Waar de aanklager 22 jaar cel per verdachte had geëist, kregen ze door de rechter negen jaar opgelegd. Direct na de uitspraak werd buiten voor het gerechtsgebouw in Pamplona en in andere Spaanse steden woedend gereageerd door demonstranten. ‘Het is geen misbruik, het is verkrachting’, werd geroepen door onder meer leden van feministische actiegroepen en mensenrechtenorganisaties. De advocaten van de veroordeelden gaven eveneens aan teleurgesteld te zijn. Zij verdedigden hun cliënten op basis van dat er sprake was geweest van vrijwillige seks in de ochtend van 7 juli 2016.
Vroeg in de ochtend raakte de 18-jarige Madrileense aan de praat met een van de vijf mannen uit Sevilla. De groep mannen noemden zichzelf in hun Whatsappgroep La Manada (De Kudde). De vrouw ging met het vijftal mee naar een appartement waar de vijf in minder dan twintig minuten tijd seks met haar hadden. Een van de vijf maakte opnames van de gebeurtenissen met zijn mobiele telefoon. Die beelden deelden ze vervolgens met elkaar.
Geen toestemming
Volgens de rechter, die zijn oordeel mede op die beelden baseerde, was er sprake van ‘dwang’ en ‘druk’, maar niet van ‘geweld’ en ‘intimidatie’. Daarom volgde er geen veroordeling voor verkrachting. Ook de mensenrechtenorganisatie Amnesty International reageerde. ‘Het is niet het plaatsvinden van fysieke kracht, dreiging met geweld, dwang of geboden weerstand door het slachtoffer dat bepaald of er sprake is van verkrachting, maar de afwezigheid van toestemming’. Volgens de mensenrechtenorganisatie kan de uitspraak een bericht de samenleving insturen dat het delict van verkrachting niet wordt opgelegd bij vrouwen die geen weerstand boden tegen de agressie. ‘Wat verkrachting zou moeten definiëren is de afwezigheid van toestemming van de kant van het slachtoffer’.
In negen Europese landen geldt de afwezigheid van toestemming van het slachtoffer als aanduiding voor verkrachting. Spanje zit hier niet tussen. In het Spaanse strafrecht moet er geweld of initimidatie zijn geweest om het delict verkrachting – in Spanje seksuele agressie genoemd – te noemen.
‘Bericht van wanhoop’
Volgens feministische actiegroepen geeft deze uitspraak ‘een bericht van wanhoop voor vrouwen die, terwijl ze in staat waren een gevoel te hebben dat ze niet bang hoeven te zijn, dat ze zich vrij kunnen voelen om naar buiten te gaan, het tegenovergestelde bereikt hebben. De Spaanse politie twitterde na de uitspraak twaalf keer de woorden #NoesNo (#NeeisNee).
Advocaten van zowel de veroordeelden als van het slachtoffer hebben al laten weten tegen de uitspraak in hoger beroep te gaan.