Het gaat om de niet onomstreden nieuwe wet ‘Ley para la igualdad real y efectiva de las personas trans’ die binnen de het Spaanse parlement al de nodige discussies teweeg heeft gebracht. De belangrijkste verandering is dat iedereen vanaf zestien jaar oud zelf mag bepalen onder welke naam en met welk geslacht hij of zij geregistreerd wordt in het register van de burgerlijke stand. Vanaf deze leeftijd mag ook zelf de beslissing worden genomen om hormoontherapie te ondergaan.
Het ministerie van Emancipatie heeft maandenlang overleg gevoerd met de LGBT-gemeenschap om de details te bespreken voor de nieuwe wet die voortkomt uit een initiatief van coalitiepartij Unidas Podemos uit 2017. Vorige week kwamen minister Irene Montero en vicepremier Carmen Calvo bijeen om de laatste ontwikkelingen door te nemen. Montero hoopt het wetsvoorstel in de komende ministerraad te bespreken, maar bronnen rond de vicepremier hebben niet bevestigd wanneer het voorstel in behandeling wordt genomen.
Dit zijn de belangrijkste wijzigingen die met het wetsvoorstel worden doorgevoerd en waar de krant El País toegang toe had:
Vrije keuze in genderidentiteit
Al sinds 2007 mag zonder daadwerkelijke geslachtsverandering de naam en het geslacht worden gewijzigd op het identiteitsdocument. Daarvoor is nu nog wel een medische of psychologische verklaring vereist, evenals een minimaal twee jaar durende hormoontherapie. Met de nieuwe wet is een officiële medische diagnose niet meer nodig en volstaat een persoonlijke verklaring van de persoon in kwestie die dus wel minimaal zestien jaar oud moet zijn. Het laten wijzigen van de persoonsgegevens bij de burgerlijke stand is kosteloos.
Hormoontherapie voor minderjarigen
De nieuwe wet staat toe dat minderjarigen bij aanvang van de pubertijd een hormoonremmende therapie mogen ondergaan die de ontwikkeling van secundaire geslachtskenmerken afremt. Daarna, vanaf zestien jaar, mag worden gestart met het toedienen van de geslachtshormonen van het gewenste geslacht, zonder dat daarvoor toestemming van de ouders nodig is. Nu verschilt de wettelijke regulering hiervoor nog per autonome regio.
Juridische beschermer
Minderjarigen tussen de twaalf en zestien jaar oud die hun persoonlijke gegevens willen wijzigen moeten daarvoor wettelijk worden vertegenwoordigd, meestal zijn dat de ouders. Als de ouders daar niet aan willen meewerken, krijgen deze minderjarigen een ‘juridische beschermer’ toegewezen.
Recht op regelgeving behorend bij de nieuwe identiteit
Op het moment dat de gendergegevens bij de burgerlijke stand zijn aangepast, heeft de betreffende persoon dezelfde rechten die algemeen gelden voor het nieuwe geslacht. Met name dit punt heeft veel discussies teweeggebracht bij feministische groeperingen.
Erkenning van non-binaire personen
Personen die zich noch tot het vrouwelijke, noch tot het mannelijke geslacht willen rekenen hoeven in hun officiële registratie geen geslacht te vermelden.
Vruchtbaarheidsbehandelingen
Transpersonen met ‘reproductiecapaciteit’ moeten toegang hebben tot vruchtbaarheidsbehandelingen. Zo moet het voor personen die een hormoonbehandeling krijgen mogelijk zijn om sperma of eicellen in te laten vriezen.
Sport
Bij het beoefenen van een sport of deelname aan sportevenementen of competitie, moeten transpersonen worden ingedeeld bij het geslacht waarmee ze officieel zijn geregistreerd. Het is verboden deze mensen bloot te stellen aan een ‘gendertest’.
Gevangenis
In de gevangenis hebben transpersonen ‘recht op behandeling conform het geregistreerde geslacht’. Hiervan mag worden afgeweken als dit voor de betreffende persoon een risico voor zijn of haar leven of integriteit impliceert.
Onderwijs
In de onderwijssituatie moet iedereen naar buiten kunnen treden en kunnen handelen conform het geregistreerde geslacht.
Buitenlanders
De nieuwe wet geldt ook voor alle in Spanje wonende buitenlanders.
Werk
Transpersonen worden vaak geconfronteerd met problemen bij het vinden van een baan. De nieuwe wet moet hen daarbij helpen. Daarbij moet gedacht worden aan subsidies voor werkgevers die zich bereid hebben getoond transpersonen in dienst nemen.