Het gaat dan bijvoorbeeld om het maximumaantal personen dat toegang heeft tot een bijzonder strand, om beperkingen voor voertuigen op een plaatselijke weg of beperkingen voor de pleziervaart bij beschermde eilanden. Het doel van deze maatregelen is om te grote drukte tegen te gaan en duurzaam toerisme te garanderen.
Naar aanleiding van de beelden, ook deze zomer weer, van bijvoorbeeld rijen bergbeklimmers, is het debat weer opgelaaid over toerisme in de natuur. Een te grote menigte betekent niet alleen meer kans op gevaar voor mensen, maar bedreigt natuurlijke habitats die toch al sterk aangetast en geërodeerd zijn. Spanje kent voorbeelden genoeg waar toegangsbeperkingen voor het publiek gelden om de instandhouding van de natuur te bevorderen, zoals het Galicische strand Las Catedrales, een natuurmonument van door de zee gebeeldhouwde zand en rotsen, het natuurreservaat van Doñana, in Andalusië, de Cíes-eilanden in Galicië of de vulkaan Teide, op Tenerife.
Natuurgebieden moeten vanwege hun enorme ecologische waarde worden beschermd tegen massatoerisme dat de natuur zou kunnen aantasten, met regelgeving die het publiek toestaat ervan te genieten en tegelijkertijd hun behoud te garanderen, legt woordvoerder van Ecologistas en Acción, Pau Monasterio, uit.
In de afgelopen twintig jaar is het toerisme in de Spaanse nationale parken met 77% toegenomen, met bijna 16 miljoen bezoekers per jaar, volgens een verslag van de vereniging Eco-union, die het vervoer en de sociale netwerken noemt als oorzaken die de verborgen milieus populair maken; daarbij komt nog de impact van het coronavirus, dat veel natuurgebieden tot een toevluchtsoord voor de stad heeft gemaakt.
Beperkingen per autonome gemeenschap
Asturië handhaaft het speciale vervoersplan voor de meren van Covadonga – de meest bezochte plek van het drukke Nationale Park Picos de Europa – en tijdens de piekperiodes is toegang alleen mogelijk per bus of taxi met een vergunning in Cangas de Onis. In Galicië moet het strand van Las Catedrales, in Ribadeo (Lugo) – gratis online – worden gereserveerd en aan de kust van Biskaje is de toegang tot het eilandje San Juan de Gaztelugatxe heropend voor het publiek, met een limiet van bijna 1.500 personen per dag.
In de archipel van de Canarische Eilanden, met ongeveer 15 miljoen toeristen per jaar, heeft het Nationaal Park van de Teide, een van de drukstbezochte van Spanje, een quotum van 200 bezoekers per dag, evenals Timanfaya, in de vuurbergen van Lanzarote, waar de toegang betaald is, terwijl in Garajonay, met de laurierbossen van La Gomera, het aantal voertuigen beperkt is tot Las Mimbreras, in El Cedro. Ook zijn op Gran Canaria aan het strand van beschermd natuurreservaat Maspalomas niet-toegankelijke zones vastgesteld, en op Fuerteventura zijn er quota in Lobos, een onbewoond vulkanisch eilandje voor de duinen van Corralejo.
Op de Balearen, met 50% van de Spaanse Posidonia-velden in het water, zijn de beperkingen uitgebreid en is voor de toegang tot het nationaal park Cabrera Maritime-Terrestrial een vaarvergunning vereist, en mogen bezoekers op Mallorca de gemarkeerde paden niet verlaten. Verder zijn er deze zomer op de stranden van de Balearen milieuvoorlichters door de regering ingehuurd om de badgasten te informeren over de waarden van de duinsystemen in de beschermde gebieden.
In Andalusië beperkt het nationaal park Doñana jarenlang de toegang, met een maximum van 886 personen per dag, vanaf de routes El Acebuche en El Rocío – beide vanuit Huelva – en de rivierroute vanuit Sanlúcar de Barrameda in Cádiz.
In Aragón gelden al jaren beperkingen in het Nationaal Park Ordesa y Monte Perdido, en in Extremadura is de toegang beperkt tot de kleine natuurmonumenten Cueva Castañar (Cáceres) en Cueva Fuentes de León (Badajoz).
In de regio Murcia zijn er restricties voor particuliere gemotoriseerde voertuigen in het regionale park van Calblanque, Monte de las Cenizas en Peña del Águila, en in de autonome regio Madrid is zwemmen alleen toegestaan in de natuurgebieden van Los Villares, het stuwmeer van San Juan, het strand van Alberche en Las Presillas (Rascafría).
In La Pedriza – een van de meest bezochte plekken in het Nationaal Park Sierra de Guadarrama – zijn voertuigen en parkeren beperkt.
In Cuenca zijn er plannen om het bezoek aan het natuurmonument Chorreras del Cabriel, een plaats in het biosfeerreservaat waar deze zomer elf baders van watervallen zijn gered, te beperken tot 400.
In Navarra is de toegang tot de bron van de rivier Urederra, in het Urbasa-park beperkt tot maximaal 500 bezoekers; in de stuwmeren van Leurza en het bos van Orgi geldt een quotum voor auto’s.
In regio Valencia is de toegang voor motorvoertuigen in de zomer gereglementeerd in het natuurpark Sierra de Irta, een zeereservaat van belang voor de visserij (Castellón); en in Alicante, in gebieden zoals de rode route van de Peñón de Ifach (Calpe), geldt een bezoekersquotum, net als voor de kliffen van Cabo de San Antonio, binnen het beschermde gebied van het natuurpark Montgó.
Ten onder aan succes?
Uit de analyse van duizenden online meningen van gebruikers over 125 natuurgebieden in Spanje blijkt dat deze plaatsen over het algemeen zeer goede waarderingen krijgen, aldus het bedrijf Vivential Value, dat gespecialiseerd is in toeristische informatie. De gegevens brengen echter ook verontrustende tendensen aan het licht: een buitensporige drukte in bepaalde natuurparken, een hoog seizoensgebonden karakter, een toenemend gevoel van overbevolking en mobiliteitsproblemen, maar ook ongepast en ongewenst gedrag in plattelandsgebieden.