Hoge boetes voor het verstoren van deze vogels in Spanje

door Else BeekmanElse Beekman
gierzwaluw alias vencejo

De gierzwaluwen, onvermoeibare vogels die bekend staan om hun doordringende geluid, beginnen massaal naar Spanje te komen vanuit Zuid-Afrika. Met een reis van meer dan 11.000 kilometer zoeken ze de warmere gebieden van Spanje op om hun nesten te bouwen en zich voort te planten.

Die nesten bouwen ze het liefst in hoge gebouwen en zo mogelijk ook dicht bij elkaar. De soort die snelheden van meer dan 100 km/u kan halen en maandenlang kan vliegen zonder te landen, is echter beschermd in Spanje. Daarom brengt de komst van de gierzwaluwen ook zorgen met zich mee over hun behoud. Vooral de vernietiging van hun nesten, vaak als gevolg van renovatiewerken in de gebouwen waar ze graag nestelen, vormt een grote bedreiging. Vanwege hun beschermde status zijn hun nesten, jongen en eieren wettelijk beschermd. Daarom kan het verstoren of vernietigen ervan leiden tot boetes tot 200.000 euro. Dat staat in de Spaanse wet op het Natuurlijk Erfgoed en Biodiversiteit (Ley 42/2007).

Nestelgewoonten en Risico’s

Vencejo’s nestelen graag op hoge plekken omdat ze grote moeite hebben om op te stijgen als ze per ongeluk op de grond vallen. Het is gebruikelijk om hele kolonies te vinden die in één gebouw nestelen, waarbij ze gebruik maken van beschikbare spleten en gaten. Deze locatiekeuze maakt ze kwetsbaar voor verstoringen, vooral tijdens bouwwerkzaamheden.

Klimaatverandering en uitdagingen

Klimaatverandering beïnvloedt de migratie- en broedpatronen en dus de overlevingskansen van deze vogelsoort. Volgens gegevens van de milieuorganisatie SEO/BirdLife heeft de gewone gierzwaluw een zorgwekkende afname van 27,2% in Spanje doorgemaakt tussen 1998 en 2020.

Deze zwaluwsoort (‘vencejo’ in het Spaans) speelt een essentiële rol in het behoud van de ecosystemen op het Iberisch schiereiland. Als insecteneters helpen ze bij het beheersen van plagen zoals muggen, vliegen en andere insecten. Een volwassen gierzwaluw kan dagelijks tussen de 200 en 400 insecten consumeren, die ze in volle vlucht vangen.

Met deze nieuwe wetgeving hoopt Spanje zowel de vencejo’s te beschermen als de bewustwording over het belang van deze vogels voor het ecosysteem te vergroten.

Lees ook: Vogels kijken in Spanje