Overheden moeten als het aan de Europese Commissie ligt dan ook niet ingrijpen in het huidige prijssysteem. Nooit eerder was in Spanje de elektriciteitsprijs zo hoog als in deze maand. Vergeleken met augustus vorig jaar, zal de rekening voor elektra zo’n 35 procent hoger uitvallen.
EU-bronnen hebben laten weten dat het huidige prijsmechanisme een stimulans is te investeren in nieuwe technologieën die de transitie moeten realiseren naar een klimaatneutraal Europa. Volgens deze bronnen is de hoge elektriciteitsprijs niet alleen een gevolg van de dure CO-2-rechten, maar ook van de wereldwijde gasprijsstijging.
Verzoek om hervorming elektriciteitsmarkt
Het verzoek van de Europese Commissie om de prijs niet met overheidsingrijpen te reguleren, valt precies samen met het verzoek om hervorming van de elektriciteitsmarkt van minister Teresa Ribera van Ecologische Transitie. Zij vindt het onterecht dat de rekening van de emissierechten op het bord komt van de Spaanse consument. Haar verzoek wekte de nodige verbazing in Brussel, omdat in mei 2019 na bijna drie jaar onderhandelen een akkoord was bereikt waar ook Ribera zelf destijds haar voorkeursstem aan gaf.
Prijsstijging nodig om transitie te realiseren
Op basis van dat akkoord nam de EU de klimaatwet aan, waarin gesteld wordt dat in het jaar 2050 Europa klimaatneutraal moet zijn. Daarna is in juli nog een serie wetten goedgekeurd waarmee de CO-2-uistoot in 2030 met 55 procent moet zijn teruggebracht, in plaats van de initieel vastgestelde 40 procent. In de praktijk brengt dit volgens de EU onvermijdelijk een verhoging met zich mee van elektriciteit en van fossiele brandstoffen.
Regulering voor kwestbare gezinnen
De Europese Commissie ontkent niet dat de gevolgen hiervan groter zijn voor alle huishoudens die op of onder de armoedegrens leven, zeker na het intreden van de coronapandemie. Nationale overheden zijn daarom wel vrij om alleen voor deze groep inwoners de elektriciteitsprijs te reguleren.
Op het moment dat duurzame energiebronnen alle huishoudens voorzien van elektriciteit, zal de prijs daarvan ook weer gaan dalen, niet in de laatste plaats als gevolg van de internationale concurrentie. Voor Spanje zal dat in minder mate opgaan omdat 65 procent van alle energie afkomstig is van de nationale energiebedrijven Endesa, Iberdrola en Naturgy.