Else Beekman
Twee jaar na de deadline van de EU hebben slechts twintig van de 150 Spaanse steden met meer dan 50.000 inwoners lage-emissiezones ingevoerd, vaak met tekortkomingen. Het doel van die LEZ’s is om de luchtkwaliteit in de betreffende steden te verbeteren. Dat doel blijkt bij lange na nog niet gehaald. In de top tien meest vervuilde steden prijken vier Andalusische.
Granada, Málaga, Sevilla en Córdoba behoren tot de tien Spaanse steden met de hoogste luchtvervuiling door stikstofdioxide (NO2). Milieugroep Ecologistas en Acción roept op tot strengere maatregelen en controle. Daaronder de herziening van meetstations en effectieve beperking van autoverkeer in stedelijke gebieden. Het gas was in 2022 verantwoordelijk voor meer dan 5.500 voortijdige sterfgevallen in Spanje en blijft een ernstige bedreiging voor de volksgezondheid.
Lage-emissiezones als oplossing?
Volgens Ecologistas en Acción overschrijden alle grote Spaanse steden, waaronder Málaga, de nieuwe wettelijke grenswaarden voor NO2. Het rapport toont aan dat geen enkele Spaanse stad in 2024 voldeed aan de nieuwe EU-normen, die zijn vastgesteld op 20 mg/m3 en vanaf 2030 van kracht worden. Ter vergelijking: de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) adviseert een nog striktere grens van 10 mg/m3. Ondanks deze cijfers voldoet Spanje wel aan de huidige norm van 40 mg/m3. Ecologistas en Acción roept daarom op tot de invoering of verstrenging van lage-emissiezones. Deze zones moeten de uitstoot door autoverkeer verminderen, zoals al succesvol is gebeurd in andere Europese steden.
Dieselauto’s en verouderd wagenpark grootste boosdoeners in Málaga
De stad Málaga staat hoog op deze lijst van Spaanse steden met de meeste luchtvervuiling door verkeer. Ondanks verbeteringen in het openbaar vervoer blijft het autoverkeer verantwoordelijk voor een groot deel van de uitstoot van schadelijke stoffen zoals NO2. Ook zijn de concentraties stikstofdioxide in tegenstelling tot steden als Madrid en Barcelona in Málaga nauwelijks gedaald. Van 31 microgram per kubieke meter (mg/m3) in 2023 naar 30mg/m3 in 2024.
In 2024 heeft Málaga historische records geboekt in het gebruik van het openbaar vervoer: de stadsbussen (EMT) vervoerden 50 miljoen passagiers en de metro 18 miljoen. Desondanks blijven dieselauto’s en verouderde voertuigen een aanzienlijk probleem. Het wagenpark in Málaga is grotendeels gedateerd en maakt veelvuldig gebruik van dieselmotoren, wat leidt tot hoge uitstoot van NO2.
Waar in Málaga zijn de hoogste concentraties gemeten?
In Málaga zijn de hoogste NO2-waarden gemeten op Avenida Juan XXIII. Andere probleemgebieden in Spanje zijn Eixample in Barcelona, Plaza Elíptica in Madrid en Granada Norte. De gemiddelde concentraties in deze gebieden lagen allemaal boven de 30 mg/m3. Kleinere steden zoals Oviedo, Palma en Valladolid blijven met waarden rond de 21 mg/m3 onder de grotere steden, maar overschrijden nog steeds de toekomstige EU-normen.
Lees ook: Hoe staat het met de invoering van de lage emissiezones (LEZ) in provincie Málaga?