De Spaanse overheid heeft aan zes families van slachtoffers van de Spaanse burgeroorlog toegang verleend om op 26 februari een bezoek te brengen aan de crypte van de Vallei der Gevallenen. Tijdens dit bezoek werden de nabestaanden bijgestaan door leden van Patrimonio Nacional. De nabestaanden mochten de ruimtes bezoeken waar de overblijfselen van hun overleden geliefden zich waarschijnlijk bevinden.
Jarenlange juridische strijd
Eduardo Ranz, advocaat van de families, vertelt over een van zijn cliënten, Mercedes Abril, die op zoek is naar haar vader die op 22 september 1936 verdween. “Ik voel dat mijn vader in die crypte is”, vertelde Mercedes na haar bezoek. Op 20 november 2012 zijn de families met hun advocaat hun zoektocht naar hun verloren familieleden begonnen en zijn er verschillende juridische wegen bewandeld om hun geliefden te vinden.
De broers Manuel en Antonio Lapeña uit Villaroya de la Sierra (Zaragoza) werden in de burgeroorlog doodgeschoten door de nationalisten en werden in 1936 begraven in de Vallei der Gevallenen. Uiteindelijk gaf de arrondissementsrechtbank nummer 2 van San Lorenzo de El Escorial in maart 2016 toestemming aan de nabestaanden om de broers Lapeña op te graven uit de crypte.
DNA-onderzoek, technisch rapport en bezoek crypte
Op 20 november 2018 gingen de zes families naar het regeringspaleis Moncloa en werd daar afgesproken om DNA-monsters af te nemen voor onderzoek, een nieuw technisch rapport op te laten maken en een bezoek aan de crypte van de Vallei der Gevallenen te brengen.
In januari dit jaar werden DNA-monsters afgenomen van de nabestaanden door het Nationaal Instituut voor Toxicologie en Forensisch Onderzoek van het Ministerie van Justitie. Dit is voor het eerst dat dit in Spanje is gebeurd. Afgelopen 26 februari brachten de nabestaanden een bezoek aan de crypte en kregen de families uit Calatayud (Zaragoza) in het Palacio Real een wetenschappelijke toelichting op het DNA-onderzoek en werden de families geïnformeerd over de stand van zaken van het onderzoek in de crypte.