Met veel ‘alegria’ wordt jaarlijks in Córdoba de lente begroet. Tijdens het ‘Festival de los patios, rejas y balcones’ verandert de stad vanaf donderdag 2 mei twee weken lang in één grote bloemenweelde. Een belangrijk onderdeel van het festival wordt gevorm door de patio wedstrijd.
Buurtverenigingen en broederschappen strijden hier om wie de mooist versierde patio van de stad kan creëren. En het leukste is: alle patio’s zijn open voor publiek en gratis toegankelijk. De versiering bestaat volledig uit bloemen. De patio’s vormen dan ook het kleurrijke symbool van de stad. De bewoners laten zonder uitzondering bezoekers van heinde en verre trots hun verborgen paradijsjes zien. Enkele patio’s zijn zo overladen met bloemen dat je je er amper kunt bewegen.
Andere binnenplaatsen zijn wat ruimer van opzet. Op sommige patio’s lijken de muren veranderd te zijn in watervallen van groen en bloemen, die in potten of hangend aan balkons van de eerste verdieping het veelal witte pleisterwerk bedekken. Hier en daar volgt een complete rondleiding waarbij bewoners een enthousiaste uitleg over het betreffende huis of de patio geven.
Antieke elementen, zoals vierhonderd jaar oude putten en wasplaatsen worden geshowd alsof ze eigenhandig door de bewoners daar zijn geplaatst. Honderden soorten bloemen en planten zijn te bewonderen. Nieuwsgierige ogen worden ook no eens beloond doordat hier en daar een steelse blik geworpen kan worden in de privévertrekken van de Cordobeños. Het levert prachtige inkijkjes op in mooie oude keukens met grote houten tafels of woonvertrekken met banken bedekt met kleurige kussens.
Waar zijn de mooiste patio’s?
Alle patio’s die aan de wedstrijd deelnemen zijn gedurende het hele festival geopend voor publiek. De meest karakteristieke wijk met de mooiste patio’s is die van Alcázar Viejo, gelegen tussen het Alcázar en de parochie van San Basilio. Ook zijn de weelderig versierde binnenplaatsen te vinden in de wijk Santa Marina, rondom San Lorenzo en La Magdalena. In de omgeving van de Mezquita-Catedral biedt de Joodse wijk (Judería) ook voorbeelden van grote schoonheid en ouderdom. Tot slot vind je een van de mooist voorbeelden in het Palacio de Viana. In elke buurt vertonen de patio’s eigen typische kenmerken. In de Judería lijken ze bijvoorbeeld kleiner en knusser te zijn dan in de andere wijken. Hier valt op dat er veel sinaasappelboompjes zijn. In barrio San Andrés voeren viooltjes in verschillende kleuren de boventoon naast begonia’s en geraniums.
Ondanks het herhalende element van de grote hoeveelheid bloemen ademt elke patio een unieke sfeer uit. De patio’s die bij een woonhuis horen zijn meestal kleiner dan die waarop meerdere woningen uitkomen en dus gedeeld worden door een aantal gezinnen. Azalea’s, bougainvilles, anjers, rozen, lelies, begonia’s, asters, hortensia’s, geraniums, jasmijn en damas de noche zijn – onder veel meer – bloemen die in Cordoba bloeien. Ook de kruiden rozemarijn, peterselie, munt en tijm zijn te bewonderen en vooral te ruiken.
Op veel patio’s vormt een centraal gelegen fontein of waterput de basis. De fonteinen zijn bekleed met prachtige mozaïektegels en op de grond ligt vaak een bont, met kiezelstenen ingelegd patroon, dat van een afstandje net een tapijt lijkt. Veel patio’s bevinden zich ook in gebouwen die voor publiek toegankelijk zijn. Zo zijn veel restaurants in het centrum rond een mooi versierde patio ingericht.
Feest
Om de ware functie van de patio’s te tonen aan het publiek, spannen de bewoners en buurtverenigingen zich in om deze opnieuw om te toveren in centrale ontmoetingsplaatsen. Naast het wedstrijd-element is het ook feest. In de grotere patio’s worden voorstellingen gehouden met vertolkingen van populaire liedjes en muziek, vooral flamenco, uit Cordoba. Verder wordt overal eten en drinken aangeboden.
Hart van de woning
De patio vormde altijd het hart van het Andalusische huis waaromheen het leven van de Moren zich afspeelde. Mensen kwamen er samen, brachten er de warme zomeravonden door en vonden er hun rust, schijnbaar ver van de drukte van de stad die zich op slechts enkele meters afstand bevond achter grote stevige deuren.
In vroegere tijden bevond ook de open haard zich op de patio. Deze was voor zowel Romeinen als Moren van essentieel belang. Houtskool diende dag en nacht te blijven branden. Vanwege de grote hoeveelheid tijd die de bewoners op en rond hun patio’s doorbrachten, besteedden ze veel zorg en aandacht aan de versiering ervan met vrolijk gekleurde tegels (azulejos), bloemen en planten.
Op de grond ingelegde kiezelstenen in typische patronen en arcaden boden verkoeling en schaduw. Hoe belangrijker en welvarender de bewoners wraen, hoe weelderiger hun patio was. Water werd opgevangen in bassins of gewonnen uit een put midden in de patio. Een patio werd gezien als hemelse oase van licht, geur en kleur, waar bewoners zich konden terugtrekken uit de hectiek van het dagelijks leven.
Praktisch
Het Festival de los Patios wordt dit jaar gevierd van 2 tot 12 mei. Het eerbetoon aan Cordoba’s patio’s is zelfs tot werelderfgoed verklaard door UNESCO. Patio’s zijn doorgaans open van 11 tot 14 en van 18 tot 22 uur. Op vrijdag en zaterdag kun je ze zelfs tot middernacht bewonderen. Op zondag zijn ze geopend tussen 15 en 21 uur.
Palacio de Viana
Mocht je het festival missen, dan kun je op andere momenten in het jaar voor een goede indruk van de prachtige patio’s terecht in het Palacio de Marqueses de Viana. Hier zijn twaalf patio’s te bezoeken, vandaar dat het paleis ook wel het museum van de patio’s wordt genoemd. Het ligt aan Plaza de Don Gome, 2 en is geopend van dinsdag tot en met vrijdag. Toegang tot de patio’s alleen kost 8 euro.
Lees ook: De leukste weetjes over het festival Los Patios de Cordoba