Else Beekman
In 2023 werden meer dan 350.000 mensen in Spanje slachtoffer van cybercriminaliteit. Dat betekent een toenameg van bijna 19% ten opzichte van het voorgaande jaar. Deze conclusie komt uit het recent gepubliceerde rapport over cybercriminaliteit door het ministerie van Binnenlandse Zaken.
Het totale aantal geregistreerde cybermisdrijven steeg van 374.737 in 2022 naar 472.125 in 2023.
Dominantie van fraude en oplichting
Fraude en oplichting via internet vormen het overgrote deel van de cybercriminaliteit, goed voor 90,5% van de gevallen. Dit omvat de bekende phishing-aanvallen en CEO-fraude, die zowel burgers als bedrijven dagelijks treffen. Phishing is een vorm van internetfraude waarbij aanvallers mensen misleiden door ze naar een valse website te lokken die een kopie is van een echte website, zoals die van een bank. Slachtoffers loggen nietsvermoedend in met hun gegevens waardoor criminelen gevoelige informatie buitmaken. Bij CEO-fraude doen criminelen zich voor als de CEO of een andere hooggeplaatste functionaris van een bedrijf. In die rol dragen ze hun slachtoffers op een aanzienlijk bedrag over te maken naar een buitenlandse rekening. Andere vormen van cybercriminaliteit, zoals vervalsingen, maken slechts 3,2% van het totaal uit.
Impact op de politie-efficiëntie
De toename van cybermisdrijven heeft een negatieve invloed op de efficiëntie van de politie. Steeds meer mankracht is nodig om zaken op te lossen. In 2023 werd slechts 13,5% van de cybermisdrijven opgelost, een daling ten opzichte van 14,6% in 2022. Ondanks deze daling in oplossingspercentages, steeg het aantal arrestaties en onderzoeken van 15.097 in 2022 naar 17.173 in 2023.
Slachtoffers en daders
Het rapport wijst uit dat vooral mensen tussen de 26 en 40 jaar en tussen de 50 en 65 jaar vaak slachtoffer worden van cybercriminaliteit. Opmerkelijk is dat 96,3% van de oudere bevolking (65 jaar en ouder) te maken krijgt met fraude en oplichting. Seksuele cybermisdrijven treffen vooral minderjarigen, met 86,7% van de slachtoffers onder de 18 jaar.
Het profiel van de cybercrimineel wordt in het rapport geschetst als voornamelijk mannelijk (72,5%) en tussen de 18 en 40 jaar. Hoewel mannen vaker seksuele misdrijven en datainterferenties plegen, zijn vrouwen vaker betrokken bij computervalsing en eergerelateerde misdrijven. De meeste daders zijn Spaans (76,7%), gevolgd door Marokkanen (3,1%), Colombianen (2,0%) en Roemenen (1,9%).
Ciberveiligheid: een prioriteit
Het ministerie van Binnenlandse Zaken benadrukt dat cyberveiligheid een essentiële kwestie van openbare veiligheid is. Cybercriminaliteit vormt een van de meest wijdverspreide en voortdurende bedreigingen. Het maakt ook een groeiend aantal slachtoffers onder burgers, bedrijven en instellingen. In het rapport wordt het belang benadrukt van verhoogde inspanningen om deze vorm van criminaliteit aan te pakken en de cyberveiligheid te versterken. Ondertussen is de oproep aan individuen en organisaties om erg waakzaam te zijn en preventieve maatregelen te nemen om zichzelf te beschermen tegen deze groeiende vorm van
Met de voortdurende stijging van cybermisdrijven wordt het steeds belangrijker voor individuen en organisaties om waakzaam te zijn en preventieve maatregelen te nemen om zichzelf te beschermen tegen deze groeiende dreiging.
Tips om te voorkomen dat je slachtoffer wordt van cybercriminaliteit
- Wees waakzaam. Let op verdachte e-mails, berichten en telefoontjes. Vertrouw niet zomaar op ongevraagde verzoeken om persoonlijke informatie. Klik ook niet zomaar op links in berichten van onbekende afzenders.
- Gebruik sterke wachtwoorden. Kies unieke wachtwoorden voor al je accounts en gebruik een wachtwoordmanager om ze te beheren
- Zorg dat al je software up-to-date is. Denk hierbij aan besturingssystemen, antivirussoftware en andere programma’s
- Beveilig je wifi-netwerk en gebruik een sterk wachtwoord voor je wifi-router. Je kunt bovendien WPA3-encryptie inschakelen
- Pas op met wifi op openbare plaatsen. Mocht je daarop inloggen, zorg dan dat je geen gevoelige transacties doet, zoals via internetbankieren of inloggen op sites met belangrijke/persoonlijke informatie.
- Controleer URL’s. Controleer voordat je op een link klikt de URL om te zien of deze legitiem is
- Maak regelmatig back-ups van je belangrijke bestanden. Dat kan je helpen bij ransomware-aanvallen. Hierbij maakt een type malware je computerbestanden, systemen of netwerken ontoegankelijk. Vervolgens wordt losgeld geëist voor herstel.
- Wees wantrouwend: Als iets te mooi lijkt om waar te zijn, dan is het dat vaak ook.
- Lees meer over phishing. Wees altijd voorzichtig met het openen van bijlagen of het klikken op links. Ga eerst met je muis op zo’n link staan en check linksonder in je scherm hoe die link eruit ziet. Vaak zie je dan een heel lange en ingewikkelde URL als het niet klopt.
- Meld verdachte activiteiten aan de juist instanties of je IT-afdeling.