
Spanje blijft het land in Europa met het grootste risico op woestijnvorming: 75% van zijn grondgebied wordt bedreigd en 6% is al onomkeerbaar gedegradeerd, zegt de milieuorganisatie in een verslag op haar website.
Guadalquivir-bekken officieel uitgeroepen tot droogte
Ondanks het feit dat de zomer van 2021 qua regenval vochtiger is geweest dan normaal, waarschuwt de ngo dat Spanje het Guadalquivir-bekken al officieel tot droogte heeft verklaard. Andere bekkens, zoals de Guadiana, Duero, Guadalete-Barbate, Mediterráneas Andaluzas, Segura of Miño-Sil, bevatten minder dan 40% van hun reserves.
Verkeerd beheer van watervoorraden
Het probleem van gebrek aan water is volgens Greenpeace "niet alleen te wijten aan de afname van de regenval (verergerd door de klimaatcrisis), maar hangt ook af van het wanbeheer van de watervoorraden. Dit wanbeheer komt tot uiting in industriële irrigatie, wateroverdrachten, illegale putten en export. Bovendien is er nog de mate van verontreiniging van het water die het gebrek eraan bevordert. Het gaat dan volgens de ngo om verontreiniging door industrie, macro-landbouw, intensieve landbouw en dan met name de olijfgaarden of mango- en avocadoplantages.
Irrigatie (vooral de olijfgaard)
Als voorbeeld van dit probleem noemt de milieugroep het Guadalquivir-bekken in Andalusië. Daar wordt met 'droogte' een situatie van watertekort gerechtvaardigd, dat is veroorzaakt door de enorme vraag naar waterbronnen door intensief gebruik van irrigatie, met name voor de olijfboomgaarden.
Greenpeace is tegen het hydrologische plan van het Guadalquivir-bekken. Dit gaat namelijk een verbintenis aan met de intensieve en hyperintensieve olijfteelt en kan leiden tot de hydrologische ineenstorting ervan. Volgens Luis Berraquero, coördinator van Greenpeace Andalusië, zou er een rechtvaardige waterbeheertransitie gepland moeten worden voor de Andalusische landbouwsector. Eentje die is aangepast aan de scenario's van klimaatverandering.
Greenpeace heeft in Andalusië de gevolgen van de waterproblematiek in beeld gebracht. Het belangrijkste hydrografische bekken van de Guadalquivir, werd op 2 november officieel uitgeroepen tot "uitzonderlijke situatie als gevolg van buitengewone droogte".
Wat betekent de opwarming van de aarde voor Spanje?
Julio Barea, hoofd van het water bij Greenpeace, zegt dat de beelden "een alarmerende realiteit" tonen en vindt dat we 'niet de andere kant op kunnen blijven kijken'. "We moeten dringend de manier waarop we natuurlijke hulpbronnen beheren veranderen om de effecten van woestijnvorming en de komende droogtes te verzachten", voegt hij toe.
Meer dan een miljoen illegale putten
De afbeeldingen tonen de interactie in het probleem aan van aspecten zoals: de verandering in het landbouwproductiemodel waardoor steeds meer sprake is van massale irrigatie; "ongecontroleerde consumptie en wanbeheer"; verspilling en vervuiling; het bestaan van "meer dan een miljoen illegale putten die eenzelfde hoeveelheid water winnen die voldoende is voor de consumptie van een bevolking van meer dan 110 miljoen mensen.
Ernstige mate van vervuiling
Om het waterbeheer te verbeteren, acht Greenpeace het dringend noodzakelijk "het traditionele waterbeheerbeleid te veranderen, de ernstige verontreiniging van de binnenwateren te bestrijden en wetenschappelijk vastgestelde ecologische stromingsregimes in te voeren".
Droogte Spanje alarmerend voor primaire sector
Ook stelt de ngo voor "het evenwicht te waarborgen tussen de vraag naar bronnen en de beschikbaarheid ervan. Hierbij moeten de huidige grenzen van elk stroomgebiedistrict als uitgangspunt worden genomen. Er moet een einde worden gemaakt aan de bouw en aanleg van veeleisende voorzieningen op het gebied van water, zoals golfbanen en themaparken. De "daadwerkelijk gebruikte hoeveelheden water moeten worden beheerst en er moet een einde worden gemaakt aan het onregelmatige en illegale gebruik van water".
Toename biologische landbouw nodig
Bovendien roept Greenpeace op tot: "vergroting van het biologische landbouwareaal en meer gebruik van lokale variëteiten die zijn aangepast aan het klimaat"; "omzetten van intensieve en superintensieve irrigatie in kleine en middelgrote landbouwbedrijven"; "het starten van een rechtvaardige watertransitie"; "het verbieden van nieuwe industriële veeteeltprojecten en ondersteunen van uitgebreide, lokale productie", en "het bereiken van de volledige transformatie van het huidige energiesysteem richting een 100 procent hernieuwbaar systeem".
Hoe het Andalusische Benidorm een einde maakt aan wetland Doñana