Vanaf 24 tot 27 juni kunnen 714 sterfgevallen worden toegeschreven aan overtollige hitte. Ook werden in het rapport over oversterfte als gevolg van temperatuur in de week voor de hittegolf, op 14 juni, 71 sterfgevallen geregistreerd als gevolg van hoge temperaturen.
Dit impliceert dat de komst van de hittegolf heeft geleid tot een toename van 100% van het aantal sterfgevallen veroorzaakt door de temperatuursstijging. Alleen al in die week bedroeg het aantal sterfgevallen als gevolg van hitte 643.
Volgens het MoMo waren er in januari van dit jaar 711 doden als gevolg van weersinvloeden. Daaruit blijkt dat zelfs het slechte weer in januari minder oversterfte veroorzaakt dan de bijzonder vroege hittegolf die het land teisterde met temperaturen van boven de 40 graden midden in juni. Dat zijn temperaturen die ‘normaler’ zijn voor de Spaanse zomermaanden juli en augustus.
Zorgprofessionals in gezondheidscentra waren de getuigen van de gevolgen van de hittegolf voor de gezondheid van burgers. Ouderen waren opnieuw het zwaarst getroffen. Met de gestegen elektriciteitskosten kozen velen ervoor om de airconditioning niet eens aan te zetten.
Het meest getroffen waren degenen die geen middelen hadden om hun huis te koelen of niet goed gehydrateerd waren. Huisarts Lorenzo Armenteros, lid van de Spaanse Vereniging van Huisartsen en Huisartsen (SEMG), legde aan Vozpópuli uit dat de twee belangrijkste gevolgen van de hittegolf zijn de verergering van chronische aandoeningen en problemen als gevolg van de uitdroging.
“We zijn getuige geweest van verschillende gevallen van decompensatie van chronische pathologieën zoals hypertensie en diabetes. Maar het is niet het enige. Iets dat zo gewoon is als het drinken van water, kan ernstige gevolgen hebben als het tijdens zo’n grote hittegolf niet correct wordt gedaan”.
Bekijk ook: Tips om goed te slapen tijdens een hittegolf
Armenteros waarschuwt bijvoorbeeld voor het risico op nierbeschadiging of uitdroging die “vooral kwetsbare mensen treft. Het gebrek aan water veroorzaakt metabole onevenwichtigheden die bij ouderen zeer ernstig kunnen zijn.”
Sterfgevallen per autonome regio
De effecten van de hittegolf werden in sommige regio’s veel intenser gevoeld dan in andere. Dit komt ook tot uiting in de ISCIII-sterftecijfers. Gerangschikt van hoog naar laag, dit zijn de autonome gemeenschappen waar de hitte van juni heeft geleid tot doden:
- Madrid: 208
- Castilië en León: 111
- Castilië-La Mancha: 85
- Andalusië: 82
- Aragón: 63
- Extremadura: 43
- Catalonië: 33
- Baskenland:29
- Navarra: 23
- Valenciaanse Gemeenschap: 15
- Galicië: 13
- La Rioja: 8
- Asturië: 2
Zoals te zien is, zijn vooral mensen in centraal gelegen regio’s in het land de dupe. In perifere gebieden of gebieden met toegang tot de zee is de situatie beter te beheersen.
Verdubbeling van kans op hittegolven
Meteorologen en klimaatexperts wereldwijd waarschuwen voor deze en andere effecten van klimaatverandering. Er zullen veel vaker en ook vroeger in het jaar hittegolven voorkomen met alle gevolgen van dien. De klimaatverandering verdubbelt zelfs de kans dat er hittegolven optreden. In de afgelopen twee decennia zijn er wereldwijd 157.000 mensen gestorven als gevolg van extreme temperaturen.
Samenleving onvoldoende voorbereid
Ondanks waarschuwingen en steeds nauwkeuriger weersystemen, “is de samenleving niet voorbereid op gebeurtenissen die historisch zo onwaarschijnlijk waren”. Dat zeggen de auteurs in het onderzoek ‘Extreme impacts of climate change’ van de Universiteit van Oxford, het Imperial College London en de Victoria University van Wellington. “We zijn vooral kwetsbaar voor dit soort extreme gebeurtenissen en de kans dat die optreden is nu waarschijnlijker”, vervolgen ze.