Elize van Loon
Spanje behoort niet tot de economieën die het meest worden blootgesteld aan de handelsoorlog met stijgende tarieven die Donald Trump van plan is te voeren tegen de Europese Unie. Toch krijgt Spanje ook zeker te maken met de gevolgen.
De inauguratie van de 47e president van de Verenigde Staten maakte duidelijk dat Trump van plan is om enorme verhogingen van de tarieven op buitenlandse producten door te voeren. Hoe meer specifieke goederen getroffen worden, hoe meer regio’s, sectoren en bedrijven in Spanje eronder zullen lijden. De tarieven van Trump bedreigen Europese economieën in crisis en zetten ook de Spaanse export onder druk.
Sectoren en regio’s onder druk
Op regionaal niveau maken mensen zich vooral zorgen over de toekomst van chemicaliën, industriële machines, vetten, oliën, fruit en groenten, omdat de handel met ’s werelds grootste economie hier zwaar op weegt. De Valenciaanse Gemeenschap, Andalusië en Baskenland zijn de autonome regio’s die het meest te maken hebben met de plannen van Trump.
Trumps protectionistische maatregelen
Trump benadrukt het doel om een nieuwe “gouden tijdperk” voor de Verenigde Staten te creëren. Hij wil een buitenlandse schatkist opbouwen door tarieven en belastingen te heffen op alle buitenlandse goederen. Zijn woorden betekenen een rechtstreekse aanval op sectoren zoals halffabricaten (bijvoorbeeld aluminium, staal, koper of chemische producten) en kapitaalgoederen (zoals machines en gereedschap).
Halffabricaten en kapitaalgoederen
Halffabricaten vormen meer dan een kwart van de totale Spaanse export (26,7%), waarvan 1,3% naar de VS gaat. Kapitaalgoederen, goed voor een groot deel van de totale buitenlandse verkoop (19,5% van het totaal), gaan voor 1,6% naar Noord-Amerika. Regio’s zoals de Valenciaanse Gemeenschap, de Gemeenschap van Madrid en Baskenland, in het geval van kapitaalgoederen, en Catalonië voor chemische producten, zijn goed voor het grootste deel van deze export.
Voedingssector
De voedingssector, met Andalusië en Catalonië als de belangrijkste exporterende regio’s naar de Verenigde Staten, krijgt het meest te maken met de maatregelen. Economen van BBVA Research waarschuwen voor de impact die de nieuwe tarieven kunnen hebben op de verkoop van olijfolie. De voedingssector goed voor 17,5% van de totale export. De automobielsector volgt op de voet met 14% van het totaal.
Eerdere maatregelen en toekomstige dreigingen
Tijdens de eerste Trump-regering in oktober 2019, stelde Washington 25% invoerrechten in op bepaalde Europese landbouwproducten, zoals olijfolie, evenals wijn, kaas en zwarte olijven. Deze tarieven waren een vergelding, gesponsord door de Wereldhandelsorganisatie (WTO), in het handelsgeschil over Europese overheidssteun aan Airbus.
Sinds 2019 is de handel in goederen en diensten met de Verenigde Staten toegenomen. Voor Spanje bedroeg het aandeel in 2023 4,6% van het bbp. Voor de eurozone was dat nog hoger (8,9%). Deze stijging in Spanje kwam vooral door een toename van het aantal transacties.
Lees ook: Wat betekent terugkeer Trump voor het Spanje onder Pedro Sánchez