INSpanje.nl

INSpanje.nl

Nieuws uit Spanje op maandag 5 juni 2023
  • Adverteren
  • |
  • Contact
  • Voorpagina
  • Spanje
  • Costa Brava
  • Costa Blanca
  • Costa del Sol
  • MeerSpanje
  • Algemeen
  • Economie
  • Zorg & Welzijn
  • Cultuur
  • Zakennieuws
  • Forum
  • Evenementen
  • Columns
  • Facebook Facebook
  • Twitter Twitter
  • Linked In LinkedIN
  • RSS
  • Nieuwsbrief
Um gids voor het echte Spanje
 

CULTUUR

Archeologische vondsten in Spanje leggen belangrijk Joods erfgoed bloot

Uitgegeven: donderdag 20 april 2023 19:42
Laatst gewijzigd: donderdag 20 april 2023 19:42

MADRID - Tot 1492 woonde er een grote en bloeiende Joodse gemeenschap in Spanje. Op een paar uitzonderingen na, zoals in Toledo, is daar in Spaanse steden weinig meer van te zien. Een aantal archeologische vondsten brengen daar nu verandering in.

synagoge utrera
© Stock

Tijdens de moslimheerschappij kregen Joden dezelfde status als christenen. Omdat ze 'mensen van het boek' waren, werden ze weliswaar niet beschouwd als gelijkwaardig aan de moslims, maar ze genoten wel van de beschermde dhimmi-status. Deze status bood de Joden de gelegenheid om zich te ontwikkelen op het gebied van handel, literatuur, filosofie en zelfs politiek.

ADVERTENTIE

Het eerste deel van moslimoverheersing in Spanje wordt dan ook gezien als de Joodse 'Gouden Eeuw', maar naarmate de christenen het schiereiland heroverden tijdens de reconquista, verslechterde de situatie – zowel in het christelijke als in het islamitische deel van Spanje. Veel van het Joodse erfgoed is door de eeuwen heen verloren gegaan. Toch komt er af en toe weer iets aan het licht. We geven hier een paar voorbeelden.

Synagoge in Utrera

De meest recente en meest spectaculaire vondst vond afgelopen februari plaats in het stadje Utrera, in de Andalusische provincie Sevilla. Daar werden onder een voormalige bar en discotheek de resten van een middeleeuwse synagoge gevonden. De opgravingen, die nog gaande zijn, tonen aan dat er een heel complex onder de grond aanwezig was. Hieronder onder meer een rabbijnenschool, een logement voor bezoekers en een mikwe (joods ritueel bad). De archeologen wisten deze synagoge te traceren op basis van een verwijzing in het werk van de 17e-eeuwse schrijver Rodrigo Caro.

Meerdere vondsten de laatste jaren

De vondst in Utrera staat niet op zichzelf. De laatste jaren zijn meer archeologische vondsten van Joods erfgoed gedaan. In 2002 ontdekte men bij toeval resten van een Joodse tempel in het kasteel van Lorca. In 2010 vond men bij herstelwerkzaamheden aan de kerk van Santa María la Blanca in Sevilla resten van een synagoge uit de 13e eeuw. En in 2012 werd bij toeval een middeleeuwse joodse begraafplaats in Segovia ontdekt.

Joodse gemeenschap in Spanje

Dat de Joodse gemeenschap een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan de cultuur en geschiedenis van middeleeuws Spanje, wordt al veel langer door historici erkend. Maar die invloed was vooral cultureel merkbaar en niet meer in het straatbeeld te zien.

De Joodse aanwezigheid in Spanje gaat terug tot de Oudheid. In de dertiende en veertiende eeuw waren er naar schatting 250.000 Joden in Spanje, op een bevolking van zo’n 4,5 miljoen mensen. In veel steden zoals Toledo, Barcelona, Granada en Zaragoza was een grote joodse wijk of judería. Joden hadden een belangrijke rol als ambachtslieden, handelaren, vertalers en kredietverstrekkers. En Spaans-Joodse filosofen als Maimonides hadden een grote invloed in middeleeuws Europa.

Pogroms en uitzetting

Maar vanaf de veertiende eeuw werd de relatieve tolerantie ten opzichte van de Joodse gemeenschap steeds minder. Christenen zochten een zondebok voor de verwoestende pestepidemieën die huishielden in Europa. Er vonden geweldsexplosies tegen Spaanse Joden plaats, zoals de bloedige pogroms van 1391. Het anti-Joodse sentiment leidde uiteindelijk in 1492 tot een edict van de Katholieke Koningen waarbij alle Joden gedwongen werden zich te bekeren tot het christendom of anders uit Spanje te vertrekken. Ferdinand en Isabella hadden net het laatste Moorse bolwerk Granada veroverd en wilden een Spaanse eenheidsstaat creëren, waarin alleen nog maar plaats was voor het katholieke geloof.

Zichtbare sporen

Zo’n 100.000 Joden vertrokken daarna uit Spanje en ongeveer het gelijke aantal bekeerde zich al dan niet enthousiast tot het christendom. Joodse gebouwen kregen een andere bestemming. Juderías werden woonwijken voor christenen en joodse tempels werden kerken (zoals de Santa María Blanca in Toledo) of ziekenhuizen (zoals de synagoge in Utrera). De zichtbare sporen van de Joodse erfenis in Spanje verdwenen, op een paar beroemde uitzonderingen na, zoals de prachtige El Tránsito-synagoge in Toledo.

Enthousiast

Historici zijn dan ook enthousiast over deze nieuwe opgravingen, waardoor er meer bekend wordt over het tot nu toe verborgen Joodse erfgoed in Spanje. Ook de gemeente Utrera is enthousiast: er zijn al plannen om een bezoekerscentrum in te richten op de plek van de opgravingen, in de hoop daarmee toeristen te trekken.

© Lennart de Vries
  Vorige artikel Volgende artikel  

Overig Cultuur Nieuws

  • Zo viert Gran Canaria de 'Día de Canarias'
  • Bezoek dit kleine zusje van de Sagrada Familia in Toledo
  • Meebepalen welk strand dit jaar het beste van Spanje wordt?
  • Spaanse regering wil met app mannen meer in huishouden laten doen
  • Gratis activiteiten om de Dag van de Musea in jouw Spaanse stad te vieren
  • Een kijkje achter de schermen bij Pixar in Barcelona
  • De verborgen schatten van de provincie Ciudad Real
  • Hoeveel van deze Spaanse 'gruwelgerechten' van vroeger ken jij?
  • Eeuwenoude Romeinse, gotische en islamitische gebouwen gevonden bij Toledo
  • Tickets voor El Caminito del Rey tot 5 november 2023 nu te koop
  • Spanje wordt 17e op het Eurovisie Songfestival (video)
  • Terug naar de tijd dat Barceloneta nog geen toeristenparadijs was
  • De zeven mooiste reizen met de trein door Spanje
  • Buitenlandse toeristen betalen voor toegang tot klooster van Montserrat
  • Het Patiofestival in Córdoba begint weer
  • Alles over de nieuwe toeristenkaart van Madrid
  • Spaanse monnik is kok én grote Youtube-hit
  • Actrice Meryl Streep wint Prinses van Asturiëprijs voor de Kunst 2023
  • Asturië verkozen tot meest geliefde regio van Spanje
  • Wat wordt er op zondag 23 april in Spanje gevierd?
  • Dit zijn de tien meest bezochte monumenten in Spanje
  • Studenten in Sevilla maken flamencojurken met materialen van IKEA
  • Spaans restaurant een van de zes meest indrukwekkende eetplekken ter wereld
  • Spaanse koning komt naar Ronda voor jubileum van Spaanse rijschool

Algemeen

Duizenden vrijwilligers binden in Spanje strijd aan tegen zwerfafval

Meer dan 17.000 vrijwilligers uit heel Spanje hebben zich zaterdag ingezet ‘tegen zwerfafval’, als onderdeel van een campagne ter gelegenheid van Wereldmilieudag op 5 juni.

Top 5 Meest gelezen

  1. Lokaal zware (onweers)buien houden aan in Spanje
  2. Vakantiewoning huren aan het strand deze zomer fors duurder in Spanje
  3. Consumentenorganisatie tipt ouderen over kostenverschillen Spaanse banken
  4. Spanje gaat weekend vol storm, regen en onweer tegemoet
  5. Vakantie in eigen land populair bij Spanjaarden deze zomer

Algemeen

Vakantiewoning huren aan het strand deze zomer fors duurder in Spanje

Sinds de zomer van de pandemie is de gemiddelde wekelijkse huurprijs van een vakantieverblijf in de zomer met 230 euro gestegen. Wie een week een vakantieverblijf wil huren aan een Spaans strand betaalt daar nu gemiddeld 1.035 euro voor.

© 2023 inspanje.nl | voorpagina | disclaimer | colofon | adverteren | contact

Regio

  • Voorpagina
  • Spanje
  • Costa Brava
  • Costa Blanca
  • Costa del Sol
  • MeerSpanje

Categorie

  • Algemeen
  • Economie
  • Zorg & Welzijn
  • Cultuur
  • Zakennieuws
  • Forum
  • Evenementen
  • Columns

Overig

  • Disclaimer
  • Colofon
  • Adverteren
  • Contact
  • Nieuwsbrief
  • RSS