De vissers in Galicië slaan alarm: de schelpdierenproductie in de ría de Arousa dreigt in te storten. Volgens de cijfers van het platform ter verdediging van de vissers en mosselproducenten in de Ría de Arousa (PDRA) is de vangst van kokkels met maar liefst 94% gedaald. Verder is de vangst van verschillende soorten schelpen met meer dan 85% afgenomen.
Deze forse terugval in schelpdierenproductie betekent een economische klap voor de sector en wijst op een mogelijk ecologisch probleem in het gebied. De ría de Arousa, de grootste riviermonding van Galicië en historisch een rijke bron van schelpdieren, produceert tegenwoordig veel minder dan voorheen. Galicië is de grootste producent van mosselen in Europa en staat wereldwijd op de tweede plaats na China. Jaarlijks wordt 40% van de Europese mosselproductie hier geoogst, maar de toekomst van de sector staat op het spel.
Een structureel probleem
De vissers benadrukken dat een trend is die zich al jaren aftekent. De totale productie van tweekleppige schelpdieren is met bijna 45% gedaald ten opzichte van het gemiddelde van de afgelopen vijf jaar. Dit heeft geleid tot een verlies 45 miljoen euro in vier jaar tijd en bedreigt de bestaanszekerheid van duizenden gezinnen die afhankelijk zijn van de schelpdiersector.
Ook de mosselkweek heeft zware klappen gekregen. In 2023 werd de laagste verkoopcijfers in 25 jaar geregistreerd: 178.065 ton mosselen brachten minder dan 120 miljoen euro op. Dat is een forse daling ten opzichte van eerdere jaren, waarin de productie boven de 250.000 ton lag.
Wat is de oorzaak van dalende schelpdierenproductie?
Volgens producenten en milieuorganisaties is vervuiling een van de belangrijkste boosdoeners. Afvalwaterzuiveringsinstallaties (EDAR) en industriële lozingen, met name van conservenfabrieken, zouden de waterkwaliteit aantasten. Greenpeace wijst daarnaast op de gevolgen van klimaatverandering: de opwarming van de zee en extreme regenval zorgen voor een verstoring van het ecosysteem, waardoor sommige schelpdieren niet meer kunnen overleven.
Een andere factor die de situatie verergert, is de verspreiding van de blauwe krab. Dat is een invasieve soort die oorspronkelijk voorkomt in het westelijke deel van de Atlantische Oceaan en de Golf van Mexico. Deze soort eet lokale schaaldieren met een grote commerciële waarde, zoals spinkrabben en fluweelkrabben.
Vissers en schelpdierkwekers roepen op tot actie
De vissers en schelpdierkwekers eisen dringende maatregelen van de Galicische overheid. Ze willen dat de waterkwaliteit van de ría de Arousa wordt verbeterd. Bovendien moet de overheid onderzoek doen naar de achterliggende oorzaken van de crisis. “We zijn vissers, geen wetenschappers. We hebben hulp nodig om de juiste oplossingen te vinden”, zegt Maria del Carmen Besada Meis, hoofd van een lokale visserscoöperatie.
Daarnaast verzetten de sector en milieugroepen zich tegen grootschalige industriële projecten die het kwetsbare ecosysteem van Galicië verder kunnen aantasten. De geplande bouw van een Altri-fabriek in Palas de Rei en de mijnbouwplannen in Touro en O Pino stuiten daarom op veel weerstand.
Lees ook: Massale sterfte schelpdieren in Galicië door hoge zeewatertemperaturen