Onafhankelijkheidspartijen ERC en Junts van de Catalaanse Generalitat hebben zich voor het eerst bereid getoond zich in te laten met de nationale regering en de Catalaanse sociaaldemocratische PSC. Er staat dan ook nogal wat op het spel voor de Noord-Spaanse regio die zich doorgaans graag afzijdig houdt van de politiek in Madrid. Voor het kandidaatstellen voor de Olympische Winterspelen in 2030 en de voor de regio belangrijke uitbreiding van luchthaven El Prat maken de partijen een uitzondering.
Tot voor kort was een dergelijke samenwerking ondenkbaar. In 2020 ontbond de toenmalige president Quim Torra het Catalaanse parlement wegens oplopende conflicten tussen Junts en de ERC. Later werd Torra zelf uit zijn functie gezet omdat hij weigerde een pamlet te verwijderen van de gevel van het regeringsgebouw waarop te lezen was dat Spanje een land is met politieke gevangenen die in ballingschap leven. Kort daarna was het een jaar geleden dat de hoogste rechtbank van Spanje jarenlange gevangenisstraffen eiste tegen de negen belangrijkste separatistenleiders.
Verdeeldheid in Catalonië
In februari dit jaar liepen in Catalonië de spanningen op toen PSC-leider Salvador Illa bij de regioverkiezingen liet weten dat de onafhankelijkheidsstrijd de Catalaanse samenleving had ontwricht en dat hij derhalve niet samen met de ERC en Junts wilde regeren. De Catalaanse nationalisten maakten op hun beurt duidelijk dat de socialisten onder geen beding in de regering mochten komen. De separatisten zouden uiteindelijk samen hun meerderheid weten te behouden ten koste van de PSC.
Eerste toenadering van ERC
De eerste toenadering tussen Catalonië en de centrale regering kwam van de ERC. Deze partij steunde premier Sanchez bij belangrijke wetsvoorstellen voor de PSOE-Podemos-coalitie zoals de rijksbegroting en de nieuwe onderwijswet. De leiders van Junts daarentegen hebben zich herhaaldelijk ingespannen om het vertrouwen te ondermijnen in de onderhandelingen die in september van start gingen tussen de centrale en Catalaanse regering. Terwijl Sánchez en de Catalaanse premier Aragonès toenadering zochten, bleef Junts-leider Carles Puigdemont afgelopen juli vanuit België verkondigen dat de onderhandelingstafel enkel een poging is de wens van het volk de kop in te drukken.
Uitbreiding luchthaven El Prat en Olympische Winterspelen
De extreme geluiden uit de hoek van Junts zijn inmiddels overschaduwd door een positievere benadering van de Catalaanse vicepresident Jordi Puigneró (Junts), die het akkoord bekendmaakte voor de uitbreiding van de luchthaven El Prat in Barcelona en een verbinding met de hogesnelheidstrein tussen El Prat en de luchthavens van Girona en Reus.
Daarbij heeft de Bilaterale Commissie, het overheidsorgaan waarin de centrale overheid en verschillende regio’s zijn vertegenwoordigd, Catalonië kandidaat gesteld voor de Olympische Winterspelen in 2030. Catalonië heeft de voorwaarde geaccepteerd dat deze spelen niet alleen in de eigen regio, maar deels ook in Aragón zullen plaatsvinden. Volgens de Catalaanse minister van Buitenlandse Zaken Victòria Alsina zijn de Winterspelen “het belangrijkste internationale evenement dat Catalonië op de wereldkaart zet in de komende tien jaar”.
Voor de organisatie van de Winterspelen moet Spanje het opnemen tegen Salt Lake City (VS) en Saporro (Japan). Het is nog niet bekend wanneer het gastland bekend wordt gemaakt. Evenals de Olympische Winterspelen, zal ook de uitbreiding van El Prat plaatsvinden vanaf 2030.