Noch Filomena aan het begin van het jaar, noch de recente stormachtige perioden met de komst van de herfst hebben een einde kunnen maken aan de droogteperiode in Spanje: het ontbreken van voldoende regenval om de watervoerende lagen aan te vullen, heeft een “alarmerend” effect op de primaire sector in sommige regio’s, zo leggen verschillende bronnen uit aan Efe.
Meteoroloog José Miguel Viñas zegt dat 2021 de waterproblemen tot dusver niet heeft opgelost en betreurt dat, hoewel “een regenvoorspelling op lange termijn niet kan worden gedaan”, de klimaatprojecties wijzen op “langere en intensere droogtes in de toekomst.”
Het huidige hydrologische jaar geeft een neerslagcijfer onder normaal, waardoor de herfst droger is dan normaal, aangezien de voorspellingen voor oktober en november al seizoensgebonden waren. “Het cijfer is ‘slecht, gezien de situatie van waaruit we zijn begonnen”, voegt Viñas toe.
De situatie van de hydrologische bekkens in Spanje “is op dit moment zorgwekkend”, met grote tekorten in met name de bekkens van Guadalquivir (Andalusië) en Guadiana (Extremadura), vergeleken met het gemiddelde van de laatste tien jaar.
“hotspots” voor droogte
Een wetenschappelijke studie gepubliceerd in het digitale tijdschrift Frontiers in Water door onderzoekers van de Ludwig-Maximilian Universiteit van München (Duitsland) geeft Spanje, samen met Frankrijk en de gebieden van de Alpen en de Middellandse Zee aan als “hotspots” voor droogte in de toekomst.
Het onderzoek waarschuwt dat tegen het einde van de 21e eeuw de perioden van meteorologische droogte als gevolg van de temperatuurstijging op het Iberisch schiereiland tot ver na de zomer zouden kunnen duren, met een “neiging tot uitdroging gedurende het hele jaar” en een “afnemend percentage van de zomerdroogte gecompenseerd door natte winters”.
De vooruitzichten zijn vooral belastend voor landarbeiders in autonome gemeenschappen zoals Andalusië, waar “we worden geconfronteerd met twee jaar van aanzienlijke watertekorten” en vooruitzichten die “helemaal niet positief zijn”, aldus de regionale secretaris van de Unie van Kleine Boeren (UPA), Cristóbal Cano, die benadrukte dat de door de Hydrografische Confederatie van de Guadalquivir verstrekte gegevens “de slechtste in de afgelopen 25 jaar” zijn.
Woestijnvormingsproces vordert aanzienlijk in Oost-Andalusië
Alle Andalusische provincies lijden onder de gevolgen van deze droogte, hoewel de incidentie hoger is in het oostelijke gebied, vooral in Granada en Almería, waar, volgens Cano, “het woestijnvormingsproces ook aanzienlijk vordert”. Een ander in deze zin zwaar getroffen gebied is de regio Murcia. Hoewel de winter en de lente regen hebben gebracht op het platteland van Murcia, “waardoor het mogelijk is om beter te profiteren van de oogsten”, was de zomer erg “droog” en blijven de voorspellingen voor de rest van 2021 schaars in regens, legt Cano uit. Op dit moment ligt de waterreserve van Murcia op slechts 21,62% van de capaciteit. In Andalusië is dat 30,30%. De regio die er het beste voor staat met 61,51% is Madrid. Zelfs de natte regio’s in het noordwesten van Spanje, behalve Baskenland en Asturië, zitten qua capaciteit op minder dan 50%.
Frequentie van regenval
Zowel Viñas als Cano en Moreno registreren een hogere intensiteit van de regenval in vergelijking met voorgaande jaren ondanks de afname van de frequentie van regenbuien. Dit vertaalt zich in grote stormen die in enkele minuten tientallen liters brengen, waardoor het water meteen wegstroomt naar zee en het grootste gedeelte ervan niet in de watervoerende lagen en de reserves terechtkomt en dus niet de gewassen bereikt, met alle schadelijke gevolgen van dien.