Spanje is in rouw. Premier Rajoy, die donderdag de rampplek bezocht, heeft drie dagen van nationale rouw afgekondigd. De president van Galicië deed hetzelfde, maar dan voor een hele week. Alle feesten rond de heilige Sint Jakob, de beschermheilige van Santiago de Compostela werden afgelast.
Inmiddels is de machinist, die gewond in het ziekenhuis van Santiago ligt, aangehouden en opgeroepen als een getuige om een verklaring af te leggen. Vlak na het ongeluk zou hij al hebben gezegd dat hij met 190 kilometer de bocht inreed waar hij maar 80 kilometer per uur mocht. Direct na het ongeluk zou hij tegen de controlekamer gezegd hebben ‘ik wil dood, ik heb het verknald’.
Falend veiligheidssysteem?
De Spaanse machinistenvakbond heeft aangegeven dat onderzocht gaat worden of het gaat om een falend veiligheidssysteem op het bewuste traject of om een menselijke fout. Duidelijk is al wel dat de machinist geen alcohol had gedronken. De twee zwarte dozen moet hierover uitsluitsel geven.
Normaal gesproken is er op het hele traject van de Spaanse hogesnelheidslijn (AVE) een remsysteem volgens Europese normen aanwezig. Een trein die de hard gaat, wordt dan automatisch afgeremd. Juist op dit deel van het traject tussen MAdrid en Ferrol was dat niet aanwezig. In de bewuste bocht gaat precies het spoor van de hogesnelheidslijn over in een traditionele spoorlijn.
Beruchte bocht
Al vanaf de opening in 2011 was duidelijk dat de bocht gevaarlijk was. Bij de eerste rit hadden de genodigden moeite zich in die bocht staande te houden. Siim Kallas, voorzitter van de Europese Commissie van Transport, zei op Twitter dat nu gekeken moet worden naar wie verantwoordelijk kan worden gehouden voor het ontbreken van het systeem in de bocht. Hij heeft de Spaanse autoriteiten inmiddels gevraagd alle feiten openbaar te maken.
AVE als nationale Spaanse trots
De ramp is de ergste treinramp in Spanje sinds veertig jaar en het eerste ongeluk met een hogesnelheidslijn in Spanje waarbij doden vielen. Voor Spanje vormt juist dat hogesnelheidstraject de nationale trots. Spanje is op China na het land met de meeste kilometers aan AVE-spoor. Sinds in 1992 het eerste traject werd gebouwd liggen er nu in Spanje 3.000 kilometers aan AVE-traject. Er werd tot nu toe 45 miljard euro in geïnvesteerd.