Else Beekman
Om de ongebreidelde groei van vakantiewoningen in Spanje af te remmen, proberen verschillende overheden allereerst illegale toeristische verhuur op te sporen. De eilandbesturen op de Balearen hebben hiertoe recent hun gegevens uitgewisseld met de regionale Belastingdienst (ATIB). Dit heeft 8.700 illegaal verhuurde toeristenwoningen aan het licht gebracht.
De actie werd afgelopen september aangekondigd door de regering van de archipel waartoe onder meer Ibiza en Mallorca behoren. Het ging om de detectie van actief verhuurde eigendommen waarover geen ecobelasting (ITS) wordt betaald. De ATIB ontdekte zo woningen die ofwel in de registers van de gemeenten voorkomen en de ecotaks niet betalen, ofwel wel betalen maar niet geregistreerd zijn. Opgemerkt moet worden dat het hier vooralsnog alleen om de gegevens van Mallorca en Menorca gaat. Die van Ibiza worden nog geanalyseerd.
Sancties
De gebruikelijke gang van zaken in in dit geval dat de eigenaren van de woningen in onregelmatige situatie eerst hierover worden ingelicht. De ATIB zal dan de woningen controleren en eventueel sanctiedossiers openen wegens het niet betalen van de vereiste belasting. Vervolgens worden alle gegevens ook overgedragen aan de eilandbesturen zodat die zelf hun eigen passende maatregelen kunnen nemen.
Maatregel ondersteund door EU-uitspraak
Gekeken is dus naar huurwoningen die voorkomen op online marketingplatforms zoals Booking, Airbnb of Tripadvisor om vast te stellen of zij al dan niet de ecotaks ITS hebben betaald. De uitspraak van 27 april 2022 van het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJ-EU) onderteunt de maatregel. Die bepaalde dat tussenpersonen, zoals deze platforms, verplicht zijn om fiscale informatie te verstrekken aan de Belastingdienst om te zien of de juiste belastingen worden geïnd.
Booking werkt mee
Verhuurplatform Booking heeft beloofd beter te zullen bijdragen aan het stroomlijnen van dit proces. De regionale regering en Booking maakten hun overeenkomst hiertoe bekend tijdens de laatste toerisme-beurs FITUR in januari in Madrid. Ze zetten het gezamenlijke proefproject als pilot op vóór de inwerkingtreding van de nieuwe Europese regelgeving die het bedrijf verplicht tot meer transparantie op het gebied van de verhuur van accommodatie op korte termijn.
Resultaat slechts ‘voorproef’
Volgens de Balearische regering vormen deze resultaten niets meer dan een voorproefje van wat gaat komen. De autoriteiten gaan door met de inspecties, die ze bovendien zullen uitbreiden en optimaliseren. Bovendien zullen ze ook andere kanalen dan de traditionele marketingplatforms bij het onderzoek naar illegale vakantiewoningen gaan betrekken. In oktober nog schatte de regionale overheid dat er op de eilanden in totaal zo’n 235.000 woningen illegaal worden ingezet als vakantieverhuur. Anderzijds kwam de Spaanse bank eind april met een rapport dat stelde dat de Balearen 15.740 woningen nodig heeft om aan de huidige vraag naar woningen van de residenten te kunnen voldoen.
“Oneerlijke concurrentie”
De president van de Balearische regering zei hierover: “Het illegale aanbod van vakantiewoningen vertegenwoordigt oneerlijke concurrentie voor zowel hotelaccommodatie als gereguleerde vakantieaccommodatie. Het is schadelijk voor onze kwaliteit als bestemming en voor ons imago tegenover degenen die ons bezoeken. Het draagt alleen maar bij aan het ontvangen van een overschot aan toeristen zonder enige controle”.
Lees ook: Groeiende opstand tegen massaal toerisme in Spanje