Dit zijn de typische kerstgerechten per Spaanse regio

Elke Spaanse regio kent unieke kersttradities, met gerechten die per gebied sterk verschillen. Zeevruchten, kaas, ham en turrón zijn vaste waarden, maar de variatie in hoofdgerechten is enorm. Hier een overzicht van typische kerstgerechten per autonome gemeenschap in Spanje.

Andalusië

In deze regio, omringd door de Atlantische Oceaan en de Middellandse Zee, spelen zeevruchten zoals garnalen en langoustines een hoofdrol tijdens de kerstmaaltijd. Daarnaast zijn traditionele stoofpotten, zoals puchero, een vaste waarde. Voor vleesliefhebbers zijn er gerechten zoals gevulde kapoen, gestoofd lam en varkenspoten. De rijke Moorse invloed is terug te vinden in desserts zoals pestiños, een gefrituurd gebakje met honing en kaneel, en alfajores, koekjes met amandelen en kruiden. Andere populaire lekkernijen zijn polvorones en mantecados de Estepa, beide kruimelige zoetigheden die perfect passen bij een glas sherry uit Jerez.

Aragón

Tijdens een kerstmaaltijd in Aragón is kalfsvlees onmisbaar, net als kardoen (een plant nauw verwant aan de artisjok) met amandelen of kabeljauw. Lekkernijen uit Teruel, zoals montaditos met ham, zijn favoriet. Een veelgekozen dessert is guirlache, een mix van amandelen, anijs en karamel.

Asturië

Als bergachtige regio die aan de Cantabrische Zee ligt, domineren op de kerstdis in deze regio zowel vis en zeevruchten als vleesgerechten. Soep van vis- of zeevruchten is erg populair, gevolgd door geroosterde geit of lam. Fabada (bonenschotel) of cachopo (groot, gepaneerd stuk vlees) zijn alternatieven. Bij het dessert mag casadielles (gebak met walnoten en anijs) niet ontbreken. Bij de toast hoort natuurlijk cider.

Balearen

Typisch op de Balearen zijn gevulde galetten (coca de Nadal), Deià-kerstsoep, speenvarken en gevulde kapoen. Menorcaanse gevulde inktvis en escaldums zijn ook geliefd. Escaldums is een traditioneel stoofgerecht van de Balearen, vaak bereid met kip of kalkoen, en geserveerd in een rijke saus op basis van amandelen, saffraan en kruiden. Het wordt meestal gegeten met brood om de saus op te nemen. Als dessert serveren families tijdens de kerstdis vaak huisgemaakte turrón en kruidenlikeur.

Baskenland

In Baskenland draait alles om traditie en verse ingrediënten. Zeevruchten zoals txangurro (gevulde spinkrab) zijn een luxe delicatesse, vaak met een vleugje cognac en kruiden bereid. Porrusalda, een verwarmende preisoep, en kabeljauw in pil-pil-saus zijn vaste waarden. Deze gerechten vertegenwoordigen de maritieme en landelijke rijkdom van de regio. Voor vleesliefhebbers is er geroosterde lam of geit. Als afsluiter genieten Basken van intxaur saltsa, een romige walnotensaus, of kastanjes, heerlijk op koude winteravonden.

Canarische Eilanden

De Canarische keuken weerspiegelt tijdens kerst de rijke tradities van de eilanden. Kazen, zoals de beroemde queso majorero, en mojo-aardappelen (papas arrugadas met mojo-saus) zijn onmisbaar. Zeevruchten zoals octopus en garnalen worden vaak geserveerd als voorgerecht. Bij de hoofdgerechten voert vlees de boventoon: gebraden varkenspoot, konijn in salmorejo (een smaakvolle marinade van paprika, knoflook en azijn) en geitenvlees zijn favorieten. Sommige families bereiden traditionele visgerechten zoals cherne (wrakbaars). Als dessert genieten de eilandbewoners van polvorones de Tejeda, bienmesabe (amandeldessert met honing) en vaak exotisch fruit zoals papaja of mango. Honingrum sluit de maaltijd feestelijk af.

Cantabrië

De kersttradities in Cantabrië zijn stevig geworteld in lokale producten. Slakken in saus, vaak bereid met ham, chorizo en walnoten, zijn een geliefd voorgerecht. Cocido montañés, een stevige stoofpot van witte bonen, kool, chorizo en spek, brengt warmte op koude winterdagen. Zeevruchten zoals mosselen uit Pedreña, zeebrasem of tarbot worden vaak geserveerd, een eerbetoon aan de kustlijn van de regio. Als dessert zijn torrijas, wentelteefjes gezoet met honing of suiker, favoriet. Deze worden vaak gecombineerd met orujo de Liébana, een lokale likeur die perfect is om de maaltijd mee af te sluiten.

Castilië-La Mancha

Castilië-La Mancha staat bekend om zijn stevige, landelijke gerechten die perfect passen bij de winterse feestdagen. De kerstmaaltijd begint vaak met het lokale voorgerecht aubergines uit Almagro. Vervolgens wordt er vaak een soep geserveerd, zoals knoflooksoep. De hoofdgerechten zijn een viering van de rijke culinaire traditie van de regio. Speenvarken wordt langzaam geroosterd tot het vlees mals is en de huid knapperig, terwijl lam en kapoen ook populair zijn als traditionele feestmaaltijden. Atascaburras, een gerecht van kabeljauw, aardappelen en olijfolie, is een ander iconisch gerecht dat tijdens de feestdagen op tafel verschijnt. Als het op desserts aankomt, is marsepein uit Toledo een absolute klassieker. Daarnaast worden Miguelitos de La Roda, bladerdeeg gevuld met room, veel gegeten tijdens de feestdagen.

Castilië en León

In Castilië en León draait kerst om eenvoudige, maar smaakvolle gerechten die de kwaliteit van lokale producten benadrukken. De maaltijd begint vaak met een selectie van vleeswaren, zoals cecina (gedroogd rundvlees) of Ibérico ham, en een rijke consommé of vissoep als voorgerecht. De hoofdgerechten zijn meestal vleesgerechten: zuiglam, geroosterd tot perfectie, is favoriet, maar ook speenvarken en kalkoen verschijnen op de kersttafel. Wat desserts betreft, zijn polvorones uit Tordesillas een regionale specialiteit die niet mag ontbreken. Deze kruimelige zoetigheden smelten op de tong en worden vaak gecombineerd met een glas lokale wijn of een likeur als afsluiting van de maaltijd.

Kerstgerechten in Catalonië

Tijdens de feestdagen in Catalonië zijn er verschillende traditionele kerstgerechten die niet mogen ontbreken. Op Eerste Kerstdag wordt vaak escudella i carn d’olla geserveerd, een stoofpot met vlees, groenten en bonen. Op Tweede Kerstdag komt canelons op tafel, een gerecht gemaakt van de overgebleven vleesrestjes van het kerstdiner, vaak gevuld met vlees en overgoten met een romige bechamelsaus, als symbool van zuinigheid en creativiteit. Voor het dessert is turrón een must, een nougat van amandelen en honing, met varianten zoals turrón de Jijona (zacht) en turrón de Alicante (hard). Daarnaast worden neulas, dunne wafels, vaak geserveerd, vaak met een glaasje cava. Deze gerechten brengen de rijke culinaire traditie van Catalonië tot leven tijdens de kerstviering.

Ceuta

De kerstkeuken in Ceuta weerspiegelt de unieke mix van Spaanse en Marokkaanse invloeden. Dit is te zien in gerechten zoals voraz (zeebrasem) en kapoen, die vaak worden bereid met specerijen zoals komijn, kaneel en saffraan. Arabische tradities zijn terug te vinden in de gehaktsoep en briouats, bladerdeeg gevuld met zeevruchten, kip of vlees, die op smaak worden gebracht met ras el hanout. Zoete lekkernijen zoals baklava of chebakia, koekjes met honing en sesam, vullen het dessertaanbod aan naast traditionele Spaanse turrón en mantecados. Deze combinatie van keukens maakt de kersttradities van Ceuta uniek en kleurrijk.

Extremadura

Aan de kerstdis in Extremadura domineren de regionale ham, lam en geit. Ook torta-kazen (zachte, romige kazen van schapenmelk) zijn geliefd en sommige mensen serveren criadillas de tierra, eetbare ondergrondse zwammen, of carne de matanza (vlees van de matanza, het ritueel waarbij families in de vroege winter een varken slachten en er alles van gebruiken). Ook Hurdana-salade (eenvoudige salade met aardappelen, tomaten, uien, paprika’s uit de regio Las Hurdes), kabeljauw of wild behoren tot de typische kerstgerechten. Als dessert eten ook de Extremeños mantecados, almendrillas, garrapiñadas (gesuikerde amandelen) en turrón de Castuera. Om af te sluiten, vooral in Las Hurdes, met Pichín Real (rum met honing).

Galicië

Dankzij de nabijheid van de Atlantische Oceaan speelt de zee een centrale rol in de Galicische keuken, dus ook met Kerst. Toch wordt ook vlees geserveerd. In dit verband is caldo gallego een klassiek kerstgerecht. Dat is een stevige soep met groenten, vlees (meestal varkensvlees) en de lokale cachelos (aardappelen). Ook kabeljauw met bloemkool en een overvloed aan zeevruchten, zoals garnalen en spinkrab, sieren vaak de kersttafel. Daarnaast is gebraden lamsvlees een favoriet gerecht. Voor het dessert is tarta de Santiago populair, een amandelcake versierd met het kruis van Santiago. Ook worden polovorones en turrón gegeten, die ook in andere delen van Spanje geliefd zijn. De Galicische kerstgerechten weerspiegelen de regio’s rijke maritieme en agrarische tradities.

Regio Madrid

Inwoners van Madrid hebben veel dezelfde culinaire tradities als in andere delen van Spanje. Toch zijn hier de meest typische kerstgerechten artisjok met amandelen, pens, rode kool, amandelsoep (vergelijkbaar met ajoblanco) en zuiglam. Besugo al horno, zeebrasem gebakken met olijfolie, knoflook en witte wijn is ook een klassieker tijdjens Kerstmis. Als dessert tocinillo de cielo (Spaans dessert dat voornamelijk bestaat uit eidooiers, suiker en water), turrones en polvorones. Inwoners van Madrid hebben veel dezelfde culinaire tradities als in andere delen van Spanje.

Melilla

Typische kerstgerechten zijn briouats, bladerdeeg van Arabische orsprong gevuld met zeevruchten, kip of vlees. Er is ook gehaktsoep, inktvisrondjes gevuld met vlees of  speenvarken. Moslims kiezen vaker voor verschillende couscous-gerechten (hartig en zoet). Als dessert is er fruit, noga en mantecados. Daarna anijslikeur en gemengde dranken.

Murcia

Met Kerstmis is het ook in Murcia heel typisch om kalkoen te eten, op verschillende manieren: bouillon met kalkoenballetjes, rijst en kalkoen (Lorca) of masamorcilla met kalkoen. Masamorcilla is een traditionele bereiding waarbij rijst wordt gecombineerd met kruiden en soms vlees, wat resulteert in een hartige en voedzame schotel. Ook konijn met ajo cabañil wordt veel geserveerd. Dat is een gerecht waarbij konijn wordt gemarineerd in azijn en knoflook en vervolgens gebakken voor een intense smaak. Als dessert kiest men vaak voor mistela, een zoete verstetrkte wijn gemaakt van druivenmost en alcohol. Hierbij worden dan zoetigheden geserveerd zoals toñas, cake, suspiros, monas con huevo, mantecados, cordiales, tortas escaldás, marsepein uit Moratalla.

Navarra

Kardoen met amandelen, kabeljauw en gebraden speenvarken of lamsvlees zijn favoriet in deze Noord-Spaane regio. Als dessert kiezen de Navarrenen vaak voor goshua en gedroogd fruit. Goshua bestaat uit een romige mix van melk, suiker, eidooiers, maïszetmeel, vergelijkbaar met custart. Het wordt vaak geserveerd met een laagje karamel, honing of slagroom. Ook gedroogde vruchten zijn er lekker bij.

La Rioja

Kardoen met bechamelsaus is een geliefd kerstgerecht in La Rioja, vooral tijdens de feestdagen. De kardoen wordt eerst zacht gekookt en vervolgens overgoten met een romige bechamelsaus die vaak verrijkt wordt met amandelen of nootmuskaat, wat het gerecht een verfijnde smaak geeft. Dit traditionele gerecht benadrukt de lokale voorkeur voor seizoensgebonden en eenvoudige ingrediënten, perfect gecombineerd. Naast kardoen zijn ook gebraden lam en kabeljauw populaire keuzes op het kerstmenu. Dessert: compote, polvorones en marsepein.

Regio Valencia

Rode garnalen uit Denia, die worden gevangen in de wateren van de Costa Blanca, zijn beroemd om hun unieke smaak en delicate textuur. Daarom vormen deze vaak een luxe voorgerecht tijdens de kerstdis. Gevulde kalkoen of lamsvlees domineren de hoofdgerechten, waarbij de vulling vaak bestaat uit lokaal geproduceerde noten, gedroogde vruchten en kruiden. Op kerstavond is putxero, een traditionele stoofpot met vlees, groenten en kikkererwten, ook een populaire keuze. Dessert: zoete aardappelgebakjes, turrón de yema en peladillas (gekonfijte amandelen). Alles met cava uit de bekende, regionale wijnregio Requena voor een feestelijke afsluiting.

Lees ook: Tien Spaanse steden en hun typische lokale gerechten