Andalusië heeft bijna 15 jaar geleden een netwerk van gezondheidsdiensten en rookvrije ruimten (Rasselh) opgezet. Met als doel om het tegengaan van roken in de regio te bevorderen via het systeem van volksgezondheid. In 2019 ging het initiatief Rookvrije Stranden en Zwembaden van start.
Het idee begon met slechts één strand, dat van Motril (Granada), en inmiddels zijn er bijna 150 stranden en zwembaden die zich bij het initiatief hebben aangesloten.
Volgens informatie van het regionale ministerie van Volksgezondheid en Consumentenzaken heeft de regio op dit moment 56 rookvrije stranden en 93 rookvrije zwembaden, waarvan de meeste gemeentelijk zijn en zich in 115 gemeenten bevinden (in sommige plaatsen hebben zich meerdere stranden aangesloten). Het cijfer is laag als je bedenkt dat er in Andalusië 785 gemeenten zijn, zodat tot nu toe 14,6% zich heeft aangesloten; en 503 stranden, zodat slechts 11,1% rookvrij is. Positief is echter dat uit de gegevens blijkt dat steeds meer gemeenten belangstelling tonen voor het initiatief. In 2020 waren slechts 21 stranden en 50 zwembaden rookvrij.
Elke gemeente kan zich aanmelden om bewustmakingsmaatregelen in te voeren, met bewegwijzeringsmateriaal en informatie voor burgers over de voordelen van stoppen met roken en de beschikbare gezondheidsmiddelen. Daarnaast kunnen gemeenten het roken op stranden en in zwembaden beperken door middel van hun eigen gemeentelijke verordeningen, in dit geval met boetes voor degenen die zich niet aan de regel houden.
Stranden
Van de 56 die rookvrij zijn in Andalusië, liggen de meeste in de provincie Cádiz, met 24. Daarna volgen Málaga, met 17. Almería heeft 9 rookvrije stranden, Huelva vier. De provincie Granada heeft er een, het eerste rookvrije strand in Motril). In het binnenland ligt het rookvrije strand van Almodovar del Rio (Córdoba). De stranden liggen verspreid in 22 gemeentes, waaronder Vélez-Málaga (met zes zandstranden); Tarifa (vijf); en Marbella (drie).
Zwembaden
De bijna honderd rookvrije zwembaden liggen verspreid in 89 plaatsen. Je vindt de meeste in de provincies Jaén (21) en Sevilla (20). De provincies Málaga en Huelva hebben er elk tien. Verder zijn er negen in Cádiz, acht in Córdoba (waarvan twee in Baena), zes in Granada en vijf in Almería.
Wet
Het Spaanse ministerie van Volksgezondheid heeft eind april het Nationaal Plan voor de preventie en bestrijding van roken 2024-2027 goedgekeurd. Daarin wordt het roken in meer openbare ruimtes verboden. Om welke ruimtes het gaat, is nog niet bekend. Ook gaat de belasting op nicotineproducten omhoog. Het is de bedoeling van de regering om tegen het einde van dit jaar een wet aan te nemen, zodat veel van de geplande maatregelen al kunnen worden uitgevoerd.
Aantal doden door tabak
Volgens de laatste gegevens van het ministerie veroorzaakt tabak ongeveer 50.000 doden per jaar (ongeveer 10.000 in Andalusië). Roken wordt in verband gebracht met het ontstaan van 35 ziekten, zoals COPD, longkanker en diabetes. Volgens een onderzoek van de Andalusische vereniging voor gezins- en gemeenschapsgeneeskunde (SAMFyC) rookt in Andalusië bijna 20% van de bevolking. Dat het hoogste percentage van alle gemeenschappen. Meer dan 33% van de Andalusiërs tussen 14 en 18 jaar rookt regelmatig of af en toe.
Dit zijn de rookvrije stranden in Andalusië
- Almería. San Nicolás (Adra), El Palmeral (Almería), Pozo del Espartero y Quitapellejos-Palomares (Cuevas de Almanzora), San José (Níjar, deels), Cala Marqués, El Playazo, Las Marinas-Bolaga y Puerto Rey (Vera).
- Cádiz. Getares en La Concha (Algeciras); Santiscal; Caños de Meca, El Carmen, Zahara de los Atunes en Zahora (Barbate); El Chorrillo en La Fontanilla (Conil); Levante (La Línea); La Puntilla (El Puerto de Santa María); La Cachucha en La Ministra en el Conchal (Puerto Real); Bonanza, Bajo Guía, La Calzada-Piletas en La Jara (Sanlúcar de Barrameda); Atlanterra, Bolonia, Playa Chica, Lances Sur y Norte en Valdevaqueros (Tarifa); El Palmar (Vejer); en Arroyo Molinos (Zahara de la Sierra).
- Córdoba. Almodóvar del Río.
- Granada. Playa Granada (Motril).
- Huelva. Isla Canela (Ayamonte), Isla Cristina (un tramo), Poniente (La Antilla, Lepe) en Playa del Albergue (Punta Umbría).
- Málaga. Algarrobo; La Rada (Estepona); El Faro, San Pedro de Alcántara y Playa de Venus (Marbella); Calahonda, El Bombo en La Cala (Mijas); Cenicero, Ferrara en Morche (Torrox); Almayate, Benajarafe, Caleta, Mezquitilla, Torre del Mar en Valle Nizas (Vélez-Málaga).
Dit zijn de rookvrije zwembaden in Andalusië
- Almería. Benahadux, Cuevas de Almanzora, Purchena, Vélez-Rubio en Viator.
- Cádiz. Alcalá del Valle, Arcos de la Frontera, Benalup-Casas Viejas, Bornos, El Gastor, Grazalema, Trebujena, Villaluenga del Rosario y Zahara de la Sierra.
- Córdoba. Baena (gemeentelijk en in Albendín), Cabra, Cañete de las Torres, Guadalcázar, Montemayor, Posadas, La Victoria y Villaharta.
- Granada. Benamaurel, Cúllar, Motril, Padul, Puebla de Don Fadrique en Velez de Banaudalla.
- Huelva. Alosno, Aracena, Bonares, El Campillo, El Cerro de Andévalo, Jabugo, Nerva, Paymogo, San Juan del Puerto en Tharsis.
- Jaén. Albanchez de Mágina, Arjonilla, Bailén, Bedmar en Garcíez, Belez de Moraleda, Cambil, Cazorla, Fuerte del Rey, La Guardia de Jaén, La Iruela, Jaén stad (3), Jódar, Mancha Real, Mengíbar, Orcera, Puente de Génave, La Puerta de Segura, Quesada, Santo Tomé, Sorihuela del Guadalimar y Villacarrillo.
- Málaga. Álora, Antequera, Archidona, Arriate, Benahavís, Benahoján, Campillos, Cortes de la Frontera, Montejaque en Ojén.
- Sevilla. Bollullos de la Mitación, Bormujos, La Campana, Cantillana, Casariche, Castilleja del Campo, Coria del Río, El Coronil, Estepa, Fuentes de Andalucía, Lebrija, El Madroño, Mairena del Alcor, El Palmar de Troya, Pilas, La Puebla de Cazalla, El Rubio, Santiponce, Tomares en Villamanrique de la Condesa.
Lees ook: Dit zijn alle rookvrije stranden in Spanje