. Volgens burgemeester Álvaro Gutiérrez zijn er ook mensen die specifiek in de weekenden of vakanties woningen bezetten: “Ze wonen elders, maar gebruiken de bezette huizen als zomerhuisje.”
Angst voor krakers domineert luxe vastgoedmarkt