De vergrijzing van de bevolking en de demografische transformatie van Spanje leiden tot veel alarmerende koppen in het nieuws. Die concentreren zich op de problemen en risico’s van het fenomeen: ineenstorting van het pensioenstelsel, daling van de beroepsbevolking, stijging van de medische uitgaven, daling van de consumptie enzovoort.
Mapfre vond dat er te weinig onderzoeken zijn die de kansen van de vergrijzing van de bevolking analyseren. Zonder overigens hierbij de enorme uitdaging te vergeten die deze verandering in de Spaanse bevolkingspiramide met zich meebrengt. Daarom zijn volgens de verzekeraar cijfers nodig om bij benadering aan te geven waarover het hier gaat: Ouderen hebben een directe impact op een op de vier euro van het Europese vermogen. In Spanje loopt deze impact op tot 26% van het BBP en 60% van alle nationale consumptie.
Hoe vriendelijk is Spanje voor zijn ouderen?
Onderzoekers van het Ageingnommics Research Centre wilden op basis van objectieve gegevens achterhalen hoe ‘vriendelijk’ Spanje is voor zijn ouderen. Hoe zijn, in het bijzonder, de situatie, de behandeling en de mogelijkheden die de verschillende autonome gemeenschappen hun ouderen bieden? Vanuit deze gebieden wordt namelijk een groot deel van het overheidsbeleid dat deze groep aangaat, beheerd.
Uit de cijfers blijkt dat de Balearen de autonome Spaanse gemeenschap is met de hoogste levensverwachting bij geboorte in Spanje. Die levensverwachting is 83,4 jaar. De eilanden Mallorca, Menorca, Ibiza en Formentera staan eveneens bovenaan wat gemiddelde leeftijd betreft waarop werknemers met pensioen kunnen gaan.
Hoe behandelen gemeenschappen hun ouderen?
De onderzoekers maken voor het rapport Ranking de Territorios por la Economía Senior 2021‘ gebruik van officiële gegevens en evalueren de autonome gemeenschappen in zes dimensies om erachter te komen hoe zij ouderen behandelen op gebieden als demografie, werkgelegenheid, politieke participatie, pensioenen, openbare ruimten en gezondheidsdiensten.
Geografische classificatie
Elke dimensie is op zijn beurt onderverdeeld in andere indicatoren, zoals onder meer levensverwachting, activiteitsgraad, oudere kiezers, gemiddeld pensioen, centra voor ouderen of telezorg. Het resultaat is een set van meer dan 400 gegevens en de mogelijkheid om ze naar een geografische classificatie te brengen.
Hoogste levensverwachting vanaf 65 jaar
De Balearen kent niet alleen de hoogste levensverwachting bij geboorte, maar is ook de tweede autonome regio met de hoogste levensverwachting vanaf 65 jaar, met 21,19 jaar. Alleen Galicië komt hierboven met 21,55 jaar. Het landelijk gemiddelde is 20,27 jaar.
Hoogste gemiddelde pensioenleeftijd
De eilanden zijn ook de autonome gemeenschap met de hoogste gemiddelde pensioenleeftijd, gevolgd door Navarra en La Rioja (beiden met 63).
Hoogste activiteitsgraad bij 55 jarigen of ouder
In die zin staat de regio ook bij de regio’s met de hoogste activiteitsgraad van mensen van 55 jaar of ouder (31,7%), het nationale gemiddelde is 27,55%. Daarbij is het een van de gebieden met het hoogste aantal centra voor ouderen per 10.000 inwoners (1,89).
Arbeidsparticipatie
De eilanden behoren eveneens tot de gemeenschappen met het laagste aantal mensen van 55 jaar of ouder, in totaal 351.288 (28,8% van de bevolking). Aan het andere uiterste ligt Asturië, met 42,52%. Het is dus de regio met de laagste arbeidsparticipatie van mensen in deze leeftijdsgroep (18,2%). Het landelijk gemiddelde is 19,3%. Werkloosheid treft 11,4% van deze groep op de eilanden, terwijl het nationale gemiddelde 12,06% is.
De eilanden gezamenlijk tellen echter 14.084 zelfstandigen ouder dan 55 jaar, 26,6% van het totaal. In heel Spanje zijn er 569.483, 28,29% van het totaal.
Spanje heeft samen met Japan hoogste levensverwachting ter wereld
Volgens de bevindingen van Mapfre heeft Spanje – samen met Japan de hoogste levensverwachting ter wereld – een cultuur van openheid dankzij het toerisme en een bewezen ondernemersgeest als voordeel.