Zo wil hij dat de autonome regio’s ervoor gaan zorgen dat de medische zorg geïntensiveerd wordt, dat er op tijd vervanging komt voor zieke zorgmedewerkers, dat er speciale beschermingsteams komen en dat zowel alle bewoners als alle medewerkers van de verpleeghuizen op corona worden getest. Bovendien moeten familieleden van bewoners beter op de hoogte worden gehouden, moeten niet-besmette verpleeghuisbewoners de mogelijkheid krijgen om bij familie thuis te verblijven zolang de noodtoestand voortduurt en moet het mogelijk zijn dat ten minste één familielid afscheid mag nemen bij een overlijdensgeval.

De ombudsman, Francisco Fernández Marugán, kreeg meer dan 1.200 klachten gerelateerd aan de coronacrisis. Een aanzienlijk deel daarvan had betrekking op de gang van zaken in de verpleeghuizen. Familieleden gaven aan geen enkele informatie te krijgen en in veel gevallen niet de mogelijkheid te hebben gehad om afscheid te nemen.

Zorgmodel moet structureel anders

In zijn schrijven aan alle autonome regio’s laat de ombudsman weten dat het huidige zorgmodel in de verpleeghuizen een grondige herziening behoeft omdat het tekort aan middelen en mankracht in veel instellingen van structurele aard is. De dramatische situatie die zich voordoet in veel verpleeghuizen, zo schrijft de ombudsman, toont aan dat het huidige model zich niet adequaat aan de crisissituatie kan aanpassen met de nodige veiligheids- en preventiemaatregelen. Ook de medische zorg voor de bewoners moet verbeteren. Nu functioneren de verpleeghuizen eerder als sociaal centrum dan als medische voorziening. Dat vinden ook professionele organisaties, vakbewegingen en familieleden.  

Betere communicatie met familieleden

De ombudsman pleit ervoor dat er op dagelijkse basis communicatie met familieleden van de bewoners plaatsvindt. Familieleden moeten continu en volledig op de hoogte worden gehouden over de gezondheidstoestand, de activiteiten die plaatsvinden, de maaltijden en overige zaken die van belang zijn. Naast informatie over de bewoners zelf, moet er voor familieleden ook meer transparantie komen over algemene zaken zoals het aantal sterfgevallen als gevolg van Covid-19 en het aantal besmettingsgevallen.

Waardig sterven

Voor verpleeghuisbewoners die zich in een terminale fase bevinden, moeten protocollen worden opgesteld. Met de nodige veiligheidsmaatregelen moet ook in coronatijd het sterfproces zo humaan en waardig mogelijk kunnen plaatsvinden. Zo moet volgens de ombudsman minimaal één familielid de gelegenheid krijgen om afscheid te nemen en moet de stervende de mogelijkheid krijgen om om religieuze bijstand te vragen.