De resten van de dictator zullen ‘zo snel mogelijk’ opnieuw worden begraven op de begraafplaats Mingorrubio – El Pardo, op zo’n 20 kilometer buiten Madrid. De waarnemend vice-president van de Spaanse regering, Carmen Calvo, gaf dinsdag aan dat de regering onmiddellijke maatregelen treft om aan het oordeel van de rechters gevolg te geven. ‘We zullen het heel snel doen, hoe eerder hoe beter’, waren haar woorden. Men wil in elk geval de resten van de oud-dictator vóór 10 november aanstaande, de dag van de landelijke verkiezingen, weg hebben uit het grafmonument Vallei der Gevallenen. Volgens Calvo is met deze uitspraak ‘het politieke doel’ bereikt en wordt er een einde gemaakt aan de mogelijkheid Franco te eren op een plek waar ook tienduizenden van zijn slachtoffers begraven liggen. Ze noemde de Vallei der Gevallenen een ‘plek die een democratie zich niet kan veroorloven’. De nieuwe plek voor Franco, de begraafplaats van El Pardo, is een ‘discrete’, aldus Calvo.
Met het oordeel van het hooggerechtshof zijn de argumenten waarmee Franco’s familie in hoger beroep ging tegen de opgraving afgewezen. Bovendien is hun eis dat Franco wordt herbegraven in de Almudena-kathedraal in de Spaanse hoofdstad eveneens afgewezen. Op dit moment zijn de argumenten waarmee de rechters tot hun oordeel zijn gekomen nog niet bekend. Nu moet er nog gewacht worden op een rechter in Madrid die de benodigde stedenbouwkundige vergunning voor het proces heeft opgeschort.
Achtergrond
Spanje was al jarenlang verdeeld over het feit dat Francisco Franco ligt begraven op dezelfde plek als alle andere slachtoffers die zijn gevallen tijdens de Spaanse Burgeroorlog. Spanje kent nog veel Franco-aanhangers die afreizen naar de Vallei der Gevallenen om Franco te vereren. Een overgroot deel van de Spanjaarden vindt het absoluut niet kunnen dat Franco zo’n podium krijgt en pleit dan ook voor het verwijderen van de stoffelijke resten uit de Vallei der Gevallenen.
Wijziging wet eerste stap naar opgraving oud-dictator
Vlak na het aantreden van premier Pedro Sánchez keurde de Ministerraad een motie goed om artikel 16.3 van de Ley de Memoria Histórica te wijzigen zodat alleen mensen die tijdens de Spaanse Burgeroorlog zijn omgekomen begraven mogen worden in de Vallei der Gevallenen. In november 2018 stelde de regering in Spanje dat de oud-dictator binnen maximaal twaalf maanden opgegraven zou moeten worden uit de Vallei. De rechter gaf de nabestaanden van Franco vervolgens vijftien dagen de tijd om te beslissen waar het stoffelijk overschot van hun voorouder herbegraven moet worden.
Het beroep van de nabestaanden
Al snel ging de familie van Franco in beroep om te proberen meer tijd te winnen voor hun zaak. Ondanks het beroep besloot de regering door te zetten en op 15 maart 2019 kondigde de Ministerraad aan dat de oud-dictator op 10 juni 2019 zou worden opgegraven en opnieuw begraven zou worden op de begraafplaats Mingorrubio in El Pardo, Madrid.
De nabestaanden van Franco gingen vervolgens twee keer in hoger beroep bij de allerhoogste rechtbank in Spanje, el Tribunal Supremo. De familie bleef volhouden dat er sprake was van ‘onregelmatigheden’ in de behandeling van de rechtszaak waardoor de datum van 10 juni uitgesteld moest worden. Nu heeft het hooggerechtshof dus al deze argumenten van tafel geveegd en staat niets het opgraven en verplaatsen van Franco meer in de weg.