Volgens de krant El Economista pakken zich donkere wolken samen aan de horizon. Het uitgavenplafond van Spanje is nog nooit zo hoog geweest en de staatsschuld is eveneens torenhoog. Er zijn geen fiscale aanpassingen gedaan en vlak voor de zomer kondigde de regering aan 30.000 nieuwe overheidsbanen te creëren en het minimumloon opnieuw te willen verhogen.
Het aangekondigde pakket met hervormingen – arbeidsmarkt, pensioenstelsel, financiering regio’s, huisvesting en belastingen – ligt er nog onaangetast bij. Spanje gokt hierbij deels op de komst van Europese fondsen. Een gegeven dat ophef veroorzaakte tijdens de laatste vergadering met de regiopresidenten in het land.
In Salamanca deelde Sánchez tevens mee dat van de 19 miljard euro die Spanje van Brussel ontvangt uit Next Generation-fondsen, 55% zal worden beheerd door de Autonome Gemeenschappen, maar ging niet in op welke wijze dat moet gebeuren. De premier kondigde ook de komst van 3,4 miljoen Pfizer-vaccins aan.
Verhoging minimumloon
Veel kritiek was er vanuit de werkgevershoek over opnieuw een verhoging van het minimumloon. Denktank Funcas waarschuwde voor de gevolgen die dit kan hebben in de dienstensector, waar de salarissen laag zijn. De timing van de aankondiging werd als slecht beoordeeld.
Volgens Lorenzo Amor, voorzitter van de Vereniging van Zelfstandigen, zal de stijging van het minimumloon schade toebrengen aan de werkgelegenheid. Veel zelfstandigen en kleine bedrijven hebben nog lang geen zicht herstel aan de horizon.
Voor Miguel Garrido, voorzitter van de CEIM-werkgeversvereniging, is economisch herstel het allerbelangrijkst. Zonder dat leveren “verhogingen van de salarissen voor ambtenaren, pensioenen, de SMI, een verhoging van het uitgavenplafond en 30.000 nieuwe overheidsbanen” niet meer welvaart op.
Arbeidsmarkthervorming
Voor nu ligt ook de arbeidsmarkthervorming stil. De nationale werkgeversorganisatie CEOE verzet zich zonder sociale dialoog tegen het laatste voorstel van de minister van Arbeid. Voorzitter Antonio Garamendi, zei zelfs dat het in zijn optiek gaat om een ‘onaanvaardbare, ideologische en interventionistische hervorming’ en vanuit een ander perspectief eist hij dat deze hervorming wordt afgestemd op de realiteit de werkende mensen, en ook in overeenstemming zal zijn met de landenaanbevelingen van de EU.
Het probleem is dat dit de eerste grote hervorming is waarvan Europa de instemming en consensus van de sociale partners eist in ruil voor het ontvangen van de nieuwe Europese fondsen. Wordt er geen overeenstemming bereikt, kan Spanje wel fluiten naar deze hulp.
Hervorming pensioenstelsel
In vergelijkbare omstandigheden is de hervorming van het pensioenstelsel. Deze begint in 2022. Tot nu toe is nog niets bereikt van punten op de wensenlijst van Europa in ruil voor de fondsen. En dus, en met het oog op 2022, zijn de verlenging van de pensioenberekeningsperiode en de hervorming van de zelfstandigenpremie in behandeling.
Belastinghervorming
Het andere belangrijke onderwerp is belastinghervorming. Er zou eindelijk een fiscale harmonisatie opgelegd kunnen worden waarbij regionale gemeenschappen bepaalde fiscale bevoegdheden verliezen. Daarbij worden nieuwe belastingen ingevoerd of bestaande verhoogd. De regering voert het wereldwijde minimum in voor de vennootschapsbelasting, een heffing op tol, plastic afval en de Google- en Tobin-belasting.
Ook de financiering vanuit Madrid van de regio’s zorgt ervoor dat enkele lijnrecht tegenover elkaar staan. In dit verband gaven bronnen van het ministerie van Financiën aan te hopen dat in de tweede helft van het jaar vooruitgang zal worden geboekt met enkele concepten van de hervorming van het autonome financieringssysteem, zoals de samenstelling en het gewicht van de variabelen van de aangepaste populatie.
De hervormingen van de huisvestingswet liepen spaak toen de onderhandelingen tussen Unidas Podemos en de PSOE hierover vastliepen. Het vaststellen van de huurprijs vormt het grootste obstakel nu Europa om rechtszekerheid vraagt.