Spaanse families geven, generatie op generatie, hun unieke recept als een goed bewaard familiegeheim door. De tortilla bestaat in vele variaties, met of zonder ui, iets meer of juist wat minder gestold – hoewel het veiligste voor de gezondheid altijd gestold is – of met toevoeging van ingrediënten als courgette, prei, paprika’s.
En natuurlijk is er verschil in kwaliteit; het lekkerst is de traditioneel bereide, thuis of door een restaurant zelfgemaakte tortilla. Wie geen tijd heeft of iets gemakkelijks wil eten, kan zijn toevlucht nemen tot de verpakte tortilla uit de supermarkt. De vraag hiernaar is volgens het ministerie van Landbouw, Visserij en Voeding enorm gestegen en de tortilla staat in de top 3 van meest gekochte kant-en-klare producten.
Traditionele bereiding
Niet iedereen gaat over tot de aankoop van de supermarkttortilla. In 2019 vond op Tenerife het tweede Spaanse kampioenschap ‘tortilla de patata’ plaats. De winnaar was Lola Cuerda, kok bij het Madrileense restaurant Casa Dani. Haar tortilla is inmiddels beroemd in heel Spanje. Het is bijna een traditie geworden om dit restaurant in de hoofdstad – open sinds 1991 – te bezoeken om de tortilla van Lola te proeven. Zacht aan de binnenkant, mooi gesloten aan de buitenkant. Dat lijkt makkelijk, maar is het niet.
Ranking zes supermarkttortilla’s
Lola heeft -samen met zus Teresa, ook expert- voor de Spaanse krant El Español zes kant-en-klare tortilla’s met ui van zes verschillende supermarkten beoordeeld. Dat zijn de tortilla’s van Dia, Carrefour, Aldi, Alcampo, Mercadona en Lidl. Dit zijn hun bevindingen:
DIA: ‘niet oneetbaar’
De eerst geteste tortilla is die met ui van Dia (1,85 euro per stuk, 600 gram). De supermarkt geeft aan dat het product, om smeuiig te zijn, drie minuten in de magnetron moet worden verwarmd en dat het, om te stollen, vier minuten moet worden verwarmd. De conclusie is dat de omelet na vier minuten toch nog koud is van binnen, en de textuur te hard. De tortilla ziet er uit alsof hij in een studentenflat is gemaakt, maar de smaak is niet slecht, al is ui is niet goed gebakken en nog erg hard.
Carrefour: ‘wat industrieel’
De tortilla met ui van Carrefour (1,85 euro per stuk, 600 gram) moet vier minuten worden verwarmd maar is dan erg gaar volgens het proefteam. De aardappels zijn met machines gesneden, het blijft natuurlijk een fabrieksproduct. De tortilla is iets bruiner aan de buitenkant, de smaak krijgt in eerste instantie een positieve beoordeling: ‘deze tortilla is zoeter en smaakt meer naar ui.’ Toch raken de proevers toch na een paar minder overtuigd van de smaak. Het eindoordeel: ‘deze tortilla is wat meer industrieel.’
Aldi: ‘oogt goed, maar stelt teleur’
De beoordeling van de omelet van Aldi (1,75 euro per stuk, 600 gram) begint goed met een goede presentatie en mooie verpakking. De gemiddelde verwarmingstijd is vier minuten, voor een wat smeuigere tortilla drie minuten en voor een stevigere tortilla vijf minuten, staat op het etiket vermeld. Deze tortilla is groter, minder dun en dat kan er op wijzen dat hij smeuïger is. Bij het snijden wordt de mening bijgesteld; weer zijn de aardappelen te gelijkmatig geplaatst. Ook de smaak is teleurstellend; te weinig ei, te veel aardappel en de beide ingrediënten vormen niet een mooi geheel. Ook de hoeveelheid zout klopt niet.
Alcampo: ‘in eieren gedoopte aardappelen’
De tortilla met ui van Alcampo, het huismerk van Auchan kost 1,67 euro per stuk, 600 gram. Na vier minuten verwarmen lijkt de omelet ziet deze omelet er weer heel anders uit, en wat donkerder. Bij het aansnijden oogt deze tortilla smeuïger en het lijkt erop dat er meer gepasteuriseerd vloeibaar ei is gebruikt. De smaak zorgt weer voor verrassingen; ‘de ui lijkt gekookt in plaats van gebakken, de ingrediënten zijn -vooral in het midden – niet goed geïntegreerd en de omelet valt te veel uit elkaar. Het lijken wel in eieren gedoopte aardappelen’, aldus het proefpanel.
Mercadona: ‘klein minpuntje’
Om de tortilla met ui van Hacendado, het huismerk van Mercadona (1,75 euro per stuk, 600 gram) te laten stollen is 7 minuten verwarmingstijd nodig. Na 4 minuten is de tortilla nog wat sappig. Het uiterlijk verrast positief; de aardappel is minder gelijkmatig gesneden en lijkt wat minder industrieel. En in dit geval is ook de smaak een aangename verrassing; de tortilla lijkt verser en is beter bereid, waarschijnlijk met een aardappel van betere kwaliteit. Het enige minpuntje is dat er een vleugje zout mist.
Lidl: ‘piepende ui’
De tortilla met ui van Lidl, 0,79 euro voor 220 gram van Chef Select, het assortiment kant-en-klaarmaaltijden van de Duitse keten, ziet er in de verpakking veelbelovend uit. Deze omelet moet vier minuten op een bord worden opgewarmd in de magnetron. De eieren en de aardappels lijken een mooi geheel maar de aardappel is nog hard. De smaak is goed, de ui is te weinig gekookt en ‘piept in de mond.’
En de winnaar is…
De conclusie laat er geen twijfel over bestaan. Op nummer 1 staat de tortilla van Mercadona, die van Dia volgt op nummer 2 en op de derde plaats staat de tortilla van Lidl. De tortilla’s van Carrefour en Alcampo delen de vierde plaats en de tortilla van Aldi is hekkensluiter, omdat ‘die weinig eieren en veel aardappelen bevat’.
Aldi dit jaar verliezer, vorig jaar goede tweede
Het resultaat van de Aldi-tortilla lijkt bijzonder. Vorig jaar testte OCU, de Spaanse Organisatie van Consumenten en Gebruikers de kwaliteit van 15 verpakte tortilla’s uit de supermarkt.
Toen eindigde de aardappelomelet met scharreleieren en gekarameliseerde ui van het Aldi-huismerk op nummer twee, met slechts een punt verschil ten opzichte van de winnaar. De tortilla scoorde ten opzichte van de nummer 1 beter op voedingskwaliteit en het aantal verzadigde vetten, maar kreeg minder punten voor de smaak. Volgens de OCU was het wel de beste koop met een prijs per kilo van net geen 4 euro, of wel iets minder dan 2 euro per stuk.
De voedingswaarde van de tortilla
Als de ingrediënten aardappelen, eieren, ui en extra vierge olijfolie zijn en onderdeel vormen van een dieet dat over het algemeen gezond is en bestaat uit groenten, vers fruit en voedingsmiddelen zonder industriële bewerking, is het niet schadelijk om de tortilla af en toe te eten.
Volgens voedingsdeskundige Daniel Ursúa kan de aardappel niet als groente kan worden beschouwd. Een standpunt dat wordt gedeeld door Harvard University. Ursúa stelt: ‘door de lage vezelinname hebben aardappels een zeer hoge glycemische index (een maat die aangeeft hoe snel koolhydraten in de darm worden verteerd en als glucose in het bloed worden opgenomen en bieden ze weinig verzadiging’. Bovendien stijgt het aantal calorieën exponentieel door het frituren in olie, ook al is die van de beste kwaliteit.
Bovendien bevat onze voeding al een behoorlijk gehalte aan aardappelen als tussendoortje, bijgerecht en zelfs als belangrijk ingrediënt van stoofpotten.