De gemeente nam hiertoe het initiatief geholpen door een gerechtelijk bevel en een grote politiemacht. Graafmachines sloopten de uit landbouwafval opgebouwde hutten en vrachtwagens brachten het materiaal weg.
Door deze gemeentelijke actie zijn circa 500 inwoners nu merendeels dakloos zijn. De ‘gelukkigen’ zijn verhuisd naar vergelijkbare sloppenwijken elders in de regio. Hier zouden zo een 3.000 mensen wonen. Dat zijn voornamelijk jonge mannen afkomstig uit Afrikaanse landen zoals Senegal, Algerije, Marokko en Ghana, die voor hongerloontjes in de kassen werken in wat ook wel de groentetuin van Europa wordt genoemd.
Arbeidsuitbuiting
De nederzettingen zelf vormen een getrouwe weergave van de verhalen die erbinnen worden verteld over de arbeidsuitbuiting die de bewoners doorstaan. Werkgevers, verenigingen en administraties zijn het eens over de noodzaak om deze sloppenwijken uit te bannen, “mits er een alternatief is”.
Gebrek aan huisvesting
Er is nooit gezorgd voor goede huisvesting, zegt Juan Miralles, directeur van Almería Acoge. In de regio zijn de laatste 20 tot 30 jaar nauwelijks flats gebouwd. “De enige oplossing is dat iedereen ermee instemt om een grote openbare woningvoorraad te bouwen”, concludeert activist Ricardo Pérez, 26, een van de velen die zonder succes probeerden de sloop van Walili te stoppen.
“Geen papieren, geen woning”
El País citeert bewoner Mohamed die op Tiktok filmpjes plaatst waarop te zien is hoe zijn huis in de wijk Walili wordt afgebroken. “Het leven is moeilijk, want geen papieren, geen woning”, zegt hij tegen de krant. Hij heeft geen andere optie, want werkt zonder contract voor 5 euro per uur in een kas. In Walili was geen stromend water. Elektriciteit kwam hier en daar van provisorisch afgetapte leidingen. In de sloppenwijk waar hij nu heen gaat is helemaal geen elektriciteit.
Groot risico voor de bewoners
De gemeente beweert dat de gevaarlijke omstandigheden waarin mensen er leefden de reden vormen voor de afbraak van de sloppenwijk. Volgens burgemeester Esperanza Pérez (PSOE) bestond er een “groot risico voor het leven van de mensen”, zei ze afgelopen vrijdag in de gemeenteraad.
Verkiezingsmaatregel
Het platform ‘Derecho a Techo‘ (Recht op dak) heeft kritiek op de afbraak van de woningen zonder dat de mensen een alternatieve woonruimte aangeboden krijgen. Ze vermoeden dat het vooral een maatregel is met het oog op de komende gemeenteraadsverkiezingen aanstaande mei. De socialisten wonnen bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen in Níjar; bij de algemene en regionale verkiezingen waren Vox en de PP het grootst.
Alternatieve huisvesting betekent verlies van werk
Voor de inwoners die zonder dak boven hun hoofd kwamen te zitten, werd wel werd een provisorische loods ingericht op een industrieterrein acht kilometer verderop. Hier slapen 30 mannen. De rest wil niet, want zou dan zijn werk verliezen. Potentiële werkgevers gaan echt niet rijden en benzine spenderen om ze op te halen, zo leggen ze uit. Voor hen tien anderen.
Wie wil werken, verzamelt zich vroeg in de ochtend bij kruispunten en rotondes in de hoop dat een of ander busje van een landbouwbedrijf ze oppikt om voor een paar tientjes de hele dag te werken. De mannen zeggen alles te doorstaan in de hoop op een dag toch in aanmerking te komen voor papieren. “Elke dag lijden we meer dan de vorige” is een uitspraak van een van hen, die El País als titel van het artikel gebruikt.
Walili slecht voor het imago
Walili lag heel zichtbaar langs de weg naar Cabo de Gata, een beschermd natuurgebied vol prachtige vulkanische stranden aan helder zeewater, waar het goed duiken en snorkelen is. In het seizoen rijden daar veel toeristen langs. Een sloppenwijk op de route naar hun vakantiebestemming is slecht voor het imago van de regio. Andere sloppenwijken liggen doorgaans verstopt tussen de vele kassen. Sociale groepen vermoeden dat dit ook een van de argumenten is geweest voor de gemeente om Walili af te breken.
Een van grootste concentraties kassen ter wereld
Almeria, Spanje is de thuisbasis van een van de grootste concentraties kassen ter wereld, met een oppervlakte van meer dan 27.000 hectare. De kassen worden voornamelijk gebruikt voor de teelt van fruit, groenten en sierplanten. De bedrijven achter de kassen zijn voornamelijk Spaans, maar ook multinationals. Deze bedrijven gebruiken geavanceerde technologieën zoals gecontroleerde irrigatiesystemen, plastic films en computergestuurde klimaatbeheersingssystemen om de productie te optimaliseren en de kosten te minimaliseren.
Dat laatste gebeurt dus ook door goedkope en illegale arbeidskrachten in te zetten. Iets waar de Spaanse regering officieel wel zegt tegen op te treden, maar de praktijk blijkt weerbarstiger. Bovengenoemde sloppenwijken en hun bewoners illustreren de keerzijde van het succes van de kassen van Almeria, die ertoe hebben bijgedragen dat Spanje een belangrijke speler is geworden op de wereldwijde AGF-markt.
Bekijk ook: einde aan sloppenwijk voor seizoensarbeiders in de Spaanse aardbeienteelt