Else Beekman
Veel mensen associëren bosbranden in Spanje met de droge, hete zomers. Toch woedden er ook in de winter branden, vooral in het noorden van het land. Vorige week zijn er maar liefst er 133 bosbranden uitgebroken in de autonome regio Cantabrië. De oorzaak? Niet alleen de natuur, maar ook menselijk handelen speelt een grote rol.
In regio’s als Cantabrië, Asturië en Baskenland breken in de winter opvallend veel bosbranden uit. Veel daarvan ontstaan niet door droogte, maar worden opzettelijk aangestoken door boeren die geloven dat als ze hun akkers in de brand steken, dit de vruchtbaarheid van de landbouwgrond ten goede komt. Dit is echter een hardnekkige misvatting. Alleen gecontroleerde branden die een klein oppervlak bestrijken, kunnen enig nut hebben. In werkelijkheid leiden deze ongereguleerde branden juist tot bodemerosie en verlies van natuurlijke begroeiing. Bovendien lopen ze vaak uit de hand, zoals nu in Cantabrië. Grote gebieden worden verwoest, waardoor de methode niet alleen ineffectief, maar zelfs schadelijk is.
Weersomstandigheden spelen een rol
Naast opzet spelen de weersomstandigheden ook een rol. Vooral in februari, maart en april waait er in het noorden van Spanje vaak een droge, warme zuidelijke wind. Deze bries zorgt ervoor dat een bosbrand razendsnel om zich hen kan grijpen en moeilijk onder controle te houden is. Bovendien is er in deze periode minder vee om de begroeiing kort te houden en lopen er minder boswachters en toezichthouders rond in de bergen. Door de ophoping van droge planten en struiken neemt het risico op branden ook aanzienlijk toe.
Grootste inspanningen om bosbranden Cantabrië te blussen
De afgelopen tijd heeft de lokale overheid alles uit de kast moeten halen om de branden te bestrijden. De zwaarst getroffen gebieden zijn de bergachtige Pas-vallei en het landelijke gewest Nansa. Dichte bossen en het ruige landschap zorgden ervoor dat het vuur zich snel kon verspreiden. Regiopresident María José Sáenz de Buruaga meldde dat maar liefst 33 van de 36 brandweerbrigades, 220 boswachters, 20 deskundigen op het gebied van natuurbeheer, 4 dienstdoende technici en 6 communicatie-experts zijn ingezet. Cantabrië was goed voor 15% van alle geregistreerde bosbranden in Spanje, met als gevolg de verwoesting van zo’n 2000 hectare grond. Een verontrustend cijfer, zeker omdat Cantabrië slechts 1% van het Spaanse grondgebied beslaat.
Strengere maatregelen tegen brandstichting
De lokale overheid waarschuwt al jaren voor de schadelijke gevolgen van deze branden, maar het volledig uitbannen ervan blijkt lastig. Toch treedt de Spaanse overheid steeds strenger op tegen brandstichters. Bosbranden worden inmiddels als ernstige misdrijven beschouwd, met zware straffen voor de daders. Veehouders die hun land in brand steken, riskeren zelfs een beroepsverbod. Ondanks deze maatregelen blijft het aantal branden hoog. De situatie is zorgwekkend, maar er is ook hoop: de weersvoorspellingen voor de komende weken zijn gunstig. Meer regen en minder wind kunnen helpen om nieuwe branden te voorkomen.
Lees ook: Aantal bosbranden in Spanje dit jaar gehalveerd